"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasında görülen davada; Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil isteğine ilişkindir. Mahkemece, muvazaa iddiasının sabit olduğu, davalı ...'in T.M.K’nın 1023. madde koruyuculuğundan yararlanamayacağı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş, mahkemenin 25.07.2019 tarihli ek kararıyla , davalı ... vekili Avukat ...'e çıkarılan e- tebligatın vekilin tebligat kutusuna 29.04.2019 tarihinde konulduğu, 04.05.2019 tarihinde de mevzuat gereği okunduğu, temyiz talebinin ise 24.07.2019 tarihli olduğu, dolayısıyla kararın süresinde temyiz edilmediği gerekçesiyle davalı ... vekilinin temyiz talebinin reddine karar verilmiştir. Ek Karar, davalı ... vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...’nin raporu okundu, düşüncesi alındı....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasında görülen davada; Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı pay oranında tapu iptal ve tescil isteğine ilişkindir. Davacı, mirasbırakanı Laçin'in, 5 parselde bulunan 2. ...... 4 ve 3. ...... 7 nolu bağımsız bölümleri, davalı gelinine satış suretiyle devrettiğini, yapılan temlikin mirastan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek, miras payı oranında tapunun iptali ile adına tescilini istemiştir. Davalı, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, muvazaa olgusunun ispatlandığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir. Karar, davalı tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...'ın raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü....
Somut olayda, dava dilekçesindeki ileri sürüşe ve yargılama sırasındaki sözlü ve yazılı açıklamalara göre dava niteliği itibarıyla TBK'nun 19. maddesine dayalı olarak açılan muvazaalı işlemin iptali istemine ilişkindir. Yüzeysel bakıldığında iptal davaları ile muvazaa davaları arasında bir benzerlik görülmekte ise de bu benzerlik her iki davanın güttüğü amaçtan öte gitmemektedir. İİK'nun 277. maddesinde sözü edilen iptal davaları borçlu tarafından geçerli olarak yapılmış bazı tasarrufların hükümsüz kılınması için açılır. Oysa muvazaa davası borçlunun yaptığı tasarrufi işlemlerin gerçekte hiç yapılmamış olduğunu tespit ettirmeyi amaçlar. Kural olarak muvazaa nedeniyle hakları ihlal olunan ve zarar gören 3.kişiler tek taraflı veya çok taraflı hukuki işlemlerin geçersizliğini ileri sürebilirler....
Dava konusu ...plaka sayılı traktörün davalılara devri iddiası bakımından muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı iptal ve tescil isteğinde bulunulması mümkün olmadığı gerekçesiyle bu isteğinin reddine karar verilmesi kural olarak doğrudur. Bilindiği üzere; trafikte kayıtlı araçların mülkiyetinin geçişi, özel ve kendine özgü bir düzenleme koşuluna bağlanmıştır. Bunun sonucu olarak satış senedinde gösterilen hukuki nedene bağlı olarak alıcı mülkiyeti kazanabilecektir. BK'nın 18. maddesi (TBK'nın 19. maddesi) ile genel muvazaa düzenlenmiş olup, anılan maddede“…..tarafların akitteki gerçek maksatlarını gizlemek için kullandıkları sözlere ve isimlere bakılmayacağı, gerçek ve ortak maksatların aranması gerektiği” düzenlemesine yer verilmiştir.. Sözleşmenin bu biçimde yapıldığı iddiası her türlü delille kanıtlanma olanağına sahiptir....
Kararı davalı ... vekili ve katılma yoluyla davacı vekili temyiz etmiştir. 1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2-Dava muvazaa nedenine dayalı iptal istemine ilişkindir. İİK'nın 83/2. maddesinde, borçlunun maaşının üzerinde birden fazla haciz söz konusu olması halinde, haciz tarihi önde olan alacak bitmedikçe sonraki haciz alacaklısına ödeme yapılamayacağı belirtilmiştir. Borçlunun maaşına yazılan haciz yazılarının sıraya konularak bu sıra ile ödeme yapılması, İİK'nın 140/1 maddesinde tanımlanan sıra cetveli niteliğinde değildir. Bu nedenle sıra cetvellerinde ispat yükünün davalıda olduğuna ilişkin kuralının maaş haczinde de uygulanması mümkün değildir. Maaş haczinde yapılan sıralamaya vaki muvazaa iddialarında genel muvazaada olduğu gibi ispat yükü davacıdadır....
Dava dilekçesinde ileri sürülüş biçimine göre dava; TBK'nın 19.maddesinde düzenlenen muvazaa hukuksal nedenine ve İİK'nun 277 ve devamı madde hükümlerine dayanılarak açılmış tasarrufun iptali davasıdır. Gerek TBK.m.19'da düzenlenen muvazaa hukuksal nedenine dayanılarak açılan tasarrufun iptali davaları gerekse İİK.m.277 ve devamı madde hükümleri uyarınca açılmış iptal davaları, tasarrufa konu malların aynı ile ilgili olmayıp, alacaklıya alacağını temin imkanı sağlayan nispi nitelikteki bir dava türüdür. Tasarrufa konu mallar üzerine ihtiyati haciz konulabileceği ise, İİK'nun 281/2 maddesinde ayrıca ve açıkça düzenlenmiştir....
-KARAR- Dava, ehliyetsizlik ve vekâlet görevinin kötüye kullanılması hukuksal nedenine dayalı pay oranında iptal ve tescil isteğine ilişkin olup her ne kadar mahkemece muvazaa iddiasının kanıtlanamadığı gerekçesiyle dava reddedilmiş ise de dava dışı mirasçıların bulunduğu, davalının da mirasbırakan ..........'ın mirasçısı olmayan 3. kişi olduğu, davacının eldeki davayı murise teban ve tüm mirasçılar adına açabileceği, miras payı oranında açılan iptal tescil isteminin dinlenme olanağının bulunmadığı gözetilerek davanın reddine karar verilmiş olması bu gerekçe ile ve sonucu itibariyle doğru olduğuna göre; davacının temyiz itirazı yerinde değildir. Reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı 2.50.-TL. bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, 02.12.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Mülga Borçlar Kanunu’nun (BK’nın) 18. maddesinde düzenlenen genel muvazaa hukuksal nedenine dayalı olarak bir işlemin iptal edilmesini, hukuksal yararı bulunan her ilgili talep edebilir. Tasarrufun iptali davası, aynî nitelikte olmayıp kişisel (şahsî) bir dava olduğu hâlde, muvazaa davası aynî nitelikte bir davadır. Muvazaanın kanıtlanması hâlinde dava konusu mal, borçlunun mal varlığından hiç çıkmamış hâle gelir. Muvazaa iddiası, zamanaşımına bağlı olmadan ileri sürülebildiği hâlde, iptal davasının tasarrufun yapıldığı tarihten itibaren en geç hak düşürücü süre olan beş yıl içinde açılması gerekir (İİK m.284). İİK’nın 277 vd. maddelerine dayalı olarak açılmış iptal davasının amacı, alacaklının davaya konu mal üzerinde, cebri icra yolu ile alacağı miktarla sınırlı olarak hakkını almasını sağlamaktır. İİK’nın 277. ve izleyen maddelerindeki iptal davası açma hakkı davacının genel hükümlere göre muvazaaya dayalı olarak iptal davası açmasına engel değildir....
Dava, muvazaa nedenine dayalı iptal istemine ilişkindir. İİK'nın 140/1. maddesinde ... Müdürlüğünce hangi hallerde haciz sıra cetveli düzenleneceği belirtilmiştir. İİK'nın 355. maddesi uyarınca düzenlenen ve maaş hacizleri ile ilgili yapılan sıralamanın İİK'nın 140/1. maddesinde tanımlanan sıra cetveli niteliğinde olduğundan söz edilemez. Bu bakımdan, maaş hacizlerinde İİK'nın 142/1. maddesinde düzenlenen hak düşürücü sürenin uygulanması da mümkün değildir. Sıra cetveline itiraz davalarında davalının alacağının gerçek olduğunu ispat etmek zorunda olmasına rağmen, maaş hacizlerinde üst sıralarda bulunan alacaklar aleyhine açılan davalar genel muvazaa mahiyetinde olup bu davalarda genel ispat kuralları geçerlidir....
-KARAR- Dava, miras bırakan tarafından devredilen teknenin sonradan el değiştirmesi nedeniyle muvazaa hukuksal nedenine dayanılarak açılan tazminat .isteğine ilişkindir.İddianın muris muvazaasına ilişkin İçtihadı Birleştirme Kararı ile bir ilgisi bulunmayıp , Türk Borçlar Kanununun 19.maddesi kapsamında genel muvazaa nedenine dayalıdır. Bu hali ile haksız fiil niteliğinde olduğundan hükme yöneltilen temyiz itirazlarını inceleme görevi Yüksek 4.Hukuk Dairesine aittir. Ne var ki, anılan Dairece daha önce görevsizlik kararı verilmiş olduğundan Daireler arasında temyiz incelemesi yönünden ortaya çıkan uyuşmazlığın Hukuk Başkanlar Kurulunca giderilmesi için dosyanın Yüksek Birinci Başkanlığa sunulmasına, 18.02.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
