Taraflar iş ilişkisi devam ederken sözleşmenin bitiminden sonra işçinin rekabet etmeyeceğine ilişkin bir hükmün iş sözleşmesine konulmasına veya bu konuda ayrı bir sözleşme (rekabet yasağı sözleşmesi) yapılmasını kararlaştırabilirler. Rekabet yasağının ihlaline bağlı taraflarca kararlaştırılmış olan belli bir ödemeyi öngören yaptırım, niteliği itibarıyla bir cezai şart hükmüdür. İş akdinin devamı süresince işçinin işverenle rekabet etmemesi sadakat borcu içinde yer alan bir yükümlülüktür. Buna karşılık, taraflar iş ilişkisi devam ederken sözleşmenin bitiminden sonra işçinin rekabet etmeyeceğine ilişkin bir hükmün iş akdine konulmasını veya bu konuda ayrı bir sözleşme (rekabet yasağı sözleşmesi) yapılmasını kararlaştırabilirler. İş akdi sona erdikten sonra işçinin işverenle rekabet etmeme borcu ancak böyle bir yükümlülük sözleşme ile kararlaştırıldığı takdirde söz konusu olmaktadır(Süzek, S. İş Hukuku,Yenilenmiş 10....
Buna göre rekabet yasağı sözleşmesinden söz edilebilmesi için ilk olarak işçinin fiil ehliyetine sahip olması ve iş sözleşmesinin kurulması sırasında veya iş ilişkisi devam ederken işçinin sözleşmenin sona ermesinden sonra rekabet etmeyeceğine ilişkin bir hükmün yazılı olarak iş sözleşmesine konulması veya bu konuda ayrı bir sözleşmenin (rekabet yasağı sözleşmesi) yapılması gerekmektedir. Fiil ehliyetine sahip işçi tarafından yazılı olarak yapılan rekabet yasağı sözleşmesinin geçerli olabilmesi için iki temel şartın daha birlikte yer alması gerekir. Rekabet yasağı sözleşmesinin geçerli olabilmesinin ilk şartı, işverenin bu sözleşme nedeniyle korunmaya değer haklı bir menfaatinin bulunmasıdır. Zira rekabet yasağının getirilmesindeki amaç, işçinin işyerinde öğrendiği üretim sırlarını veya işverenin işleri hakkındaki bilgisini iş ilişkisi sona erdikten sonra işverenle rekabet edecek tarzda kullanmasının önüne geçilmesidir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/489 Esas KARAR NO : 2022/831 DAVA : Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 20/06/2018 KARAR TARİHİ : 02/11/2022 Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekilinin dava dilekçesi özetle; müvekkili şirket ile davalı arasında iş sözleşmesi ile kararlaştırılan rekabet yasağı bulunduğunu, davalının 21.11.2016 tarihinde başlayan çalışmasının 07.03.2018 tarihinde istifa ile sonlandığı tarihe kadar bilgi teknolojileri direktörü olarak çalıştığını ve aylık net ücretinin 30.000,00 TL olduğunu, iş sözleşmesinin sona ermesinden itibaren 12 ay süre ile rekabet yasağına uyulması gerekirken, istifa sonrası aynı alanda faaliyet gösteren...A.Ş.de çalışmaya başlayarak, rekabet yasağı sözleşmesine aykırı davranışta bulunduğunu, davalının istifa etmek suretiyle iş sözleşmesini sona erdirmesi üzerine rekabet yasağına ilişkin madde hükümlerinin davalıya...
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/489 Esas KARAR NO : 2022/831 DAVA : Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 20/06/2018 KARAR TARİHİ : 02/11/2022 Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekilinin dava dilekçesi özetle; müvekkili şirket ile davalı arasında iş sözleşmesi ile kararlaştırılan rekabet yasağı bulunduğunu, davalının 21.11.2016 tarihinde başlayan çalışmasının 07.03.2018 tarihinde istifa ile sonlandığı tarihe kadar bilgi teknolojileri direktörü olarak çalıştığını ve aylık net ücretinin 30.000,00 TL olduğunu, iş sözleşmesinin sona ermesinden itibaren 12 ay süre ile rekabet yasağına uyulması gerekirken, istifa sonrası aynı alanda faaliyet gösteren...A.Ş.de çalışmaya başlayarak, rekabet yasağı sözleşmesine aykırı davranışta bulunduğunu, davalının istifa etmek suretiyle iş sözleşmesini sona erdirmesi üzerine rekabet yasağına ilişkin madde hükümlerinin davalıya...
bu itibarla da geçerli bir rekabet yasağı sözleşmesinden bahsedilemeyeceği, Mahkemece davalının ticari sırlara vakıf olduğu sonucuna varıldığı durumda rekabet yasağı sözleşmesinin geçerli olacağı ve bu halde rekabet yasağı sözleşmesinin sınırları itibariyle değerlendirmeye tabi tutulması gerekeceği, Rekabet yasağı sözleşmesindeki sınırlamaların yer, zaman ve konu bakımından değerlendirilmesi gerektiği, bu kapsamda zaman yönünden getirilen sınırlama incelendiğinde, TBK'da öngörülen 2 yıllık azami sürenin altında bir süre (1 yıl) getirildiğinin görüldüğü, çok çeşitli bir coğrafi sınırda rekabet yasağının uygulanması istenen bu sözleşmede, Türkiye'deki büyük şehirlerin yazıldığı ve gerek konu gerek yer bakımından sınırlama dikkate alındığında, rekabet yasağının davalının çalışma özgürlüğünü kısıtlayıcı şekilde kaleme alındığının düşünüldüğü, bu itibarla rekabet yasağı sözleşmesinin nihai takdir Mahkemeye ait olmak üzere kanuna aykırı olduğu sonucuna varıldığı, Mahkemece geçerli bir rekabet...
İşçinin bizatihi hizmet sözleşmesinden ve buna bağlı olarak oluşan iş (hizmet) ilişkisinden kaynaklanan rekabet etmeme ve işverene ait sırları saklama yükümlülüğü, TBK’nın 396. maddesinde tanımlanan ve kanundan kaynaklanan işçinin özen ve sadakat borcu ile ilişkili olup TBK’nın 444. maddesinde tanımı yapılan ve taraf iradesine bağlı olarak ortaya çıkan rekabet etmeme taahhüdü (rekabet yasağı) ise, açıklanan bu karakteri nedeniyle, işçinin kanundan kaynaklanan özen ve sadakat yükümlülüğünün bir devamı yahut işçinin bu borcunun, sözleşme sona erdikten sonra da devamına olanak sağlayan bir düzenleme niteliğinde değildir....
Dava, davalıdan 6098 sayılı TBK'nın 444. maddesinde düzenlenen işçinin rekabet yasağına aykırı hareket etmesinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir. 6102 sayılı TTK'nın 4/1-c maddesi uyarınca, 6098 sayılı TBK'nın 444. maddesinden kaynaklanan davalar tarafların sıfatına bakılmaksızın mutlak ticari davalardır. Bu itibarla, davacı tarafca haksız rekabet oluşturduğu iddia olunan eylemin iş akdinin sona ermesinden sonra meydana geldiğinin ileri sürülmüş olması da nazara alınarak davanın ... Asliye Ticaret Mahkemesinde görülerek sonuçlandırılması gerekmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince ... Asliye Ticaret Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 04/05/2016 gününde oy birliğiyle karar verildi....
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; davalı işçinin imzaladığı “Rekabet Yasağı Sözleşmesi”ne aykırı olarak davacı yanındaki işinden ayrıldıktan sonra davacı ile aynı iş kolunda faaliyet gösteren dava dışı şirkette satın alma uzmanı olarak çalıştığı, rekabet yasağı sözleşmesini ihlal ettiği, rekabet yasağı sözleşmesinin koşullarına uygun olarak düzenlendiği ve geçerli olduğu, ancak TBK'nın 445. maddesine göre belirlenen cezai şartın 2.100,00 TL net maaş alan davalı için fahiş olduğu, davacının rekabet yasağı sözleşmesinin davalı tarafından ihlal edilmesi nedeniyle davacının herhangi bir zarar gördüğünün sabit olmadığı hususu da dikkate alınarak cezai şartın takdiren 1/2 oranında indirilmesi gerektiği gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüne, 25.000,00 TL'nin dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir....
Somut olayda, rekabet sözleşmesinde rekabet yasağı süresinin 1 yıl ve rekabet mahalli olarak Marmara, Ege ve İç Anadolu Bölgesi'nin belirlendiği, bu surette rekabet yasağı sözleşmesinin içerdiği coğrafi koşul aşırı nitelikte ise de davalının davacı iş yerinden ayrıldıktan sonra bir yıl dolmadan davacının faaliyet gösterdiği alanda ve aynı il sınırları içerisinde başka bir işletmede işe girmesi karşısında, rekabet yasağının aynı il sınırları içinde geçerli olduğunun kabulü ve coğrafi sınırın aynı il ile sınırlandırılması neticesinde, TBK'nın 445/2. maddesindeki hüküm ve koşullar bakımından rekabet yasağı hükmünün geçerli olduğu ve davalı tarafından rekabet yasağının ihlal edildiği sonucuna varılmıştır....
Başka bir anlatımla, taraflarca rekabet yasağı konusunda anlaşma yapılmışsa işveren, sözleşmeye aykırı davranıldığını ileri sürerek cezai şart ya da tazminat talebinde bulunabilecektir. Bu nedenle, burada borcun kaynağı kanun değil, iş sözleşmesidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 22.09.2008 tarih ve 2008/9-517 E. - 2008/566 K. sayılı kararında da vurgulandığı üzere Borçlar Kanununun 348. maddesinde düzenlenen rekabet yasağı asli yükümlülük doğuran bir sözleşme değildir, iş akdine bağlı olarak fer’i nitelikte bir yükümlülük doğurmaktadır. İş ilişkilerinden doğan rekabet yasağının düzenlenmesinin dayanağı iş ilişkisidir. Bu açıklamalar ve yukarıda anılan düzenlemeler karşısında rekabet yasağının işçi ile iş veren arasındaki iş ilişkisinden kaynaklandığı açıktır....
