Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 22.09.2008 tarih ve 9–517–566 sayılı kararında da vurgulandığı üzere Borçlar Kanununun 348. maddesinde düzenlenen rekabet yasağı asli yükümlülük doğuran bir sözleşme değildir, iş sözleşmesine bağlı olarak fer’i nitelikte bir yükümlülük doğurmaktadır. İş ilişkilerinden ... rekabet yasağının düzenlenmesinin dayanağı iş ilişkisidir. İş sözleşmesi devam ederken işçinin sadakat borcu gereği zaten rekabet yasağı bulunduğundan bu konuda ayrı bir anlaşmanın varlığına gerek yoktur. Rekabet yasağının ihlali halinde işveren, iş sözleşmesine aykırı davranıştan ötürü sözleşmeyi haklı nedenle feshedebileceği gibi, varsa zararının tazminini de isteyebilecektir....
DAVANIN HUKUKİ NİTELİĞİ ve GEREKÇE: Dava, davacının ortağı olduğu şirketin davalıların haksız rekabeti nedeniyle zarara uğratıldığından bahisle açılan maddi tazminat, haksız rekabetinin tespitini ve haksız rekabetin men'i istemine ilişkindir.------- şirketlere ilişkin olarak TTK'nın Bağlılık yükümlülüğü ve rekabet yasağı başlıklı 613.maddesi " (1) Ortaklar, şirket sırlarını korumakla yükümlüdür. Bu yükümlülük şirket sözleşmesi veya genel kurul kararıyla kaldırılamaz. (2) Ortaklar, şirketin çıkarlarını zedeleyebilecek davranışlarda bulunamazlar. Özellikle, kendilerine özel bir menfaat sağlayan ve şirketin amacına zarar veren işlemler yapamazlar. Şirket sözleşmesiyle, ortakların, şirketle rekabet eden işlem ve davranışlardan kaçınmak zorunda oldukları öngörülebilir. (3) Müdürler hakkında rekabet yasağı öngören 626 ncı madde hükümleri saklıdır....
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: Davalı şirket bünyesinde 01.08.2018 tarihinde çalışmaya başlamış olduğunu, aynı gün kendisi ite belirsiz süreti iş sözleşmesi imzalandığını, işe ihtiyacı olan müvekkil tarafından tam anlamıyla inceleme şansı olmadan sadece imzalandığını, bu bakımdan ete alınan hükümler genel işlem şartı niteliğinde kalmakta olduğunu, sözleşmede müvekkili zayıf konumda olup imzalanan ve tek taraflı olarak davacı işveren lehine olan işbu genel işlem şartları geçersiz olduğunu, bu bakımdan kararlaştırılmış olan rekabet yasağı ve cezai şart geçersiz olup davanın reddi gerektiğini, sözleşmede kararlaştırılmış olan rekabet yasağı ve cezai şart kanunun emredici hükümlerine aykırı olduğu için geçersiz olduğunu, davaya konu iş sözleşmesinde ise yine genel işlem şartı olarak müvekkilinin, Marmara ve Ege Bölgesinde, işveren ile aynı sektörde faaliyet gösteren herhangi hir şirkette iş sözleşmesi ve/veya sair herhangi hir sözleşme ile (taşeronluk dahil) çalışması ve/veya ortak...
İş sözleşmesi devam ederken işçinin sadakat borcu gereği zaten rekabet yasağı bulunduğundan bu konuda ayrı bir anlaşmanın varlığına gerek yoktur. Rekabet yasağının ihlali halinde işveren, iş sözleşmesine aykırı davranıştan ötürü sözleşmeyi haklı nedenle feshedebileceği gibi, varsa zararının tazminini de isteyebilecektir. Türk Borçlar Kanunu'nun rekabet yasağının sona ermesini düzenleyen 447.maddesinde iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız olarak ya da işçi tarafından haklı nedenle feshedilmiş olması halinde rekabet yasağının sona ereceği düzenlenmiş olup, haklı fesih müessesesinin iş hukuku ilkeleri çerçevesinde ticaret mahkemesince değerlendirilmesinin güçlüğü ortadadır. Uyuşmazlığın kaynağı iş sözleşmesi olduğundan Türk Borçlar Kanununun 444 ve devamı maddelerine dayalı olarak İş Kanunu kapsamında işçi sayılan kişinin, rekabet yasağı sözleşmesinin ihlali nedeniyle açılan cezai şartın tahsiline ilişkin davalarda iş mahkemeleri görevli bulunmaktadır....
Kanun koyucu, geçerli bir rekabet yasağı anlaşmasının sınırlarını kesin olarak çizmiş, gerekirse hâkimin müdahalesini de öngörmüş, bu şekilde yapılan rekabet yasağı anlaşmasını ihlal eden işçiyi de işverenin zararlarını tazmin yükümlülüğü altına almıştır. Böyle bir durumda işveren, işçinin rekabet yasağını ihlal ettiği olgusunun yanında, bu nedenle bir zararının da oluştuğunu kanıtlayarak tazminat talep edebilecektir. Görüldüğü üzere, işçi ve işverenin, TBK'nın 445. maddesindeki sınırlar içinde kalmak kaydıyla, rekabet yasağı anlaşması yapmalarına yasal bir engel yoktur. Zaten cezai şartın amacı da zararın tazminidir. Ancak borçlu, cezai şart ödemeyi taahhüt etmişse, artık alacaklı herhangi bir zarara uğradığını iddia etmek veya zararının kapsamını ispat etmek zorunda kalmadan, tazminat elde etmek imkanı bulacaktır....
Hukuk Dairesi'nin 12/11/2020 tarih 2021/3076 esas 2021/9789 karar sayılı içtihatında belirtildiği üzere, işçi ile işveren arasındaki sözleşmenin sona ermesinden sonraki dönem için rekabet yasağına ilişkin bir anlaşma olmadıkça, BK daki hükümlerin tek başına işverene talep hakkı vermeyeceği, yani taraflarca rekabet yasağı konusunda anlaşma yapılmışsa işverenin sözleşmeye aykırı davranıldığını ileri sürerek cezai şart ya da tazminat talebinde bulunması halinde borcun kaynağının iş sözleşmesi olduğu, iş sözleşmesi devam ederken işçinin sadakat borcu gereği zaten rekabet yasağı bulunduğundan bu konuda ayrı bir anlaşmanın varlığına gerek bulunmadığı, rekabet yasağının ihlali halinde işverenin, iş sözleşmesine aykırı davranıştan ötürü sözleşmeyi haklı nedenle feshedebileceği gibi varsa zararının tazminini de isteyebileceği, TBK nun rekabet yasağının sona ermesini düzenleyen 441. maddesinde iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız olarak ya da işçi tarafından haklı nedenle feshedilmiş olması...
Uyuşmazlığın davacı----- satış müdürü olarak eski çalışanı olan davalının davacı şirketten istifa ettikten sonraki süreçteki eylemlerinin rekabet yasağı oluşturup oluşturmadığı, rekabet yasağı oluşturması halinde cezai şart ödemesi gerekip gerekmediği, ödenmesi gereken cezai şartın ne kadar olduğu noktalarında toplandığı anlaşılmıştır Duruşma da dinlenilen tanı---- Beyanında---- davacı şirkette yaklaşık ------ davacı şirketçe çalışan tüm beyaz yakalı çalışanlara rekabet yasağı kaydını içeren sözleşme imzalatılmak istendi. Bana da sözleşme imzalatmak istendi. ----imzalamayacağımı beyan etmem üzerine haksız olarak işten çıkartıldım. Davacı şirkete işçilik alacaklarımın tazmini için dava açmadan arabuluculuk aşamasında anlaştık. İşçilik alacaklarımı davacıdan aldım. Ben işten ayrıldıktan sonraki duruma vakıf değilim. Ancak kendi durumumdan da yola çıkılacağı üzere rekabet yasağı şartını içeren sözleşmeyi imzalamayan şirket çalışanları işten çıkartılıyordu....
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 22.09.2008 tarih ve 9–517–566 sayılı kararında da vurgulandığı üzere Borçlar Kanununun 348. maddesinde düzenlenen rekabet yasağı asli yükümlülük doğuran bir sözleşme değildir, iş akdine bağlı olarak fer’i nitelikte bir yükümlülük doğurmaktadır. İş ilişkilerinden doğan rekabet yasağının düzenlenmesinin dayanağı iş ilişkisidir. İş sözleşmesi devam ederken işçinin sadakat borcu gereği zaten rekabet yasağı bulunduğundan bu konuda ayrı bir anlaşmanın varlığına gerek yoktur. Rekabet yasağının ihlali halinde işveren, iş sözleşmesine aykırı davranıştan ötürü sözleşmeyi haklı nedenle feshedebileceği gibi, varsa zararının tazminini de isteyebilecektir....
Diğer taraftan Rekabet yasağı 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun Genel Hizmet Sözleşmesi hükümleri içinde 444 ila 447. maddelerinde düzenlenmiştir. Bunun nedeni ise rekabet etmemenin sadakat borcunun bir gereği olmasıdır. İş sözleşmesinin kurulması ile doğan sadakat borcu, işçi tarafından işverenin çıkarlarını koruma ve gözetme borcudur. Rekabet etmeme borcu ise, iş sözleşmesinin sonuçlarından olan; işçinin işverene sadakat borcu içinde yer alan alt bir yükümlülüktür. Taraflar iş ilişkisi devam ederken sözleşmenin bitiminden sonra işçinin rekabet etmeyeceğine ilişkin bir hükmün iş sözleşmesine konulmasına veya bu konuda ayrı bir sözleşme (rekabet yasağı sözleşmesi) yapılmasını kararlaştırabilirler. Rekabet yasağının ihlaline bağlı taraflarca kararlaştırılmış olan belli bir ödemeyi öngören yaptırım, niteliği itibarıyla bir cezai şart hükmüdür. İş akdinin devamı süresince işçinin işverenle rekabet etmemesi sadakat borcu içinde yer alan bir yükümlülüktür....
rekabet yasağı kaydının geçersiz sayılması" gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir....
