"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ: TAPU İPTALİ VE TESCİL - TENKİS - TAZMİNAT Taraflar arasında görülen tapu iptal ve tescil- tazminat- tenkis davası sonucunda; yerel mahkemece kısmen kabul kısmen reddine dair verilen karar davalılar Necdet-Necla-Mehmet vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...'ın düzenlemiş olduğu rapor okundu, açıklamaları dinlendi, dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü; KARAR Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil, olmazsa tazminat, olmazsa tenkis isteğine ilişkindir.Mahkemece, davanın davacı ... yönünden açılmamış sayılmasına, davalı ... yönünden iyiniyetli üçüncü kişi olduğu gerekçesiyle reddine, diğer davalılar yönünden temlikin muvazaalı olduğu gerekçesiyle tazminat ve tapu iptal tescil isteğinin kabulüne karar verilmiştir....
Miras bırakanın yaptığı temliki tasarruflardan zarar gören mirasçılar, tenkis davası ile birlikte kademeli olarak veya tenkis davası açtıktan sonra ayrı bir dilekçe ile muris muvazaası nedenine dayalı iptal ve tescil davası açabilirler (22.5.1987 tarih ve 4/5 sayılı İBK). Ayrıca muris taşınmazı yararına mal kaçırmak istediği mirasçına doğrudan temlik etmeyip aracı emanetçi kullanmak suretiyle de devretmek isteyebilir. Bu durumda da dava açılarak muvazaa her türlü delille ispat edilebilir. Ayrıca muris muvazaası iddiasına dayalı davalar terekeye karşı yapılan haksız fiil nedeniyle yolsuz tescil niteliğinde olduğundan zamanaşımı ve hak düşürücü süreye tabi değildir. Zira bu muvazaalı işlemin hükümsüz olmasının doğal sonucudur. Bu tür uyuşmazlıklarda miras bırakanın asıl irade ve amacının tespiti gereklidir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil, tenkis davası sonunda, yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'nün raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmazsa tenkis isteğine ilişkindir....
-KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı miras payı oranında iptal ve tescil, olmadığı takdirde tenkis isteklerine ilişkindir. Dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye, delillerin takdirinde ve özellikle hükmüne uyulan bozma ilamı gözetilmek suretiyle yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik yoktur. Davalılar İzzet ve ... vekilinin esasa yönelik temyiz itirazları yerinde görülmediğinden reddine....
( Muhalif) -KARŞI OY- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, bu talep kabul edilmediği takdirde tenkis isteğine ilişkindir. Mahkemece, davanın muris muvazaası talebi yönünden kabulüne karar verilmiştir. Muris muvazaası davalarında- çoğunluk görüşünde de belirtildiği üzere- mirasbırakanın gerçek iradesine bakılmak gerekir. Taşınmaz veya taşınmazlar, mirasbırakanın gerçek iradesine uygun bir hukuki tasarrufla temlik edilmiş ise, muris muvazaasından söz edilemez ve bu temliki tasarrufa itibar etmek gerekir.Ancak mirasbırakanın görünürdeki iradesi gerçek iradesine uymuyor ise gerçek iradesine itibar edilmelidir. Somut olayda, mirasbırakan gelini olan davalıya- alınan bilirkişi raporuna göre- toplam değeri 275.000 TL. üç bağımsız bölümü ölünceye kadar bakma sözleşmesi ile aktarmıştır....
Bu noktada muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı davada sözleşmenin şekil ve içerik yönünden geçersizliği ileri sürülmekte olup, öncelikle murisin gerçek irade ve amacı belirleneceğinden, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı bedel isteğinin konusu da taşınmazdır. Ve dolayısı ile taşınmazın aynına ilişkin bir dava olup, HMK’nun 12. maddesi uyarınca kesin yetkili mahkemede görülmesi zorunludur. Öte yandan, taşınmazın aynına ilişkin davalar taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinde açılır (HMK 12. md) . Taşınmazın bulunduğu yerden amaç taşınmazın ilçe sınırları bakımından fiilen bulunduğu yerdir. Dolayısı ile tapuda yazılı olduğu yer değildir. Somut olayda, taşınmaz ...’dadır. Hal böyle olunca, yetki hususunun kamu düzenini ilgilendirdiği gözetilerek yetkisizlik kararı verilmek üzere hükmün bozulması düşüncesinde olduğumuzdan sayın çoğunluğun düzelterek onama görüşüne katılamıyoruz....
Miras bırakanın yaptığı temliki tasarruflardan zarar gören mirasçılar, tenkis davası ile birlikte kademeli olarak veya tenkis davası açtıktan sonra ayrı bir dilekçe ile muris muvazaası nedenine dayalı iptal ve tescil davası açabilirler (22.5.1987 tarih ve 4/5 sayılı İBK). Muris muvazaasına ilişkin belirlenen yukarıdaki ilkelere göre miras bırakanın kayden hiç malik olmadığı taşınmaz bakımından muris muvazaası hükümleri uygulanamaz.(Y.1.HD 2014/7816- 17199 sayılı kararı). Somut olaya gelince; Mirasçılık belgesine göre; muris EROL YALÇIN 'ın 29/08/2019 tarihinde vefat ettiği mirasçılarının eşi davacı Ayhan, kardeşi davalı T3, kardeşi Perihan Uludere oldukları, davacının miras payının ½ olduğu görülmüştür. Tapu kaydı ve resmi senet içeriğine göre; davaya konu Tekirdağ, Marmaraereğlisi Kargaburun mevkii 7245 nolu parselde kayıtlı kat irtifakına tabi ana taşınmazda bulunan dubleks mesken nitelikli A 2 blok 10 nolu bağımsız bölümün 13.07.1990 tarih ve 1673 y....
Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü: -KARAR- Dava, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı pay oranında tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde tenkis isteğine ilişkindir. İlk Derece Mahkemesince, davacı ... yönünden mirasbırakanın adı geçen davacıya da taşınmazlar verdiği gerekçesiyle davanın reddine, diğer davacılar yönünen ise temliklerin muvazaalı olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş, davacı ... ve davalının istinafı üzerine, Adana Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince, mirasbırakanın davacı ...’e taşınmaz devretmiş olmasının muris muvazaası olgusunu ortadan kaldırmayacağı, temliklerin mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğu, tüm davacılar yönünden davanın kabulünün gerektiği gerekçesiyle, davalının istinaf başvurusunun esastan reddine, davacı ...’in istinaf başvurusunun ise kabulü ile 6100 sayılı HMK'nın 353/1.b.2 maddesi gereğince hüküm ortadan kaldırılarak tüm davacılar yönünden davanın kabulüne karar verilmiştir....
Tapu iptali ve tescil isteğinin reddine, tenkis isteğinin kabulüne ilişkin olarak verilen karar Dairece “...Şöyle ki; aktif terekeye dahil edilen ... parsel sayılı taşınmazın ölüm tarihinde mirasbırakan adına kayıtlı olmadığı, mirasbırakanın sağlığında sağlararası tasarruf ile anılan taşınmazı çocuklarına satış yoluyla temlik ettiği, öte yandan ..., ... ve ... parsel sayılı taşınmazlar hakkında davacı tarafından açılan muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı davaların kabul edilerek kesinleştiği ve davacının anılan taşınmazlar yönünden miras payına kavuştuğu gözetilerek tenkis hesabının yapılması gerekirken, hatalı tenkis raporuna dayanılarak sonuca gidilmiş olması doğru değildir....
Eldeki davada da, dava konusu taşınmaz hissesinin davalıya bağış yoluyla devredildiğinin anlaşılmasına göre; davacının muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı davasının dosya kapsamına uygun düşmeyen gerekçelerle reddine dair karar verilmesi yerinde görülmemiş ise de, sonuç itibariyle verilen karar isabetsiz görülmemiştir. Davacının terditli olarak ileri sürdüğü tenkis davasında yapılan incelemede ise, Bilindiği üzere; mirasçılık ve mirasın geçişi mirasbırakanın ölüm tarihinde yürürlükte olan hükümlere göre belirlenir. (4722 s. Türk Medeni Kanunu'nun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun m. 17) Mirasbırakan 01.01.2002 tarihinden önce ölmüşse 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi hükümlerinin, 01.01.2002 tarihinden sonra ölmüşse 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun ilgili hükümleri uygulanır....
