Miras bırakanın yaptığı temliki tasarruflardan zarar gören mirasçılar, tenkis davası ile birlikte kademeli olarak veya tenkis davası açtıktan sonra ayrı bir dilekçe ile muris muvazaası nedenine dayalı iptal ve tescil davası açabilirler (22.5.1987 tarih ve 4/5 sayılı İBK). Öte yandan, 1.4.1974 gün ve ½ sayılı İBK’nda sözü edilen muvazaa sebebine dayanan iptal davaları bir süreye tabi değildir. Muvazaa iddiaları zamanaşımına uğramaz. “...Muvazaa iddiasına dayalı davaların da zamanaşımına ve hak düşürücü süreye tabi olmaksızın her zaman açılabileceği yargısal uygulamayla benimsenmiştir. Hukuk Genel Kurulunun 22.6.1983 gün ve 479/719 sayılı kararında da belirtildiği üzere muvazaa sebebinin ortadan kalkması veya bir zamanın geçmesi ile görünürdeki işlemin geçerli hale gelemeyeceği kuşkusuz bulunduğundan, muvazaa iddiası her zaman ileri sürülebilir. Bu nedenle muvazaa iddialarında zamanaşımı kabul edilmemiştir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, Tapu İptali Ve Tescil (Muris Muvazaası Nedeniyle), tenkis, olmaz ise tazminat istemine ilişkindir. Somut olayda; davacı vekilinin, dava konusu taşınmazın tapusunun muris muvazaası nedeniyle iptali ile birlikte davacının miras payı oranında adına tesciline, bu talebinin kabul edilememesi halinde ise dava konusu taşınmazın tenkisine, bunun da mümkün olmaması halinde davacının miras payı oranında tazminata hükmedilmesine karar verilmesini talep ettiği, yerel mahkemece yapılan yargılama sonunda muris muvazaasının, tenkisin ve tazminat taleplerinin ispatlanamadığından davanın reddine karar verildiği, verilen kararın davacı vekili tarafından istinafa taşındığı görülmüştür. ** Bilindiği üzere, uygulamada ve öğretide "muris muvazaası" olarak tanımlanan muvazaa, niteliği itibariyle nisbi (mevsuf-vasıflı) muvazaa türüdür....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAZMİNAT Taraflar arasında görülen tazminat davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'un raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı bedel isteğine ilişkindir....
Miras bırakanın yaptığı temliki tasarruflardan zarar gören mirasçılar, tenkis davası ile birlikte kademeli olarak veya tenkis davası açtıktan sonra ayrı bir dilekçe ile muris muvazaası nedenine dayalı iptal ve tescil davası açabilirler (22.5.1987 tarih ve 4/5 sayılı İBK). Öte yandan, 1.4.1974 gün ve ½ sayılı İBK’nda sözü edilen muvazaa sebebine dayanan iptal davaları bir süreye tabi değildir. Muvazaa iddiaları zamanaşımına uğramaz. “...Muvazaa iddiasına dayalı davaların da zamanaşımına ve hak düşürücü süreye tabi olmaksızın her zaman açılabileceği yargısal uygulamayla benimsenmiştir....
-KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteklerine ilişkindir. Özellikle, ilk davanın ............, ........, ........., ......, ........ ve 2013 yılında ölen İsmail tarafından, 11/03/1996 tarihinde, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı olarak pay oranında iptal ve tescil isteğiyle açıldığı, davanın reddine ilişkin 25/12/1996 tarihli kararın, ............, ........, ......... tarafından temyiz edildiği, diğer davacılar ......, ........ ve İsmail tarafından temyiz edilmeyen 1996/214 esas, 1996/878 karar sayılı kararın bunlar bakımından kesinleştiği, Bilahare diğer mirasçı ...... tarafından 20/05/2013 tarihinde açılan 2013/228 esas sayılı davanın, eldeki dava ile birleştirildikten sonra, ............, ........, ......... ve birleşen dosya davacısı Mehmet' in davadan feragat ettikleri, feragat nedeniyle davacılar ............, ........, ......... ve Mehmet bakımından davanın reddine karar verildiği açıktır....
Mirasçı olmadığından davalı damat aleyhine muris muvazaasına dayalı dava açılamayacağı yönündeki mahkeme kararı ve gerekçesi yerinde değildir. Hemen belirtilmelidir ki, pay oranında açılan muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil davalarında davacılar arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunmayıp ihtiyari dava arkadaşlığı bulunduğundan, dava değerinin davayı açan mirasçı veya mirasçıların her birinin payına isabet eden değer olacağı kuşkusuzdur....
ın düzenlemiş olduğu rapor okundu, açıklamaları dinlendi, dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü; KARAR Dava, ehliyetsizlik ve muris muvazaası hukuksal nedenlerine dayalı miraspayı oranında tapu iptal ve tescil isteğine ilişkindir. Mahkemece, mirasbırakanın işlem tarihinde hukuki ehliyete haiz olduğu, davalıların 3. kişi olup mirasçılar arasında yer almadığından muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı olarak açılan davanın dinlenilemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Dosya içeriği ve toplanan delillerden; 1937 doğumlu mirasbırakan ...'ün 08.09.2011 tarihinde ölümü üzerine dava dışı eşi Darga ile davacı çocukları ..., ..., ... ve...'ın mirasçı kaldıkları, çekişme konusu 1093 ada 172 parsel sayılı taşınmazda 1/3 pay mirasbırakan adına kayıtlı iken; bu payın tamamının mirasbırakanın vekili davalı ... tarafından davalı ...'a 95.000 TL bedelle satış suretiyle temlik edildiği anlaşılmaktadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ :TAPU İPTALİ VE TESCİL-TAZMİNAT Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil- bedel davası sonunda, yerel mahkemece davalı ... hakkındaki davanın açılmamış sayılmasına, davalı ... hakkındaki davanın kısmen kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı ... vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...’un raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, muris muvazaası hukusal nedenine dayalı miras payı oranında tapu iptali ve tescil olmadığı takdirde bedel istemine ilişkindir....
Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü: -KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı pay oranında tapu iptali-tescil; olmadığı takdirde tazminat isteğine ilişikindir. Murisin kızları ... eldeki davayı açarak, muris ...'nun torunu olan davalılardan ...'nun dedesinden aldığı vekaletnameyi kullanarak 725 (yeni 39) parsel sayılı taşınmazını annesi olan davalı ...'ye satış yoluyla devrettiğini, ...'nin de taşınmazı daha sonra diğer davalı ...'e sattığını; satışların muris muvazaası nedeniyle geçerli sayılamayacağını, davalı ...'in de iyiniyetli bulunmadığını ileri sürerek miras payları oranında tapu iptali-tescile; olmazsa tazminata karar verilmesini istemişlerdir. Davalılar ayrı ayrı, satış işlemlerinin geçerli olduğunu ve iyiniyetle hareket edildiğini belirtip davanın reddini savunmuşlardır. Mahkemece, taşınmazın davalı ...'ye satışının muvazaalı olduğu ancak davalı ...'...
Hukuk Dairesi'nin 04/04/2013 tarihli ve 2013/881 E-2013/4905 K sayılı kararındaki "dava muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Muris muvazaası iddiasına dayalı davaların terekeye karşı yapılan haksız fiil niteliğini taşıdığından herhangi bir zamanaşımı veya hak düşürücü süreye tabi olmaksızın her zaman açılabileceği tartışmasızdır. Başka bir anlatımla muvazaalı işlem hiçbir hüküm doğurmaz ve muvazaa nedeninin ortadan kalkması ya da bir zamanın geçmesi ile görünürdeki batıl işlem geçerli hale gelmez....
