"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL, TENKİS Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil, tenkis davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'nin raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil olmazsa tenkis isteğine ilişkindir. Davacı, mirasbırakan babası ...'nın (1/2) paydaşı olduğu 488 ada, 51 parsel sayılı taşınmazda ki (300/1280) payı gelini ...'nin babası ...'ya satış suretiyle, kalan 490/1280 payı çocukları ..., ... ve ...'e bağış şeklinde devrettiğini, daha sonra ...'a devredilen payın oğlu ...’ın eşi davalı ...'...
Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü: -KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali-tescil, tazminat; olmadığı takdirde tenkis isteklerine ilişkindir. Davacı ..., muris babası...n 6 parsel sayılı taşınmazdaki 1/2 payını ikinci eşinden olma kızı davalı ...'a, 21 parsel sayılı taşınmazını da ikinci eşinden olma oğlu davalı ...'ye satış yoluyla temlik ettiğini, işlemlerin mirastan mal kaçırma amacıyla muvazaalı biçimde yapıldığını; davalı ...'nin daha sonra 21 sayılı parselin 1/4 payını dava dışı üçüncü kişiye sattığını ileri sürerek, davalılar üzerindeki paylar bakımından miras payı oranında tapu iptali-tescile, 21 sayılı parselin üçüncü kişiye satılan 1/4 payı bakımından da miras payı oranında tazminata karar verilmesini; taleplerinin kabul edilmemesi halinde ise tenkise hükmedilmesini istemiştir. Davalılar ... satışların gerçek olduğunu belirtip davanın reddini savunmuşlardır....
Dosya içeriği ve toplanan delillerden dava konusu taşınmazın 15/09/1978 tarihinde kök muris Şerife tarafından (2/3 hisse) T11 ve Ali Özdemir hibe yoluyla devrolunduğu, davacıların kök muris Şerife'nin oğlu Abdullah'ın mirasçıları, davalı Mustafa'nın davacıların amcası kök muris Şerife'nin oğlu, diğer davalıların kök muris Şerife'nin oğlu Ali'nin mirasçıları oldukların, kök muris Şerife'nin 1983 tarihinde vefat ettiği, Abdullah'ın 2018 tarihinde vefat ettiği, Ali Özdemir'in ise 1989 tarihinde vefat ettiği anlaşılmıştır. Dava konusu taşınmazın bağış suretiyle temlik edilmesi nedeniyle, 01/04/1974 tarih ve 1/2 sayılı İ.B.K'nın (muris muvazaası) olayda uygulama yeri bulunmamaktadır. Muris muvazaası yönünden, davanın dinlenme olanağı yoktur....
Cumhuriyet sitesinde bulunan taşınmazın mirasbırakan adına bulunan kooperatif hissesinin sağlararası kazandırma ile muvazaalı olarak davalıya devri nedeniyle davacıların el atılan miras paylarının iptali, olmazsa kademeli olarak tasarrrufun tenkisi olduğunu beyan etmiştir. Davalı, dava konusu “...... ... Cad. .... Sitesi A-2 Blok D:3 ... ...” adresindeki taşınmazla ilgili muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı iptal tescil istekli davada taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinin yetkili olup dava konusu taşınmazın Üsküdar ilçe sınırları içinde olduğundan yetkili mahkemenin de ... ... Asliye Hukuk Mahkemeleri olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davanın muris muvazası hukuksal nedenine dayalı tapu iptal tescil olmadığı taktirde tenkis isteğine ilişkin olup dava konusu taşınmazın ... ilçesi idari sınırlarında bulunması nedeniyle HMK 12/1. maddesi uyarınca ... ... mahkemelerinin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ-TESCİL-TENKİS Taraflar arasında görülen davada; Davacılar, dava konusu 3123 ve 3125 parsel sayılı taşınmazların miras bırakanları Halil tarafından kullanıldığını, davalıların miras bırakanı Kadir’e 4000 metrekare yer verilmesine karşın Hazine tarafından taşınmazların davalıya satıldığını ileri sürerek, muris muvazaası nedeniyle tapuların iptaliyle mirasçılar adına tescili, olmadığı taktirde tenkis isteklerinde bulunmuşlardır. Davalılar, davanın reddini savunmuşlardır. Mahkemece, iddianın kanıtlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Karar, davacılar vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...'ün raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp, düşünüldü....
Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Asıl dava, vasiyetnamenin tenfizi; birleştirilen davalar tenkis ve muris muvazaası nedeniyle tapu iptali ve tescil istemlerine ilişkindir. 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 6723 sayılı Kanunun 21. maddesi ile değişik 60/3. maddesi gereğince, Yargıtay Büyük Genel Kurulunun Hukuk Dairelerinin işbölümünü düzenleyen 23.01.2020 tarihli ve 2020/1 sayılı Kararına ve davanın açıklanan niteliğine göre temyiz inceleme görevi Yargıtay (3 .) Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. SONUÇ: Yukarıda belirtilen nedenlerle dosyanın sözü edilen görevli Yüksek Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 09.10.2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Muris Muvazaası Nedeniyle İşlemin İptali-Tenkis Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre, yerinde bulunmayan temyiz isteğinin reddiyle usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edene yükletilmesine, peşin alınan harcın mahsubuna ve 90.00 TL. temyiz başvuru harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi. 28.03.2013 (Per.)...
Kabule göre de, davadaki asıl istek olan muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı iptal ve tescil iddiasına yönelik gerekli araştırma ve inceleme yapılmaksızın terditli talep olan tenkis isteği bakımından ara kararı ile zamanaşımından ret kararı verilmesi doğru olmadığı gibi, murislerin ölüm tarihlerindeki Türk Medeni Kanunu hükümleri gözetilmeden gerekçede yeniden tenkis isteği bakımından zamanaşımından ret kararı verilmiş olması da isabetsizdir.” gerekçesi ile mahkeme kararı bozulmuştur. 3. Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar Mahkemenin 30/06/2021 tarihli ve 2017/461 E., 2021/209 K. sayılı kararıyla; muris ...'nın çocuğu olmayacağını düşünerek kendisi öldükten sonra kardeşlerine miras kalmaması amacıyla muvazaalı devir yaptığının ispatlanamadığı, muris ... ile davalı arasındaki akdin de bakım amacıyla yapıldığı, bakımın yerine getirildiği, tenkis talepleri yönünden; asıl davada davacıların muris ...'in kardeşi ve kardeşinin çocukları olduğu, muris ...'...
Davacının muris muvazaası ve tenkis talepli eldeki davayı açması için mirasçı sıfatının bulunması gerekmektedir. Mirasçı sıfatı bulunmadığı taktirde aktif husumet ehliyeti yokluğu nedeni ile gerekli karar verilmelidir. Dosyanın incelenmesinde muris Kazım Yeşilyurt'un veraset ilamı için Samsun 2.Sulh Hukuk Mahkemesinin 2020/1393 Esas sayılı dosyası ile görülmekte olan davanın bulunduğu, mahkemece işbu dava neticesi beklenmeden ve kamu düzeninden olan davacının aktif husumet ehliyetinin varlığı tespit edilmeden esas hakkında hüküm kurulmuş olması doğru görülmemiştir. "...Bilindiği üzere, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil davalarında dava değerinin, çekişme konusu taşınmazların tümünün değeri üzerinden davayı açan mirasçı ya da mirasçıların miras paylarına isabet eden toplam değer olduğu kuşkusuzdur..."...
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptal tescil ve tenkis istemine ilişkindir. Davanın, davalı T5 ve T4 aleyhine açıldığı, yargılama sırasında davalı T5 vefat ettiği, davalı Safiyenin aynı zamanda davacının mirasbırakanı olduğu, bu nedenle mahkemece de davacının muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptal tescil davasının ve davalı T4 dışındaki davalı mirasçı aleyhinde devam eden tenkis davasının konusunun kalmadığı gerekçesiyle iş bu taleplerin esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair karar verildiği anlaşılmıştır....
