Şu hale göre, dava dilekçesinde davacıların muris muvazaası hukuksal nedenine dayanarak dava açtıklarının da kabulü gerekmektedir. Bir davada 11.04.1990 tarih,1990/1-152-236 sayılı Hukuk Genel Kurulu Kararında da belirtildiği üzere birden fazla hukuki sebebe dayanılması olanaklıdır. Bu halde,mahkemece önem sırası dikkate alınmak suretiyle her bir hukuki sebep yönünden araştırma yapılması gerektiği yasal ve yargısal uygulamalar sonucudur. Somut olayda, muris muvazaası nedeniyle tapu iptali davaları tenkis davasına göre daha geniş kapsamlı olduğundan öncelikle muris muvazaası nedeniyle tapu iptali davasının incelenmesi gerekmektedir. Bilindiği üzere, uygulamada ve öğretide "muris muvazaası" olarak tanımlanan muvazaa,niteliği itibariyle nisbi (mevsuf-vasıflı) muvazaa türü dür. Söz konusu Muvazaada miras bırakan gerçekten sözleşme yapmak ve tapulu taşınmazını devretmek istemektedir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TENKİS Taraflar arasında görülmekte olan tenkis davası sonucunda verilen hükmün Yargıtayca duruşmalı olarak incelenmesi istenilmekle; duruşma için belli edilen gün ve saatte temyiz eden davalılar vekili Avukat ... geldi. Aleyhine temyiz istenilen taraftan gelen olmadı. Gelenin yüzüne karşı duruşmaya başlandı. Sözlü açıklaması dinlendikten sonra duruşmanın bittiği bildirildi. Süresi içinde inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu. GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ: Yargıtay bozma ilamında özetle "çekişmeli 92 sayılı parseldeki 3 numaralı bağımsız bölüm hakkında açılan tenkis davasının zamanaşımına uğramış olduğunun dikkate alınmaması, önceki hüküm davacılar tarafından sadece 92 sayılı parseldeki 3 numaralı bağımsız bölüm yönünden temyiz edilmiş olup, fabrika yönünden bir temyiz bulunmaması nedeniyle muris tarafından satılan fabrika nedeniyle davalı ...'...
Bir başka ifade ile temlikin mirasçılardan mal kaçırma amaçlı olduğunu ispat külfeti davacı tarafa aittir.Bilindiği üzere muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı davalarda davacıların, muris muvazaası iddialarını her türlü delil ile ispatlamaları mümkündür. Eldeki dava dosyasının yapılan incelenmesinde davacı tanıklarının beyanlarının yalnızca akıl sağlığına yönelik alındığı, davadaki terditli sebep olan muris muvazaası iddiasını aydınlatmaya yarayacak şekilde beyanlarının alınmadığı açıktır. O halde, İlk Derece Mahkemesi tarafından daha önce dinlenen davacı tanıkları yeniden duruşmaya çağrılarak detaylı ve tereddüte mahal bırakmayacak şekilde murisin, davalı dışındaki diğer mirasçılarından mal kaçırmasına sebep olabilecek vakıaların ya da kırgınlık, küslük gibi sebeplerin varlığının bulunup bulunmadığı hususunda beyanları alınıp denetime elverişli olarak tutanağa geçirilmesi gerekmektedir....
T8'e yapılan bağış niteliğindeki kazandırmanın müvekkillerinin saklı paylarını zedelediğini belirterek, taşınmazın muris muvazaası nedeniyle tapu kaydının iptali ile mirasçılar adına miras payları oranında tesciline karar verilmesini talep etmiştir....
HUKUK DAİRESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL-TENKİS Taraflar arasındaki davadan dolayı Adana Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince verilen 30.09.2020 gün ve 258-951 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacılar vekili tarafından istenilmiş olmakla, dosya tetkik olunarak gereği düşünüldü. -KARAR- Dava, muris muvaazası hukuki nedenine dayalı miras payı oranında tapu iptali-tescil olmazsa tenkis istemine ilişkindir. İlk Derece Mahkemesince, 2 parselde bulunan 1 nolu bağımsız bölüm yönünden muris muvaazasının ispatlanamadığı ve ivazlı sözleşmelerden olan ölünceye kadar bakma sözleşmelerine dayalı devir işlemlerinde tenkis hükümleri uygulanamayacağı gerekçesiyle davanın reddine, 2 parselde bulunan 2 nolu bağımsız yönünden ise davanın kabulüne karar verilmiş, Adana Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince davacılar vekilinin istinaf başvurusu 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1. maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir....
in raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali-tescil isteğine ilişkindir. Davacılar, mirasbırakan....'nin mirastan mal kaçırmak amacıyla dava konusu taşınmazlarını davalılara temlik ettiğini ileri sürerek tenkis isteğinde bulunmuşlar; aşamada davalarını ıslah ederek muris muvazaası nedenine dayalı olarak tapu iptali-tescile karar verilmesini istemişlerdir. Davalı taraf, davanın reddini savunmuştur. Davanın tenkis davası şeklinde nitelendirilip kısmen kabulüne ilişkin verilen karar Dairece, ıslah suretiyle davanın tapu iptali ve tescile dönüştürüldüğü gözetilmek suretiyle değerlendirme yapılması ve sonucuna göre karar verilmesi gereğine değinilerek bozulmuş; mahkemece, bozmaya uyularak tamamlanan yargılama sonunda tapu iptali-tescil yönünden davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL, TENKİS Taraflar arasında görülen davada; Davacılar miras bırakanın yaptığı taşınmaz temlikinin mirasçıdan mal kaçırma amaçlı olduğunun, sonraki temliklerinde danışıklı biçimde gerçekleştiğini ileri sürerek, iptal tescil aksi halde tenkis istemişlerdir. Davalılar davanın reddini savunmuşlardır. Davanın tüm mirasçılarca açılmamış olması nedeniyle reddine ilişkin olarak verilen karar Dairece, muris muvazaası davalarında pay oranında istekte bulunulabileceği, işin esasının değerlendirilmesi gerektiği belirtilerek bozulmuş, mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne karar verilmiştir. Karar, bir kısım davalılar tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla;Tetkik Hakimi ...'...
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Samsun 3.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/580 esas, 2022/5 karar sayılı dava dosyasında verilen tapu iptali ve tescil (muris muvazaası nedeniyle) olmadığı takdirde tenkis talebinin reddine karşı, davacılar vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; tapu iptali ve tescil (muris muvazaası nedeniyle) olmadığı takdirde tenkis istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "...-Davanın REDDİNE," karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL-TENKİS Taraflar arasında görülen tapu iptali-tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacı tarafından yasal süre içerisinde duruşma istekli temyiz edilmiş olmakla duruşma isteği dava değeri yönünden reddedilerek dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'in raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, ehliyetsizlik ve muris muvazaası hukuksal nedenlerine dayalı tapu iptali-tescil, olmadığı takdirde tenkis isteğine ilişkindir. Davacı, mirasbırakan babası ...'in davaya konu 1928 parsel sayılı taşınmazını davalı oğluna satış suretiyle temlik ettiğini, işlemin ehliyetsizlik ve muvazaa nedenleriyle geçersiz bulunduğunu ileri sürerek tapusunun iptaline ve mirasbırakan ... adına tesciline; aksi takdirde tenkise karar verilmesini istemiştir....
Maddesi gereği, kamu düzenine aykırılık teşkil eden hususlar hariç tutularak, istinaf neden ve gerekçeleri ile sınırlı olmak üzere yapılan incelemede; Dava muris muvazaasına dayalı miras payı oranında bedel ve mümkün olmaz ise tenkis istemine ilişkindir. 1.4.1974 gün ve 1/2 sayılı İBK’nda sözü edilen muris muvazaasında, mirasbırakan ile sözleşmenin karşı tarafı malın temliki hususunda anlaşmakta, ancak görünüşteki sözleşmenin niteliğinin değiştirilmektedir. Dolayısıyla muris muvazaası aynı zamanda tam muvazaa niteliğindedir. Muris muvazaasında mirasbırakan ile karşı taraf arasında yapılan muvazaa anlaşması mevcut olup, amaç mirasçıları aldatmaktır. Bu muvazaa türünün bünyesinde iki farklı sözleşmenin yer alması nedeniyle nisbi muvazaa niteliğindedir. Çeşitli şekillerde ortaya çıkar; gerçekte bağış olan işlemi satım sözleşmesi gibi, gerçekte bağışlamasına karşın ölünceye kadar bakma sözleşmesi gibi....
