DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava, kamulaştırmasız el atmaya dayalı tazminat ve ecrimisil talebine ilişkindir. Dairemizce HMK'nın 355. maddesi kapsamında istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle ve kamu düzenine ilişkin hükümlerle sınırlı olmak üzere yapılan inceleme neticesinde; Dava kamulaştırmasız el atma davasıdır. Kamulaştırmasız el atmadan söz edilebilmesi için kişiye ait gayrimenkulün idarece (kamu hizmetinde kullanılmak amacıyla) işgal edilmiş olması (fiili el atılmış olması) ve bu işgalin kanunda öngörülen usul ve esaslara uyularak tesis edilmiş bir kamulaştırma işlemine dayanmadan gerçekleştirmiş olması gerekmektedir. İdarenin taşınmaza müdahalesi hangi sebeple olursa olsun Hukuk dışı haksız bir eylemdir. İlk derece Mahkemesince, el atma tarihinini 1956 öncesi olması sebebiyle davanın reddine karar verilmiştir....

Hukuk Dairesi'nin görevsizlik kararında, eldeki davayı kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat ve ecrimisil davası olarak nitelediği, oysa eldeki davada kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat talebinin bulunmadığı, yargılama sırasında uzlaşılan bedelin davalı idarece ödendiği, davacının ıslah dilekçesi ile, davacı ve davalı idarece uzlaşılan bedelin geç ödenmesi sebebi ile ecrimisil ve faiz alacağı talebinde bulunduğu anlaşılmaktadır. Hâkimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi'nin Bölge Adliye Mahkemelerinin işbölümüne dair 01.07.2022 tarihli ve 1047 sayılı kararı uyarınca "Kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan el atmanın önlenmesi, taşınmaz ve muhtesat bedellerinin tahsili davaları" nedeniyle verilen hüküm ve kararların istinaf kanun yolu başvurularını inceleme görevi Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 8....

Sonuç olarak kamulaştırmasız elatma nedeniyle mal sahibi, taşınmazın dava tarihindeki değerini isteyebileceği gibi, ecrimisil de isteyebilir. Ancak yerin kamulaştırılması istendikten sonra, dava tarihinde bu yerin mülkiyetini idareye devir etmeye razı olduğundan, kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davasının açıldığı tarihten sonraki dönem için hem ecrimisil hem de faiz istenemez. Ecrimisil hesabı ise uzmanlık gerektiren bir husus olup, taşınmazın niteliğine uygun bilirkişi marifetiyle keşif ve inceleme yapılarak ve taleple bağlı kalınarak haksız işgal tazminatı miktarı belirlenmelidir. Alınan bilirkişi raporu, somut bilgi ve belgeye dayanmalı, tarafların ve hakimin denetimine açık, değerlendirmenin gerekçelerinin bilimsel verilere ve HMK'nin 266 vd. maddelerine uygun olarak açıklanması gereklidir....

tarihinden sonra el koyan davalı idarenin tasarrufundan tamamen bağımsız olarak imara geçmesi veya el koyan idare dışında gelişen olaylar nedeniyle hukuken arsa vasfını kazanması halinde, nasıl ki el konulmayan taşınmazda kamulaştırma yapılması veya el konulması halinde bu taşınmaz arsa olarak değerlendirilecekse ve daha önce taşınmaza haksız el koyan idare hala bu taşınmazı yasaya aykırı olarak elinde tuttuğuna ve her yeni gün kamulaştırma hukuku bakımından yeni bir kamulaştırmasız el koyma niteliğinde olduğuna göre arazi olarak el konulan taşınmaza da artık arsa olarak değer biçilmesi gerekmektedir....

No:80 İzmit / KOCAELİ ASIL VE BİRLEŞEN DAVALARIN KONUSU : Kamulaştırmasız El Koyma Nedeniyle Tazminat ve Ecrimisil Kocaeli 6....

Bir taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığından söz edilebilmesi için, öncelikle idarenin o taşınmaza eylemli olarak el koyup malikin kullanımının yasaya aykırı bir şekilde tamamen ortadan kaldırılması ve bu durumun kalıcı olması şarttır. El koyma eylemi açıklanan nitelikte değil ve sadece geçici bir kullanım söz konusu ise kamulaştırmasız el koyma olgusu mevcut değildir. Bundan dolayı malikin bir zararı olmuşsa bile, taşınmaz bedelinin istenilmesi hukuken mümkün değildir. Böyle bir durum, sadece ve ancak uğranılan zararın tazminini başka hukuksal yol ve kavramlara dayalı olarak isteme hakkı verebilir. Kamulaştırmasız el atma hükümlerinin uygulanması, mal sahibinin kullanımına engel olma ve malın elinden alınması anlamını taşıdığından, taşınmaz mal sahibinin elinde bulunduğu ve kullanma hakkına sahip olduğu sürece mal sahibi idareden değer karşılığının verilmesini isteyemez....

Davalı vekilince her ne kadar davacılar T1 T8 T3 yönünden kamulaştırmasız el atmadan kaynaklı tazminat için istinaf talebinde bulunulmuş ise de bu davacılara düşen kamulaştırmasız el atma tazminat bedelinin karar tarihi itibariyle ilk derece mahkemesi kesinlik sınırı içerisinde kaldığından davalı vekilinin kamulaştırmasız el atma tazminatı yönünden bu davacılar yönündeki istinaf başvurusunun HMK 352 ve 355 maddeleri gereğince usulden reddine karar vermek gerekmiştir. Davalı vekilince her ne kadar ecrimisil tazminatı talebinde bulunulmuş ise de her bir davacıya düşen ecrimisil tazminat miktarı karar tarihi itibariyle ilk derece mahkemesi kesinlik sınırı içerisinde kaldığından davalı vekilinin bu yöndeki istinaf başvurusunun HMK 352 ve 355 maddeleri gereğince usulden reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm tesis olunmuştur....

karayolu haline gelen taşınmaz müvekkilince kullanılmayacak hale geldiğini, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile, haksız el koyma nedeni ile 1.500 TL tazminat ile taşınmazın zirai faaliyette kullanılmaması nedeniyle 1.000 TL ecrimisil taleplerinin el koyma tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte tahsiline, fazlaya dair hakları saklı tutulmasına, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yüklenmesini talep etmiştir....

, yasa gereğince ecrimisil hakkının geriye dönük 5 yıl ile sınırlandırıldığından dolayı dava tarihinden itibaren 5 yıl geriye dönük ecrimisil taleplerinin bulunduğunu belirterek; kamulaştırmasız el atma nedeni ile tazminat davası ve ecrimisil davasının kabulüne, fazlaya ilişkin hak ve talep hakları saklı kalmak kaydı ile bilirkişi raporundan sonra değer artışına ve dava değerine göre arttırılmak üzere şimdilik 1.500,00TL gayrimenkulün dava tarihindeki değeri, 500,00TL ecrimisil değeri olmak üzere 2.000,00TL'nin kamulaştırmasız el atma ve ecrimisil değeri olarak dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, yargılama giderleri ve nispi ücreti vekaletin davalıya tahmiline karar verilmesini talep etmiştir....

Uyuşmazlığın sağlıklı bir çözüme kavuşturulabilmesi için bu noktada öncelikle “Kamulaştırmasız el koyma” kavramının açıklanmasında yarar vardır. Kamulaştırma yetkisine sahip bir idare, Anayasa ve yasalara uygun bir işlem oluşturmaksızın, bir kimsenin taşınmaz malına el koyar ve onun üzerinde bir tesis veya bina yapar yahut o taşınmaz malı bir hizmete tahsis ederek mal sahibinin taşınmazı üzerinde dilediği gibi kullanma hakkına karşı herhangi bir girişimde bulunursa, idare taşınmaz mala kamulaştırmasız el koymuş sayılır (Ali Arcak, Kamulaştırmasız Elkoyma ve Yeni Hükümler, Ankara, 1987, s:23). Dolayısıyla bir taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığından söz edilebilmesi için, öncelikle idarenin o taşınmaza eylemli olarak el koyup, malikin kullanımını yasaya aykırı şekilde tamamen ortadan kaldırması ve bu durumun kalıcı olması şarttır. Eş söyleyişle idare; el koyma eylemini, o taşınmazı sahiplenme amaç ve kastı ile yapmış olmalıdır....