HUKUK DAİRESİ Uyuşmazlık ve hüküm; davalı belediyenin hizmet kusurundan (haksız fiil) kaynaklanan maddi ve manevi tazminat talebine ilişkin olup, bölge adliye mahkemesi tarafından davalı belediye hakkında kurulan hüküm davacı tarafından bu bakımdan temyiz edilmiştir. Davanın bu niteliğine göre, inceleme görevi Yargıtay 4. Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yüksek 4. Hukuk Dairesine gönderilmesine 13/03/2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
Kurumsal Şubesi nezdindekihesaba sehven yatırdığını, sehven yatırılan bu paranın iadesinin gerektiğini, yine meydana gelen kazada sigortalı araçta bulunan ve yaralanan mağdur ...a 19.377,00 TL tazminat ödendiğini, ödenen 19.377,00 TL tazminat bedeli ile sehven ödenen 653,00 TL'nin toplamı 20.030,00 TL 'nin hizmet kusurundan dolayı davalı idareden ödeme tarihi olan 30/03/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Davalı ... vekili, husumet itirazında bulunmuş, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece kanıtlanamayan davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dava, trafik kazasından kaynaklanan rücuen tazminat istemine ilişkindir. Davaya konu olayda, yola dökülen kaygan sıvının temizlenmemesi nedeniyle kazanın meydana geldiği iddiası ile davalı aleyhine husumet yöneltilmiştir....
İdare Mahkemesinde açtığı davayı kazandığını, mahkeme kararı gereğince ödenmesi gereken alacağının talebine rağmen ödenmediğini, yargı kararını uygulamayan davalı Belediye Başkanının İYUK 28/4 maddesi gereğince sorumlu olduğunu, davalının idare mahkemesi kararını uygulamayarak zararına neden olduğunu belirterek maddi ve manevi tazminat talep etmiştir. Mahkemece, Anayasanın 129/5 ve devlet memurları kanunun 13 maddeleri gereğince kamu görevlilerinin hizmet kusurundan kaynaklanan zararların tazmini için idareye dava açılması gerektiğinden bahisle davanın husumet yokluğundan reddine karar vermiştir. Dava dilekçesinden açıkça idare mahkemesinin kararının uygulanmaması sebebine de dayanıldığı anlaşılmaktadır. İdari Yargılama Usulü Kanununun 28/4. maddesinde de; ”Mahkeme kararlarının (otuz) gün içinde kamu görevlilerince kasten yerine getirilmemesi halinde ilgilinin kararı yerine getirmeyen kamu görevlisi aleyhine tazminat davası açılabileceği” belirtilmiştir....
Hizmet kusurundan kaynaklanan zararlar yönünden İdari Yargılama Usulü Hakkındaki Kanunu'nun 2. maddesi gereğince, idare aleyhine tam yargı davasının, idari yargı yerinde açılması gereklidir. Esasen 2918 sayılı ...'nun hukuki sorumluluğa ilişkin 85. ve devamı maddelerinde araç işleteninin sorumluluğu düzenlenmiş olup idarenin hizmet kusurundan kaynaklanan sorumluluğu ise bu yasa kapsamı dışında tutulmuştur. Görev kuralları kamu düzenine ilişkin olduğundan mahkemece kendiliğinden gözetilmesi zorunludur. Somut olayda, davalı idare aleyhinde hizmet kusuruna dayanılarak dava açılmıştır. Bu durumda mahkemece, davalı Yalova İl Özel İdaresi aleyhine açılan bu davada adli yargının yargı yolu bakımından görevsiz olması nedeniyle, dava dilekçesinin görev yönünden reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı olduğu biçimde hüküm kurulması doğru değildir. 2-Bozma nedenine göre davalı vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine gerek görülmemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Davacı ... vekili Avukat ... tarafından, davalı ... aleyhine 04/01/2013 gününde verilen dilekçe ile tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; görevsizlik nedeniyle reddine dair verilen 08/01/2013 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü. Dava, hizmet kusurundan kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir, Mahkemece, davanın görevsizlik nedeniyle reddi ile görevli Ankara Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş; hüküm, davalı ... tarafından temyiz edilmiştir....
Mahkemece tüm dosya kapsamına göre davacı ... hakkındaki dava tefrik edilerek, uyuşmazlığın ... yönünden hizmet kusurundan kaynaklandığı, hizmet kusurundan kaynaklanan davalarda da idari yargının görevli bulunduğu belirtilerek davacının davasının usulden reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde, dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davacı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun bulunan hükmün ONANMASINA ve aşağıda dökümü yazılı 25,20 TL peşin harcın onama harcına mahsubuna 29.9.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi....
aleyhine 06/01/2014 gününde verilen dilekçe ile haksız eylem nedeniyle maddi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kabulüne dair verilen 10/04/2015 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü. Dava, hizmet kusurundan kaynaklanan maddi zararın giderilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Davacı; 217 küpeli küçükbaş hayvanı olduğunu, 2012-2013 yılında destek primi almak için ... Gıda Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürlüğüne hayvanlarına ait listeyi verdiği halde, yetkililerin yaptığı hata nedeniyle destekleme primlerini alamadığını belirterek maddi tazminat isteminde bulunmuştur....
Kamu tüzel kişilerinin yasalar tarafından kendilerine verilen görev ve yetkileri kullanması sırasında oluşan zararlar niteliği itibariyle hizmet kusurundan kaynaklanan zararlar olup, bu zararların tazmini amacıyla anılan idarelere karşı hizmet kusurlarına dayalı olarak İdari Yargılama Usulü Hakkındaki Kanun’un 2. maddesi hükmü uyarınca idari yargı yerinde tam yargı davası ikame edilmesi gerekmektedir. O halde mahkemece, hizmet kusuruna dayanılarak açılan bu davanın HMK 114/1-b maddesi gereğince yargı yolu caiz olmadğından HUMK 115/2.maddesi gereğince dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmesine gerekirken, işin esasına girilerek yazılı olduğu biçimde karar verilmesi yerinde görülmemiştir. 2-Bozma sebebine ve şekline göre davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine bu aşamada gerek görülmemiştir....
Hizmet kusurundan kaynaklanan zararlar yönünden idare aleyhine tam yargı davasının idari yargı yerinde açılması gereklidir. Esasen, 2918 sayılı Yasa’nın hukuki sorumluluğa ilişkin 85 ve onu izleyen maddelerinde araç işleteninin sorumluluğu düzenlenmiş olup, idarenin hizmet kusurundan kaynaklanan sorumluğu bu yasa kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenler karşısında davalı idare vekilinin bu yöndeki görev itirazının kabulü gerekirken, işin esasına girilerek sonuçlandırılması doğru olmamış ve kararın açıklanan nedenle bozulmasına karar vermek gerekmiştir. Bozma kapsam ve nedenine göre davacı vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine gerek görülmemiştir....
Hizmet kusurundan kaynaklanan zararlar yönünden idare aleyhine tam yargı davasının idari yargı yerinde açılması gereklidir. Esasen, 2918 sayılı Yasa’nın hukuki sorumluluğa ilişkin 85 ve onu izleyen maddelerinde araç işleteninin sorumluluğu düzenlenmiş olup, idarenin hizmet kusurundan kaynaklanan sorumluğu bu yasa kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenler karşısında davalı idare vekilinin bu yöndeki görev itirazının kabulü gerekirken, işin esasına girilerek sonuçlandırılması doğru olmamış ve kararın açıklanan nedenle bozulmasına karar vermek gerekmiştir. Bozma kapsam ve nedenine göre davacı vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine gerek görülmemiştir....
