Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesindeki edimlerin kıyas yoluyla satım ya da trampa sayılması ve bu kapsamda vergiye tâbi olduklarının düşünülmesi de doğru değildir. Açıklamalar çerçevesinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerine konu edimlerin katma değer vergisi doğurması söz konusu olamayacağından davacının bu çerçevede bu verginin doğduğunu ileri sürmesi yasal dayanaktan yoksundur. Diğer taraftan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin götürü bedelli sözleşme olduğu tartışmasız bulunduğuna göre yükleniciye ait bir edimin, sözleşme ile dahi olsa arsa maliklerine devrine de yasal olanak bulunmamaktadır. Bu şekilde sözleşmenin 13 üncü maddesinde yapılan düzenlemenin yazılmamış sayılması gerektiği kabul edilmelidir. Sırf bu şekilde sözleşmeye derc edilen vergi yükümlülüğü, zaten doğmamış bir vergi alacağının ödenmesi mükellefiyeti de getirmez.”...
Arsa sahibi ile aralarında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunan yüklenicinin şahsi hakkını üçüncü kişiye temlik etmesi halinde üçüncü kişinin ifa talep edip edemeyeceğinin saptanmasında öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki diğer borçlarını ifa edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur. Davaya konu olayın, temlik işleminin hukuki niteliği, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenicinin borçlarının neler olduğu ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekmektedir. Somut uyuşmazlıkta, arsa maliki davalı üniversite ile yüklenici diğer davalılar arasında İstanbul 2......
Noterliği'nin 13.04.2006 tarih ve 11492 yevmiye no'lu düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine, tazminat taleplerinin reddine karar verilmiştir. Kararı, asıl davada davacı ve birleşen davada davalı şirket vekili temyiz etmiştir. Asıl dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan cezai şartın tahsili ve sözleşmenin tapuya şerhi; birleşen dava ise sözleşmenin feshi ve maddi tazminat istemlerine ilişkindir. Dosya kapsamında mevcut .... İhtisas Kurulu'nun 30.12.2013 tarih ve 4477 sayılı raporunda muris ...'...
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri ani edimli sözleşmelerdir. Yüklenici edimlerini yerine getirdiği takdirde arsa sahibinden tapu kaydı talebinde bulunabilir. Sözleşmede belirlenen tarihlerde eser meydana getirilmiş ise kararlaştırılan kademeli devire göre arsa sahiplerinin de edimini yerine getirmesi gerekir. İnşaatın gecikmesi halinde yüklenicinin temerrüdü gündeme geleceğinden inşaatın geldiği seviyeye göre sözleşmedeki kademeli devri gerekçe göstererek hakettiği bağımsız bölümleri talep etmesi de mümkün olmayacaktır. ...... Somut olayda yüklenicinin edimini dava tarihine kadar 33 ay 28 gün geciktirdiği, imalatta halen eksiklerin bulunduğu anlaşıldığından arsa sahiplerinin temürrüdünden bahsedilemez....
Mahkemece; tapu iptali ve tescil isteminin reddine, tazminat istemlerinin kısmen kabulüne karar verilmiştir. Hükmü, davacı vekili ile davalılar vekili temyiz etmiştir. Davadaki istemin dayanağı, davalı yüklenici ile dava dışı arsa sahibi arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ve yüklenicinin davacıya şahsi hakkını devretmesine ilişkin “alacağın devri” (temlik) sözleşmesidir. Burada öncelikle arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ve bu sözleşmenin hüküm ve sonuçları üzerinde durulması gerekmektedir. Bir tanımlama yapmak gerekirse; arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri, yüklenicinin finansını kendisi sağlayarak arsa maliklerine ait arsa üzerine bina yapımı işini yükümlendiği, arsa malikinin ise bedel olarak binadaki bir kısım bağımsız bölümlerin mülkiyetini yükleniciye geçirmeyi vaat ettiği sözleşmelerdir. Bu sözleşmelerde bina inşaatı sebebiyle yükleniciye ödenmesi gereken ücret (bedel), arsa sahibi tarafından ayın olanak ödenmektedir....
Asliye Hukuk Hakimliğince verilen 30.12.2011 gün ve 391-992 sayılı hükmün Yargıtayca incelenmesi davacılar vekili tarafından istenilmekle dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Taraflar arasındaki uyuşmazlık, 01.12.1998 tarihli arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi ve sonradan bu sözleşmeye göre düzenlenen protokollerden kaynaklanmaktadır. Uyuşmazlık, niteliği itibariyle arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklandığından kararın temyizen incelenmesi görevi Yüksek 23. Hukuk Dairesi'ne aittir. Bu nedenle, dosyanın Yüksek 23. Hukuk Dairesi'ne gönderilmesi gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın temyiz itirazlarını incelemekle görevli Yargıtay Yüksek 23.Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 23.06.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davacı arsa sahipleri ile yüklenici ... arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığı, yüklenici ...'in inşaatı diğer davalı müteahhit ...'e devrettiği, sözleşmesi uyarınca yapılacak inşaattan davacı arsa sahiplerine ait olan bölümlerin süresinde teslim edilmediği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Kararı, davalı ... vekili ve davacılar vekili temyiz etmiştir. Davalı ... vekilinin temyizi yönünden; Mahkemece resmi olarak yüklenici ... ile davacılar arasında yapılan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin davalı ...’a devredildiği kabul edilmiş ise de dosyada bulunan 09.03.2011 tarihli adi yazılı taahhütnamenin sadece Serhat ile arsa sahibi Nurullah arasında yapıldığı diğer arsa sahibi ve asli yüklenici imzasını taşımadığı anlaşılmaktadır....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi iki yolla olur. Birincisi tarafların fesih hususunda iradelerinin birleşmesi, diğeri ise bu konuda açılan bir dava sonucu mahkemece fesih hükmüne karar verilmesidir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin " işe başlama tarihi ve işin süresi" başlıklı maddesinin (b) bendinde inşaat ruhsatının sözleşme tarihinden itibaren 6 ay içinde alınıp ruhsat tarihinden itibaren 18 ay içinde inşaatın anahtar teslim şeklinde arsa sahiplerine verileceği kararlaştırılmıştır. Sözleşmenin " sözleşme fesh ve devri" başlıklı 8/a maddesinde ise sözleşme tarihinden itibaren 6 ay içinde ruhsat alınıp işe başlanmadığı taktirde arsa sahiplerinin sözleşmeyi fesh etmeye yetkili oldukları hüküm altına alınmıştır. Arsa sahipleri tarafından keşide edilmiş 23.01.2013 ve 13.03.2013 tarihli noter ihtarları ile sözleşmenin fesh edildiği davacı yükleniciye bildirilmiştir....
Davalı arsa sahibi ... ve müdahil ... tarafından davacının arsa sahibi davalı ...'den 18.02.2009 tarihli taşınmaz satış vaadi sözleşmesi ile satın aldığı 5 sayılı parseldeki A Blok 1. kat 1 no'lu bağımsız bölümün 31.05.2006 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca dava dışı yüklenici şirkete isabet ettiği ileri sürülmektedir. Müdahil ...'nin savunmasında geçen davalı arsa sahibinin satış yetkisi olmadığına ilişkin ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/304 Esas sayılı dosyası ile davalı arsa sahibinin temyiz dilekçesinde bildirdiği ... 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/635 Esas sayılı dosyasındaki iddia ve savunmalar değerlendirilerek müdahilin muvazaa iddiası, davacının 18.02.2009 tarihli satış vaadi sözleşmesinden önce yüklenici şirketten dava konusu taşınmaz dışında başka bağımsız bölüm satın almak için haricen sözleşme yapıp yapmadığı, böylelikle arsa sahipleri ile yüklenici ... Ltd....
GEREKÇE: Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin haklı sebeple feshi nedeniyle arsa maliki davacının yüklenici davalıdan menfi ve müspet zararlarının tazmini, cezai şart alacağının tahsili ile davacıya ait taşınmaz üzerine konulmuş arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi şerhinin kaldırılması talebine ilişkindir. TTK'nun 5.maddesine göre; Ticaret Mahkemeleri, aksine hüküm bulunmadıkça, dava olunan şeyin değerine veya tutarına bakılmaksızın tüm ticari davalar ile ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işlerine bakmakla görevlidir....
