Dava, hukuksal nitelikçe sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayalı, alacak istemlidir. Sebepsiz zenginleşme, 818 ... Borçlar Kanunu’nun genel kurallarına ilişkin birinci kısmın birinci bölümünde “borç ilişkilerinin kaynakları arasında” ve üçüncü ayırımında 61 ilâ 66.maddeler arasında düzenlenmiştir. Borçlar Kanunu’nun konuya ilişkin 61 ve ardından gelen maddelerindeki düzenlemelere göre; sebepsiz zenginleşme, geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Hemen belirtilmelidir ki, sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı, geri verme borcu altındadır....
Sebepsiz zenginleşme, bir kimsenin mal varlığının haklı bir sebep olmaksızın diğer bir kimsenin mal varlığı aleyhine çoğalmasıdır. Sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talep edilebilmesi için borçlunun mal varlığında, bir başkasının aleyhine bir zenginleşme meydana gelmeli, zenginleşme ve zenginleştirici olay arasında illiyet bağı bulunmalı ve zenginleşme haklı bir sebebe dayanmamalıdır.Sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan ve tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı geri verme borcu altındadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Dava, tapu iptali ve tescil istemiyle açılmış ise de; yargılama sırasında sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan tapu iptali ve tescil istemine dönüştürülmüş olup mahkemece de, sebepsiz zenginleşme hukuksal sebebine dayalı tazminat davası olarak hüküm verildiği anlaşılmakla, 20.01.2017 tarih, 2017/1 sayılı kararı ile kabul edilen Hukuk Dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 3. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Belirtilen nedenle dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 14.02.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Sebepsiz zenginleşme nedeniyle tazminat istemine gelince; Kural olarak sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. TBK'nun 77 ve ardından gelen maddelerindeki düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı, geri verme borcu altındadır. Mahkemece yazılı şekilde davanın reddine karar verilmişse de; Somut olayda iki ayrı talep bulunmaktadır....
Davacı sigorta şirketi, sigortalısının karıştığı trafik kazası sebebiyle kaza sonucunda oluşan hasar bedeline ilişkin ödenen tazminat tutarının fazla olduğunun sonradan tespit edildiği gerekçesiyle, fazladan ödenen tutarın sebepsiz zenginleşme hükümlerine istinaden iadesi talebiyle icra takibi başlatmış ve akabinde bu davayı açmıştır. Davacı taraf, sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayandığı gibi davalı yan sigorta sözleşmesinin tarafı değildir. Bu haliyle, sebepsiz zenginleşme hükümleriin TTK'da değil TBK'da düzenlenen bir konu olması, davalı tarafın tacir olmadığı gibi sigorta sözleşmesinin tarafı olamaması nedeniyle mahkememizin görevsiz olduğuna, Asliye Hukuk Mahkemeleri'nin görevli olduğuna karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. (Nitekim Yargıtay 17. Hukuk Dairesi'nin 2016/5912 Esas ve 2019/8927 Karar sayılı ilamı, Trabzon BAM 3.Hukuk Dairesi'nin 2021/397 Esas ve 378 Karar sayılı ilamı da bu doğrultudadır.)...
HUKUK DAİRESİ E. 2013/16221 K. 2014/608 T. 20.1.2014 ) Aynı yönde “Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun konuya ilişkin 77 ve devamı maddelerindeki düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı, geri verme borcu altındadır. Öte yandan, hukuki işlemin borç doğurmasının nedeni irade açıklamasıdır. Sebepsiz zenginleşmenin borç doğurmasının nedeni ise, tam aksine, kişinin iradesi dışında malvarlığında bir eksilmenin meydana gelmesidir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : SEBEPSİZ ZENGİNLEŞMEYE DAYALI TAZMİNAT İSTEMİ Dava, sebepsiz zenginleşmeye dayalı tazminat istemine ilişkindir. Her ne kadar, Yargıtay 3. Hukuk Dairesi tarafından kadastro öncesi nedene dayalı olduğu belirtilerek taşınmazın 3. kişiye devrinden kaynaklanan Hazine zararının tazminine ilişkin olduğu nitelemesiyle dosya Dairemize gönderilmiş ise de, Yargıtay Büyük Genel Kurulu'nun 20.01.2017 tarih 2017/1 sayılı kararı ile kabul edilen iş bölümü kararı incelendiğinde Dairemizin görevinin kadastrodan önceki nedene, tapu iptali ve tescil istemine ilişkin davalara bakmakla sınırlı olduğu, alacak davalarına ilişkin temyiz inceleme görevi bulunmadığı, aksine ihtisas alanı borçlar hukukunu kapsayıp temel görevler arasında sebepsiz zenginleşme davaları bulunan 3. Hukuk Dairesi'nin davada görevli olduğu anlaşılmaktadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Hüküm, sebepsiz zenginleşme hukuki nedenine bağlı olarak 5000 YTL. tazminat ödenmesine ilişkindir. Hükmün kapsadığı tazminat miktarı ve temyiz edenin sıfatına göre temyiz itirazlarının incelenmesi Yüksek 3.Hukuk Dairesine aittir. Bu nedenle dosyanın anılan Daire Başkanlığına gönderilmesine, 10.07.2008 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAZMİNAT -KARAR- Dava, sebepsiz zenginleşme hukuksal nedenine dayalı tazminat isteğine ilişkindir. Davanın açıklanan bu nitelendirmesine göre, 2797 Sayılı Yargıtay Yasasının 14.maddesi uyarınca temyiz incelemesi Yüksek 3.Hukuk Dairesine ait bulunduğundan dosyanın ilgisi yönünden anılan Daire Başkanlığına gönderilmesine, 07.09.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAZMİNAT -KARAR- Dava, temliken tescil veya sebepsiz zenginleşme nedeniyle tazminat isteğine ilişkindir. Davanın açıklanan bu nitelendirmesine göre, 2797 Sayılı Yargıtay Yasasının 14.maddesi uyarınca temyiz incelemesi Yüksek 14.Hukuk Dairesine ait bulunduğundan dosyanın ilgisi yönünden anılan Daire Başkanlığına gönderilmesine, 03.06.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
