"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Tarih ve numarası yukarıda yazılı hükmün incelenmesi sırasında Özel Daireler arasında meydana gelen görev uyuşmazlığının giderilmesi istenilmekle, 2797 sayılı Yasa uyarınca toplanan Başkanlar Kurulu'nca dairelerin görevsizlik kararlarıyla dava dosyası incelenerek gereği görüşüldü: Dava, sebepsiz zenginleşme iddiasından kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir. Uyuşmazlığın bu niteliği ve dosyanın Yargıtay'a geliş tarihi itibariyle hükmün temyiz inceleme görevi Yargıtay 3. Hukuk Dairesine aittir. SONUÇ: 3. Hukuk Dairesinin görevsizlik kararının KALDIRILMASINA, dosyanın bu Daireye gönderilmesine, 27.11.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Alacak Taraflar arasındaki uyuşmazlık sebepsiz zenginleşme hükümlerinden kaynaklanan tazminat isteğine ilişkin bulunduğuna göre, ... Başkanlar Kurulu'nun 27.12.2013 tarih 38 sayılı Kararı ile hazırlanıp, ... Büyük Genel Kurulu'nun 24.01.2014 tarih 1 nolu Kararı ile kabul edilen ve 29.01.2014 tarih 28897 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Hukuk Daireleri'ne ilişkin iş bölümü uyarınca, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi ... (3.) Hukuk Dairesi'nin görevi cümlesinden bulunmakla, gereği için dosyanın anılan Daire Başkanlığı'na GÖNDERİLMESİNE, 28.11.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ Davacının dilekçesindeki talebinin, aleyhine kambiyo takibi yapılan davalının, bonodan dolayı ihbar mükellefiyetini yerine getirmemesi nedeni ile, fazladan ödemek zorunda kaldığı zarar tutarının tahsiline ilişkin olup, mahkemece, karar gerekçesinde sebepsiz zenginleşme nitelendirmesinde de bulunmamıştır. Buna göre, dava konusu uyuşmazlık, haksız fiilden kaynaklanan tazminat talebine ilişkindir. Davanın bu niteliğine göre inceleme görevi Yargıtay 4.Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yüksek 4.Hukuk Dairesine gönderilmesine, 25.06.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
hükümlerine göre, ödenen sözleşme bedelinin istirdadının gerektiğini belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik eser sözleşmesinin müvekkili iş sahibi tarafından davalı yüklenicinin direnimi nedeniyle haklı feshi sonucu menfi zararımızın tazmini için 10.000,00 TL.' nin, davacı iş sahibi tarafından ödenen bedelin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre istirdadı için 160.000,00 TL.+28.800,00 TL....
Davacı sigorta şirketi, sigortalısının karıştığı trafik kazası sebebiyle kaza sonucunda oluşan hasar bedeline ilişkin ödenen tazminat tutarının fazla olduğunun sonradan tespit edildiği gerekçesiyle, fazladan ödenen tutarın sebepsiz zenginleşme hükümlerine istinaden iadesi talebiyle icra takibi başlatmış ve akabinde bu davayı açmıştır. Davacı taraf, sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayandığı gibi davalı yan sigorta sözleşmesinin tarafı değildir. Bu haliyle, sebepsiz zenginleşme hükümleriin TTK'da değil TBK'da düzenlenen bir konu olması, davalı tarafın tacir olmadığı gibi sigorta sözleşmesinin tarafı olamaması nedeniyle mahkememizin görevsiz olduğuna, Asliye Hukuk Mahkemeleri'nin görevli olduğuna karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. (Nitekim Yargıtay 17. Hukuk Dairesi'nin 2016/5912 Esas ve 2019/8927 Karar sayılı ilamı, Trabzon BAM 3.Hukuk Dairesi'nin 2021/397 Esas ve 378 Karar sayılı ilamı da bu doğrultudadır.)...
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesi ile, Sebepsiz zenginleşmenin tali nitelikte bir dava olduğu ve sözleşmeden doğan bir hukuki ilişkinin bulunduğu hallerde taraflarca sebepsiz zenginleşmeye dayanan talepte bulunamayacağı ve iş bu davanın açıkça sebepsiz zenginleşme davası olarak açılmasına rağmen Mahkemece İİK 72. madde kapsamındaki istirdat davası olduğu ve 1 yıllık hak düşürücü süreden sonra açıldığı yönündeki kararına katılmanın mümkün olmadığını, İstidat davası ile sebepsiz zenginleşme davaları birbirlerine benzemekle birlikte farklı olduğunu, istirdat davası, icra hukukuna özgü bir dava olup icra hukukuna ilişkin sadece belirli şartların gerçekleşmesi halinde açılabilmekte olduğunu, sebepsiz zenginleşme davası tali nitelikte bir dava olmayıp, kendine özgü şartları olan ve açılabilmesi başka bir davanın varlığına ya da yokluğuna bağlı olmayan bir dava türü olduğunu, İş bu davanın özü, taraflar arasındaki sözleşmenin davacı tarafından haklı sebeple feshedilmesinden...
Bu durumda taraflar sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre karşılıklı olarak verdiklerini iade ile yükümlüdürler. Hukuken geçersiz sözleşmeden kaynaklanan bu nitelikteki bir uyuşmazlığın sebepsiz zenginleşme kurallarına göre çözümlenip tasfiye edilebilmesi için öncelikle sebepsiz zenginleşmenin kapsamını tespitteki ilke ve esasların açıklanmasında yarar vardır. Geçerli bir sebebe dayanmaksızın bir kişinin mal varlığından diğerinin mal varlığına kayan değerlerin eksiksiz iadesi denkleştirici adalet düşüncesine dayanır. Denkleştirici adalet ilkesi ise, haklı bir sebep olmaksızın başkasının mal varlığından istifade ederek kendi mal varlığını artıran kişinin elde ettiği bu kazanımı geri verme zorunda olduğunu ve gerçek bir eski hale getirme yükümlülüğü bulunduğunu ifade eder. Bilindiği gibi ülkemizde yaşanan enflasyon uzun yıllar boyu yüksek oranlarda seyretmiş ve paramızın değeri (alım gücü) de bununla ters orantılı olarak devamlı düşmüştür....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Dava, tapu iptali ve tescil, bu talebin yerinde görülmemesi halinde ise sebepsiz zenginleşme hukuki nedenine dayalı tazminat isteğine ilişkin olmakla birlikte, Mahkemenin önceki tarihli ret kararı Dairemizce, davacı yanın tapu iptali ve tescil isteği yönünden temyiz itirazları reddedilerek yalnızca tazminat isteği yönünden bozulmuş, bozmaya uyularak sebepsiz zenginleşme hukuki nedenine dayalı tazminat talebi yönünden verilen ret kararı, bu istek yönünden temyiz edilmiştir. Davanın belirtilen niteliğine göre; temyiz inceleme görevi Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu'nun Hukuk Daireleri arasındaki iş bölümüne ilişkin 23.1.2020 tarih 1 sayılı kararı uyarınca Yargıtay 3. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Bu nedenle dosyanın, anılan Daire Başkanlığı'na GÖNDERİLMESİNE, 19.01.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Bu durumda taraflar sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre karşılıklı olarak verdiklerini iade ile yükümlüdürler. Ancak, sözleşmede kararlaştırılan şart, taşınmazın devrinin yapılmaması halinde davalı tarafından ödenecek miktara ilişkin olup, bu miktarın davacı tarafından taşınmazın bedeli olarak ödendiğinin kabulü olanaklı değildir. Hukuken geçersiz sözleşmeden kaynaklanan bu nitelikteki bir uyuşmazlığın sebepsiz zenginleşme kurallarına göre çözümlenip tasfiye edilebilmesi için öncelikle sebepsiz zenginleşmenin kapsamını tespitteki ilke ve esasların açıklanmasında yarar vardır. Geçerli bir sebebe dayanmaksızın bir kişinin mal varlığından diğerinin mal varlığına kayan değerlerin eksiksiz iadesi denkleştirici adalet düşüncesine dayanır....
Geçersiz sözleşme dolayısıyla taraflar ancak aldıklarını sebepsiz zenginleşme kurallarına göre aynen iade etmekle yükümlüdürler. Sebepsiz zenginleşme, bir kimsenin mal varlığının geçerli (haklı) bir sebep olmaksızın diğer bir kimsenin mal varlığı aleyhine çoğalması (zenginleşmesi) demektir. Sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talep edilebilmesi için borçlunun mal varlığından bir başkasının aleyhine olarak bir zenginleşme meydana gelmeli, zenginleşme ve zenginleştirici olay arasında illiyet bağı bulunmalı ve zenginleşme haklı bir sebebe dayanmamalıdır. Geçersiz sözleşmeler ise taraflar için hak ve borç doğurmazlar....
