AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 17/07/2018 NUMARASI : 2016/1333 E - 2018/566 K DAVA KONUSU : Tapu İptali Ve Tescil KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı Murat'ın aile konutu olarak kullandıkları ve halen içinde oturdukları dava konusu gayrimenkulün davalı eş tarafından diğer davalı T3 satıldığını, satış sırasında müvekkilinin açık rızasının alınmadığını belirterek, öncelikle muvaazalı satışın iptali ile aile konutu şerhi konulmasını ve gayrimenkul üzerindeki ipoteğin kaldırılmasını talep ve dava etmiştir....
KARŞI OY YAZISI Davacı, Türk Medeni Kanununun madde 194. hükmüne göre "kooperatif kaydına" aile konutu şerhi verilmesini isteyerek davalı eşine husumet yöneltmiştir. Yerel mahkeme "Türk Medeni Kanununun 194. maddesi uyarınca davalının ...adresindeki taşınmazın KOOPERATİF ÜYELİĞİ kaydına aile konu şerhi konulmasına" karar vermiştir. Uygulama Türk Medeni Kanununun hükümlerine açık aykırılık oluşturmaktadır. 1-Aile Konutu şerhi Türk Medeni Kanununun madde 194/3.hükmüne göre sadece sadece TAPU KÜTÜĞÜNE konulabilir. Başka bir anlatımla KOOPERATİF ÜYELİĞİ KAYDINA şerh konulamaz 2-... kişinin tapu kaydına dahi aile konutu şerhi konulamaz. Ancak bireysel mülkiyete geçilmişse o konuta aile konutu şerhi konulabilir. Kabul şekli bakımından; Kooperatifin yer almadığı bir davada kooperatif kayıtları üzerinde değişiklik yapılması mümkün değildir. Farklı düşünüyorum....
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davacı aile konutu olarak özgülenen eşi adına kayıtlı taşınmazın diğer davalıya rızası dışında devredildiğini ileri sürerek davalılardan ...adına olan tapu kaydının iptali ile davalı eşi adına tescili ve tapu kaydına aile konutu şerhi konulmasını talep etmiştir. Mahkemece davalı ...’un kötüniyetli olduğunun kanıtlanamadığı ve dava konu taşınmazda davacının yılın belli aylarında ikamet ettiği bu sebeple aile konutu olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu iptali ve tescil KARAR Taraflar arasındaki uyuşmazlık aile konutunun devrinden kaynaklanan tapu iptali tescil ve aile konutu şerhi konulması isteğine ilişkin bulunduğuna göre, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yüksek Yargıtay (2.) Hukuk Dairesine ait olmakla gereği için dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 29.12.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali ve Tescil - Aile Konutu Şerhi Konulması TEMYİZ EDEN : Taraflar Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı kadın tarafından; hükmün tamamı yönünden, davalılar tarafından ise vekalet ücreti yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dava, tapu iptali ve tescil ile aile konutu şerhi konulması istemine ilişkindir. Aile konutunun, hak sahibi eş tarafından devri ve konut üzerindeki hakların sınırlandırılması, diğer eşin açık rızasına bağlıdır (TMK m.194). Bu rıza alınmadan konutla ilgili yapılan tasarruf işlemi geçersizdir. Bu geçersizliği, rızası gereken eş konutun bu vasfını devam ettirmesi koşuluyla evlilik birliği süresince ileri sürülebilir....
Tapu kaydında aile konutu şerhi bulunmasa dahi aile konutuna ilişkin olarak; eşlerden biri diğer eşin açık rızası bulunmadıkça aile konutuyla ilgili kira sözleşmesini feshedemeyecek, aile konutunu devredemeyecek ve aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamayacaktır. Malik olmayan eşin izni için şekil şartı bulunmamakla birlikte, iznin açık olması gerekmektedir. Açık rızanın varlığını ispat yükü ise aile konutu ile ilgili tasarrufta bulunana aittir. Öte yandan; TMK’nın 194. maddesinde öngörülen sınırlandırma, taşınmazın tapu kaydına aile konutu şerhi konulduğu için değil, konut aile konutu vasfı taşıdığı için getirilmiştir. Bu sebeple taşınmazın tapu kaydında aile konutu şerhi bulunmasa bile o konut aile konulu özelliğini taşır. Nitekim aile konutu şerhi kurucu değil açıklayıcı niteliktedir. Aksi düşünce ile tasarruf yetkisine ilişkin sınırlamanın şerh ile başlayacağı kabul edilmiş olur. Anılan madde hükmü ile getirilen sınırlandırma, emredici niteliktedir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı mahkemenin görevsizliğine dair verilen hükmün süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü: -K A R A R- Davacı vekili, müvekkili tarafından ... Asliye Hukuk Mahkemesine açılan ve feragat nedeniyle reddedilen boşanma davası sırasında üzerine aile konutu şerhi konulan ve evlilik birliği içinde alınan taşınmaz üzerindeki aile konutu şerhinin kaldırıldığını, daha sonra dava dışı eş ... tarafından, ... 5.Aile Mahkemesine boşanma davası açıldığını, boşanma davasında hükmedilmesi muhtemel alacakların tahsilini imkansız hale getirmek amacıyla dava dışı eş ...'ın adına kayıtlı ve daha önce üzerinde aile konutu şerhi bulunan taşınmazı 19.2.2013 tarihinde çocukluk arkadaşı olan davalı ...'...
Mahkeme kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur. 2.Dairemizin 06.11.2018 tarihli ve 2017/305 Esas, 2018/12456 Karar sayılı kararıyla; Mahkemece, davanın 4721 sayılı Kanun'un 194 üncü maddesine dayalı tapu iptal ve tescil davası ile aile konutu şerhi konulması davası olduğu dikkate alınmaksızın, münhasıran aile konutu şerhi konulması davası olarak nitelendirilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu, usulünce ön inceleme duruşması yapılarak, varsa taraflara delillerini sunmaları için süre verildikten sonra hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle ve yazılı gerekçeyle davanın usulden reddine karar verilmesinin doğru olmadığı gerekçesi ile hükmün bozulmasına karar verilmiştir. B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar Mahkemenin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararıyla, davacı ve davalılardan ...'nın 20.10.1977 tarihinde evlendikleri, tapuda Ankara ......
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Boşanma Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı kadın tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Maddi olayları ileri sürmek taraflara, hukuki nitelendirme yapmak ve uygulanacak kanun maddelerini belirlemek hakime aittir (6100 Sayılı HMK mad.33). İddianın ileri sürülüş şekline göre davacı kadın dava dilekçesinde, boşanma talebi ile birlikte taşınmaz üzerine aile konutu şerhi konulması isteminde bulunmuş olup dilekçelerin karşılıklı verilmesi aşamasında aile konutu olarak kullanıldığı iddia edilen taşınmaza dair tapu iptali ve tescil talebinde bulunmamıştır. Buna göre mahkemece davacı kadının "Aile Konutu Şerhi Konulması" talebi ile ilgili olumlu olumsuz karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir....
:2 de (öncesi davalı ve babası adına kayıtlı) halen davalılardan T9 adına kayıtlı taşınmazın tapu kaydının iptaline, devredilmeden önceki oranlarda davalılar T4 ve T6 adlarına yeniden tapuda kayıt ve tesciline, bu talebin T6 hissesi yönünden kabul edilmemesi halinde, davalılardan T4'in devrettiği 1/2 hisse yönünden tapu kaydının iptaline, iptal edilen 1/2 hissenin T4 adına yeniden tapuya kayıt ve tesciline, tapu kaydına aile konutu şerhi konulmasına karar verilmesini istemiştir....
