ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 20/11/2020 NUMARASI : 2020/339 ESAS 2020/1075 KARAR DAVA KONUSU : Tapu Kaydındaki Şerhin Terkini KARAR : İstinaf incelemesine konu dava, tapu kaydındaki şerhin terkini istemine ilişkin olup, ilk derece mahkemesi tarafından davanın kabulüne dair karar verilmiş ve davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuş olmakla, yapılan inceleme sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Tarafların İddia ve Savunmalarının Özeti:Davacı vekilinin ilk derece mahkemesine sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; Davacı müvekkiline ait taşınmaz üzerine davalı kurum tarafından mülkiyet hakkının devrini engeller şekilde kamulaştırma kanunu 31/b maddesi gereğince şerh konulduğunu, şerhin usulüne uygun olmadığını, davalarının kabulü ile ilgili şerhin terkinine karar verilmesini talep etmektedir....
Bilahare dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: Dava, 1090 ada 11 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının beyanlar hanesindeki "Devri yapılamaz, ipotek, haciz, irtifak hakkı, rehin, teminat ve sair mülkiyeti kısıtlayıcı hak ve şerh tesis edilemez" belirtmesinin terkini ve şerhin varlığı sebebiyle uğranılan zararın tahsili istemleriyle açılmıştır. Davalı, çekişmeli parselin ihaleyle davacıya satıldığını ancak ihaleye esas teşkil edecek 5335 sayılı Kanunun 32. maddesine göre çıkartılan yönetmelik hakkında idari yargıda açılan dava sonucu Anayasa Mahkemesine başvurulduğunu, Danıştay'ın da yürütmeyi durdurma kararı verdiğini, şerhin bu gelişmeler sebebiyle tapu kaydına işlendiğini, açılan davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, şerhin terkinine ilişkin istek kabul edilmiş, tazminata yönelik talep reddedilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki asıl dava satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil; karşı dava satış vaadi sözleşmesinin iptali ve tapu kaydındaki şerhin terkini davasından dolayı mahal mahkemesinden verilen yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün; Dairemizin 27.11.2019 gün ve 2019/74 Esas- 2019/7895 Karar sayılı ilamı ile onanmasına karar verilmişti. Süresi içinde davacı vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosya içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Mahkemece yapılan yargılamaya toplanan delillere ve Dairemizce de benimsenen mahkeme kararının gerekçesine göre hüküm usul ve yasaya uygun bulunmuş, temyiz istemi bu gerekçelerle karşılanarak onanmıştır. Dairemizin onama ilamında düzeltilmesi gereken bir yön bulunmadığından, HUMK’nun 440. maddesindeki nedenlerden hiçbirisine uymayan karar düzeltme isteminin reddi gerekmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasında görülen davada; Davacı, çekişmeli 13 parça taşınmaza kök miras bırakanlarının kayden paydaş olduklarını, taşınmazların beyanlar hanesinde 1062 sayılı Yasa uyarınca hazinece el konulduğuna dair şerh bulunması nedeniyle devir işlemi yapılamadığını, oysa miras bırakanlarının Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olduklarını ileri sürerek, şerhin terkini ile taşınmaz tapu kayıtlarının iptali ile miras payı oranında adına tesciline karar verilmesini istemiştir. Davalı, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, iddia sabit görülerek davanın kabulüne karar verilmiştir. Karar, davalı Hazine vekilince süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...'in raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp, düşünüldü....
Dosyadaki bilgi belgeler ve tapu kaydı içeriğinden, davalı idare tarafından dava konusu taşınmaz için verilmiş bir kamulaştırma kararı ve kurum tarafından açılmış bedel tespiti-tescil davası bulunmadığı, davacı tarafça kurum aleyhine Adıyaman Asliye Hukuk Mahkemesinde kamulaştırmasız el atma nedeniyle açılmış tazminat davası bulunduğu, idarenin kurum aleyhine açılmış olan tazminat davalarının listesini talep yazısına ekleyerek Adıyaman Tapu Sicil Müdürlüğüne başvuruda bulunması üzerine TEDAŞ Genel Müdürlüğü lehine 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu 31/b şerhi tesis edildiği anlaşılmaktadır. Kamulaştırma Kanundaki adı geçen düzenlemeler değerlendirildiğinde, tapu kaydına kamulaştırma şerhi konulabilmesi için idare tarafından usulünce verilmiş bir kamulaştırma kararı bulunması gerekli olup, kamulaştırma kararı verildiği halde dahi şerh tarihinden itibaren altı aylık süre içinde bedel tespit ve tescil davası açılmaması halinde şerhin tapu müdürlüğünce resen terkini gerekmektedir....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 26.11.2013 tarihli ve 2009/379 Esas, 2013/513 Karar ... kararıyla; "Mahkemece diğer tapu malikleri tarafından çekişmeli 850 nolu parsele ilişkin orman aleyhine 08.11.2011 tarihinde açılan şerhin terkini davası ile Orman Yönetimi tarafından çekişmeli taşınmazın tapu maliklerine karşı açılan tapu iptali ve tescil ile müdahalenin men'i davasının eldeki dava ile birleştirilmesine, yapılan yargılama sonucu orman şerhinin terkini davasının kısmen kabulü ile 850 ... parselin fen ve harita bilirkişileri Özgür Doğan ve Osman Küçükislamoğlu'nun 17/07/2013 tarihli rapor ve krokilerine göre (C) kısmı olarak belirtilen 12.573,38 m2'lik alanla ilgili orman şerhinin terkinine, (C) kısmının 850 ... parselden ifraz edilerek son parsel numarası verilip, davacılar adına tapuya tesciline, (A) ve (B) kısımlarına ilişkin talebin ise reddine, davacı ......
Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2020/168 Esas sayılı dosyasında açılan kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescil istemine ilişkin davada mahkemece verilen 17.06.2021 tarih ve 2020/168 Esas 2021/615 Karar sayılı kararla davanın kabulüne ve Alanya ilçesi, Mahmutseydi Mahallesi 435 ada 11 parsel sayılı taşınmaz üzerinde davalı idare lehine irtifak hakkı tesisine ve bedelinin tespiti ile davalıya ödenmesine dair kesin olmak üzere karar verildiği, Alanya 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2020/168 Esas sayılı dosyasında mahkemece tapu sicil müdürlüğüne yazılan müzekkere sonucunda 09.03.2020 tarihli 2942 sayılı yasanın 31/b maddesi gereğince şerhin işlendiği, esasen söz konusu şerhin konulma amacının 2942 sayılı yasanın 31/b maddesi gereğince taşınmazın 3....
İstinaf Sebepleri Davalı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacılar tarafından müvekkili idareye karşı 2942 sayılı Kanun hükümlerine dayanılarak daha önce açılan bir dava nedeniyle 2942 sayılı Kanun'un 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince dava ve tescil işlemleri sonuçlanıncaya kadar ilgili şerhin konulduğunu, mahkeme kararı sonucu tescil işlemleri gerçekleştiğinde herhangi bir süreye tabi olmayan şerhin tapu müdürlüğü tarafından resen kaldırılmasının gerektiğini, kabul anlamına gelmemekle birlikte şerhin iki yıl gibi uzun bir süre kaldırılmaması halinde dava konusu edilebileceğini, davacının şerhin kaldırılması için Tapu Müdürlüğüne başvurmaksızın dava açmasının kötüniyet göstergesi olduğunu, şerhin tapu müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen idari bir işlem olduğunu, bu nedenle şerhin terkinine ilişkin davaların idari yargıda görülmesi gerektiğini, açılan davada görevsizlik kararı verilmesini ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 22 nci maddesi uyarınca...
İstinaf Sebepleri Davalı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacı tarafından müvekkili idareye karşı 2942 sayılı Kanun hükümlerine dayanılarak daha önce açılan bir dava nedeniyle 2942 sayılı Kanun'un 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince dava ve tescil işlemleri sonuçlanıncaya kadar ilgili şerhin konulduğunu, mahkeme kararı sonucu tescil işlemleri gerçekleştiğinde herhangi bir süreye tabi olmayan şerhin tapu müdürlüğü tarafından resen kaldırılması gerektiğini, kabul anlamına gelmemekle birlikte şerhin iki yıl gibi uzun bir süre kaldırılmaması halinde dava konusu edilebileceğini, davacının şerhin kaldırılması için Tapu Müdürlüğüne başvurmaksızın dava açmasının kötüniyet göstergesi olduğunu, şerhin tapu müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen idari bir işlem olduğunu, bu nedenle şerhin terkinine ilişkin davaların idari yargıda görülmesi gerektiğini ileri sürmüştür. C....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, yolsuz tescil hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil ile şerhin terkini istemine ilişkindir. 3.2. İlgili Hukuk 3.2.1. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) 705. maddesinde; “Taşınmaz mülkiyetinin kazanılması, tescille olur. Miras, mahkeme kararı, cebrî icra, işgal, kamulaştırma hâlleri ile kanunda öngörülen diğer hâllerde, mülkiyet tescilden önce kazanılır. Ancak, bu hâllerde malikin tasarruf işlemleri yapabilmesi, mülkiyetin tapu kütüğüne tescil edilmiş olmasına bağlıdır.” 1022/1. maddesinde; “Aynî haklar, kütüğe tescil ile doğar; sıralarını ve tarihlerini tescile göre alır.” düzenlemesi mevcuttur. 3.2.2. Yukarıda yer verilen yasal düzenlemeler uyarınca, ayni haklar tapu siciline tescil ile doğar ve tescilin hukuki netice doğurabilmesi için de geçerli bir hukuki sebebinin bulunması zorunludur. Bu hususun tapunun illilik prensibinden kaynaklandığı açıktır....
