Asliye Hukuk Mahkemesi 2797 sayılı Yargıtay Kanunu’nun (2797 sayılı Kanun) 40 ıncı ve Yargıtay İç Yönetmeliği’nin 18 inci maddeleri uyarınca yapılan ön incelemede; dava konusu uyuşmazlığın niteliği ve temyizin kapsamının, kadastro sonrası harici satış senedine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkin olduğu anlaşılmıştır. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun dairelerin iş bölümüne ilişkin 25.01.2023 tarihli ve 2023/1 sayılı kararı uyarınca dosyayı inceleme görevi Yargıtay (7). Hukuk Dairesine ait olduğundan, 2797 sayılı Yargıtay Kanunu’nun 60 ıncı maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca gerekli inceleme yapılmak üzere dosyanın ilgili daireye gönderilmesine karar vermek gerekir. KARAR Açıklanan sebeple; Dosyanın YARGITAY (7). HUKUK DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE, 16.03.2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali Ve Tescil DOSYANIN DAİREYE GELİŞ TARİHİ: 04.02.2022 K A R A R Taraflar arasındaki uyuşmazlık, kadastro tespitinden sonraki zilyetliğe dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. ... Birinci Başkanlık Kurulunun 26.01.2022 tarihli ve 2022/1 sayılı kararı ile hazırlanan, 28.01.2022 tarihli ve 31733 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Hukuk Dairelerine ilişkin ... bölümü uyarınca hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi ... (....) Hukuk Dairesinin görevi cümlesinden bulunmakla, dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 09.02.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
rağmen mahkemece davanın kadastro tespitinden önceki hukuksal sebeplere dayalı tapu iptali ve tescil davası olarak algılandığı ve 3402 Sayılı Kadastro Kanunu'nun 12/3 maddesi gereği hak düşürücü sürenin geçmiş olması nedeni ile davanın reddine karar verildiğini, satış senedine dayalı sözleşmelere ilişkin açılan tapu iptali ve tescil davalarının hak düşürücü süre ve zaman aşımına tabii olmadığını, mahkemenin dava türünde hataya düştüğünü" öne sürerek kanun yoluna başvurmuştur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasının yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Yörede 2007 yılında yapılan genel arazi kadastrosu sırasında, Selametli Köyü 316 ada 3 parsel sayılı taşınmaz ham toprak niteliğiyle 35164,95 m2 yüzölçümüyle Hazine adına tespit edilmiş olup halen aynı şekilde tapuda kayıtlıdır. Davacı, 2 adet harici satış senedine dayanarak kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği iddiası ile dava açmıştır. Mahkemece davanın kabulü ile (A) ile gösterilen 4518,62 m2'lik kısmın tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya tesciline karar verilmiş, hüküm davalı ... tarafından temyiz edilmiştir. Dava dilekçesindeki açıklamaya göre tapu iptali tescil davası niteliğindedir....
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ: Yargıtay bozma ilamında özetle; "Davanın tespit öncesi nedene dayanılarak açıldığının kabulü halinde dava açmak için benimsenen makul sürenin geçtiği; tespitten sonraki nedenlere dayanılmış olması halinde ise 20 yıllık kazandırıcı zamanaşımı süresinin dolmadığı belirtilmiş ve davacı yol olarak tespit dışı bırakılan taşınmazın dava dışı 102 ada 12 parsel sayılı taşınmaza ait olduğu iddiasıyla dava açtığına ve 12 parsel sayılı taşınmazın davacının eşi adına tespit ve tescil edilmiş olduğuna göre davacının aktif dava ehliyetinin de bulunmadığının göz ardı edilmiş olmasının isabetsizliğine" değinilmiştir....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2021/768 KARAR NO : 2022/1126 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : BULANIK ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 10/02/2021 NUMARASI : 2019/256 ESAS - 2021/68 KARAR DAVA KONUSU : Tapu İptali ve Tescil (Tespitten Önceki Hukuki Sebeplere Dayalı) KARAR : İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : İlk derece mahkemesince yapılan yargılamanın sonunda, davaya konu taşınmazın kadastro tespitinin 22.06.1979 tarihinde kesinleştiği, taşınmaz hakkında herhangi bir dava açılmadığı, davacının tespitten önceki nedene dayanarak tapu iptal talebinde bulunduğu, davanın 2019 tarihinde açıldığı bu suretle kadastro kanununun 12/3 maddesine belirtilen 10 yıllık hak düşürücü sürenin geçtiği gerekçesiyle davanın süre yönünden reddine karar verilmiştir....
O halde öncelikle davacıdan talebi tam ve doğru bir şekilde açıklattırılmak suretiyle, davacının talebinin taşınmazın tespitine esas tapu kaydının miktar fazlası üzerinde kazandırıcı zamamaşımı zilyetliği sebebine mi yoksa taşınmazın tespitten önce tapu maliklerince yapılan taksim nedeniyle kendisine düşen bölümün ifrazı ile adına tescil talebine mi yönelik olduğu tereddütsüz olarak belirlenmeli, daha sonra iddia ve savunmalar doğrultusunda keşif yapılmalı, yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından iddia ve savunmalar doğrultusunda bilgi ve görgüye dayalı olarak beyanları alınmalı, dava tespitten önceki sebeplere dayalı olarak açıldığına göre, farklı hukuki sebebe dayalı olarak taşınmaz edinilmesi ya da taksim ve benzeri nedenlerle zeminde ayrı kullanılması halinde malikinin her bir parçasının ifraz edilerek tapuya tescil edilmesini isteme hakkının bulunduğu ve davalı ... kadastro tespitindan sonra kayden pay satın alma nedeniyle malik olduğuna göre TMK'ın 1023. maddesinde öngörülen "Tapu...
CEVAP Davalı vekili, taşınmazların ortak mirasbırakana ait olup ölümü ile mirasçılarına kaldığını, ancak davacıların 12.12.2007 tarihli senetle miras paylarını davalıya devrettiklerini belirterek davanın reddini savunmuştur. III. MAHKEME KARARI Mahkemece, davacı ... tarafından açılan davanın feragat nedeniyle, davacı ... tarafından açılan tapu iptali ve tescil davası ile senet iptali davasının ise esastan reddine karar verilmiştir. IV. TEMYİZ 1.Temyiz Yoluna Başvuranlar Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ... temyiz isteminde bulunmuştur. 2. Bozma Kararı Yargıtay (Kapatılan) 16.Hukuk Dairesinin 04.12.2017 tarihli ve 2015/12978 E.-2017/8420 K. sayılı kararı ile “...gerek tapu iptali ve tescil davasında, gerekse de birleşen senet iptali davasında davacı konumunda bulunan ...’ın yargılama devam ederken 14.07.2014 tarihinde vefat ettiği ancak ... ile ... dışındaki diğer mirasçıların davaya dahil edilmedikleri anlaşılmaktadır....
-YTL. değer gösterilerek asliye hukuk mahkemesinde açılan noter senedine dayalı taşınmaz mal satış vaadine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Taşınmaz Mal Satış Vaadi Sözleşmeleri mülkiyeti geçirim borcunu doğuran akitlerden (T.M.Y.’nın 706. m.) olup, sözleşmede belirtilen miktar ve değerin hayatın ve günün olağan koşullarına uygun olmadığı gibi kamu düzenine ilişkin görev konusu taraf iradesine bırakılmakla sözleşmede belirtilen değerin harç kaybına neden olacağı da gözetilerek, Taşınmaz Mal Satış Vaadi Sözleşmelerine dayalı uyuşmazlıklarda görevli mahkemenin dava tarihindeki değere göre belirlenmesi gerekir. Yargıtay H.G.K.'nun 29.03.2006 gün 2006/14-91-2006/115 sayılı kararında da taşınmaz satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali, tescil davaları ile benzer nitelikteki şufa ve tenkis davalarında da dava tarihindeki değerin esas alınması gerektiği kabul edilmiştir. Somut olayda dava değerinin 5100.00.-YTL. gösterildiği, keşifte taşınmazın değerinin 14.000....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın onanmasına ilişkin yukarda belirtilen ilamın karar düzeltme yolu ile incelenmesi ... ve ... tarafından süresinde istenilmekle; inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu. GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ: Dosya içeriğine, mahkeme kararında belirtilip, Yargıtay ilamında benimsenen gerektirici sebeplere ve davanın tespitten önceki sebeplere dayalı olarak açıldığının anlaşıldığına göre Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 440.maddesinde sayılan nedenlerden hiçbirisine uygun olmayan karar düzeltme isteğinin REDDİNE, aynı Kanun'un 442.maddesi uyarınca 274.73 TL para cezasının düzeltme isteminde bulunanlardan, 65.40 TL red harcının karar düzeltme isteğinde bulunan ...'dan, aşağıda yazılı bakiye red karar düzeltme harcının düzeltme isteminde bulunan ...'...
