DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Ordu 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/96 esas, 2022/493 karar sayılı dava dosyasında verilen tapu iptali ve tescil-tazminat (inançlı temlike dayalı) talebinin reddine karşı, davacı vekili ile davalı T3 vekili ile davalı T5 vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; tapu iptali ve tescil-tazminat (inançlı temlike dayalı) istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "...-Davanın REDDİNE" karar verilmiştir....
DELİLLER : Dükkan satım sözleşmesi ve ekleri, tüm dosya kapsamı. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, yatırım amaçlı dükkan satım sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali ve takyidatsız tescil, ipotek ve hacizlerin fekki, gecikme tazminatı, olmadığı taktirde sözleşmenin feshi ile ödenen bedelin tahsili istemine ilişkindir. Taşınmazın aynından doğan davalarda yetki başlıklı 6100 sayılı HMK'nın 12. maddesinin 1. fıkrasında "Taşınmaz üzerindeki ayni hakka ilişkin veya ayni hak sahipliğinde değişikliğe yol açabilecek davalar ile taşınmazın zilyetliğine yahut alıkoyma hakkına ilişkin davalarda, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkilidir" hükmü yer almaktadır. Yasada öngörülen bu düzenleme kamu düzenine ilişkin ve emredici bir yetki kuralı olduğundan sözleşme ile değiştirilemeyeceği gibi, mahkemece de re'sen gözetilmesi gerekir....
Mahkemece; krokiler ve tapu kayıtlarından da anlaşılacağı üzere; 104 ada 9 ve 28 parsel sayılı taşınmazların Orman vasfıyla Hazine adına tescilli olduğu, yine dava dilekçesi A bendinde belirtilen taşınmazın 2045 parsel sayılı taşınmaz içinde kaldığı, bu parselin de davacı adına tespit görmediği anlaşılmakla davacıların tapu iptal ve tescil talebinin husumet yokluğundan reddine, harici satım sözleşmesinden kaynaklı satın alan tarafın tapu iptal tescil talebinin karşılanmadığı takdirde sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayanarak ancak verdiği paranın denkleştirici adalet ilkesine göre iadesini isteyebileceği, ancak davacı tarafın ısrarla mahrum kaldıkları yer bakımından taşınmazın dava tarihi itibariyle belirlenecek bedelini istediği, sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayanılmadığı gerekçesi ile taşınmaz bedelinin dava tarihi itibariyle istemine yönelik talebin de esastan reddine karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili tarafından tazminat talebine hasren temyiz edilmiştir....
Dava tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Bir dava da öne sürülen maddi olguların hukuki nitelendirilmesini yapmak, uygulanacak yasa maddelerini bulmak ve uygulamak hakimin doğrudan görevidir.(HMK'nun madde 33)Somut olayda dava dilekçesindeki ileri sürüş biçimine göre dava hukuksal nitelikçe harici satım sözleşmesi gereğince satın alınan taşınmazın davalı 3.kişi adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tescili istemine ilişkindir. Davacı vekili, müvekkilinin yüklenici ..'den 6.2.2007 tarihli harici satım sözleşmesi ile satın aldığı daireyle ilgili tüm edimlerini (satış bedeli ödemi)yerine getirdiğini, taşınmazının müvekkiline teslim edilmesine rağmen daha sonra aynı dairenin yüklenici ... adına davalı ... tarafından 6.6.2008 tarihinde davalı ...'a devredildiğini belirterek dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile müvekkili adına tescilini talep etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL YARGITAYA G.TARİHİ 03.02.2016 -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre, dava, harici satım sözleşmesinden kaynaklanan kişisel hakka dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulunun 19.01.2015 tarih ve 8 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 22.01.2015 günü Resmi Gazetede yayımlanarak 02.02.2015 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 14. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Hâl böyle olunca, 11.4.2015 tarihinde yürürlüğe giren, Yargıtay Kanunu ile Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nda Değişiklik Yapılması Hakkındaki 6644 sayılı Kanun gereğince dosyanın Hukuk İşbölümü İnceleme Kurulu'na GÖNDERİLMESİNE,05.02.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Uyuşmazlık, haricen düzenlenen taşınmaz satım sözleşmesinden kaynaklanan şahsi hakka dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde ödenen satış bedeli ile cezai şart bedelinin tahsili istemine ilişkin olup, Dairemizin göreve ilişkin bozma ilamından sonra görevli mahkemece davanın reddine dair verilen hüküm; davacı vekili tarafından terditli olarak ileri sürülen istemler yönünden, davalı vekili tarafından ise tapu iptali ve tescil istemi yönünden temyiz edilmiştir. Davanın açıklanan bu niteliği ve Yargıtay İş Bölümü Kararına göre, temyiz inceleme görevi Yüksek Yargıtay 14. Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla, dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yüksek Yargıtay 14. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 25.09.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi. ........
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA GEREKÇELİ KARAR ESAS NO : 2022/875 Esas KARAR NO : 2023/216 DAVA : Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 16/12/2022 KARAR TARİHİ : 03/04/2023 Mahkememizde görülmekte bulunan Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : TALEP : Davacı vekilince sunulan dava dilekçesinde özetle; davacı müvekkilinin dava dışı .... Ltd. Şti'nin tasfiye memuru olduğunu, bu şirketin maliki olduğu ... parsel sayılı taşınmazı davalılara sattığını, davalılarca söz konusu taşınmaz alımından sonra tasfiye halindeki şirket ortağı tarafından ... kararı olmaksızın şirketin tek ve esaslı taşınmazının satıldığı, satış bedelinin düşük olduğu ve satışın muvazaalı olduğu iddiaları ile tapu iptali davası açtığını, ... Esas sayılı dosyası ile yapılan yargılama sonucu .... Parsel sayılı taşınmazın tapu kaydı iptal edilerek ... ......
Sayılı dosyası ile gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine dayalı olarak tapu iptal ve tescil davası 2011/12488-18219 açıldığı, mahkemenin görevsizlik kararı vererek dosyayı görevli ...Asliye Hukuk Mahkemesine gönderdiği, davaya ...2.Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2005/509E. sayılı dosyası ile devam edildiği ve davanın kabul edilerek ...ilçesi Kargı köyü Kocaçalış mevkiinde bulunan 322 ada 4 parsel sayılı taşınmazın davalı ... adına kayıtlı 582/2464 payının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verildiği, kararın 03.07.2008 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır. Tapulu taşınmazın satışına ilişkin sözleşmelerin geçerli olabilmesi için MK.634, BK.213, Tapu K.26 ve Noterlik K.60 maddeleri uyarınca tapudan ya da noterden satışının yapılmış olması gerekir. Dava konusu taşınmazın satışı Tapu Sicil Müdürlüğü'nde yapılmıştır. Buna göre tapuda kayıtlı taşınmazın geçerli satış sözleşmesi ile satıldığının kabulü gerekir....
İcra Dairesinin 2020/2473 esas sayılı dosyasına yapılan itirazın iptali ile takibin devamına, eser sözleşmesinden kaynaklı uyuşmazlıklarda alacağın likit olmaması, ayrıca her ne kadar dava konusu uyuşmazlıkta alacağın bir kısmı mal satım sözleşmesi, bir kısmı ise eser sözleşmesinden kaynaklı ise de, bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere, tarafların ticari defterlerinde eser sözleşmesine dayalı işler ve diğer işlerle ilgili hesapların ayrıştırılmadığı, bu nedenle mal satım sözleşmesinden kaynaklı alacak miktarının tespitinin mümkün olmadığından alacağın likit olmadığı kabul edilerek davacı tarafın icra inkar tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde alacak ... ile Hazine ve.... Köyü Tüzel Kişiliği aralarındaki tapu iptali ve tescil olmadığı takdirde alacak davasının kısmen reddine ve kısmen kabulüne dair.... Asliye Hukuk Mahkemesi'nden verilen 08.03.2012 gün ve 209/99 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili ile davalı Köy Tüzel Kişiliği vekili taraflarından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Davacı vekili;... Köyü'nün, yaşanan afetten sonra eski köy yerleşim yerinden boşaltılarak, şu an bulunduğu ve tapuda....Köyü olarak kayıtlı olan yeni yerleşim yerine yerleştirildiğini,... Köyü yeni yerleşim yeri, tapuya kayıtlı olmayan Hazine'nin hüküm ve tasarrufu altında olan .... Mevkii olarak bilinen yer üzerine kurulduğunu, tapuya kayıtlı olmayan bu taşınmazların......
