in bağımsız bölümü satıp bedelini aldığını kabul ettiği, yüklenicinin eksik yaptığı söylenilen ... bedelinin bu şekilde tahsil edildiğinin kabulü gerektiği belirtilerek, asıl ve birleşen davanın kabulüne karar verilmiştir. Karar, asıl davada davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava, asıl ve birleşen davanın davalıları arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi gereği inşa edilen yapıdan bağımsız bölüm satın alan davacı üçüncü kişinin her iki davalıdan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Asıl ve birleşen davanın davalıları arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde, dava konusu edilen bağımsız bölüm, yapacağı ... karşılığında birleşen davada davalı olan yükleniciye bırakılmıştır....
Hukuk Dairesi'nce verildiğinden karar düzletme talebinin de kural olarak aynı dairece incelenmesi gerekir ise de Yargıtay Büyük Genel Kurulu'nun 09.02.2018 gün 1 sayılı iş bölümü kararında arsa payı karşılığı inşaat yapımı sözleşmesinden kaynaklanan davalarda verilen kararlarla ilgili 01.07.2016 tarihinden sonra Yargıtay'a gelen dosyaların temyiz itirazları ve karar düzeltme talep incelemelerini yapma görevi Yargıtay 15. Hukuk Dairesi'ne verildiğinden davalı ... vekilinin karar düzeltme talebi Dairemizce incelenmiştir. 1-Yargıtay ilâmında belirtilen gerektirici nedenler karşısında davalı ... vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer karar düzeltme talepleri yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir. 2-Davacılar davalarında arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi uyarınca yükleniciye devrettikleri tapu paylarının yüklenici tarafından davalılara devredildiği ve sözleşme gereğinin yerine getirilmediğini ileri sürerek tapu iptâli ve tescil isteminde bulunmuşlardır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi "Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla" Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 15.10.2002 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve tescil mümkün değilse tazminat istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; tapu iptal ve tescil talebinin reddine, tazminat talebinin kabulüne dair verilen 14.07.2005 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili ve davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi uyarınca yükleniciye bırakılması kararlaştırılan bağımsız bölümün temlik alınması nedeniyle kişisel hakka dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri taraflarına karşılıklı hak ve borçlar yükler....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 26.03.2004 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve tescil, karşı dava elatmanın önlenmesi ve ecrimisil istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne, karşı davanın reddine dair verilen 13.03.2007 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı-davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca yükleniciye bırakılması kararlaştırılan bağımsız bölümün temlik alınması nedeniyle kişisel hakka dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri taraflarına karşılıklı hak ve borçlar yükler....
Bir bakıma denilebilir ki, temlik işleminin öğrenildiği ana kadar temlik sözleşmesinin dışında olan ve işlemin tarafı olmayan arsa sahibi temlik işleminden haberdar olunca temlik işleminin tarafı olur ve arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan haklarını ona karşı (üçüncü kişiye) ileri sürer hale gelir ve ifa isteğini reddedebilir. Örneğin, karşılıklı borç yükleyen ... sözleşmesinden kaynaklanan borç kısmen veya tamamen yüklenici tarafından yerine getirilmeden yüklenici şahsi hakkını üçüncü kişiye temlik etmiş ve üçüncü kişi ifa istemişse arsa sahibi yüklenicinin öncelikli borcunun varlığını bildirerek temlik yoluyla kazanılan borcunu ifadan kaçınabilir. Burada BK m.81 borçluya (arsa sahibine) ödemezlik defini kullanma yetkisini vermektedir....
Mahkemece; asıl davada TMK’nın 724. maddesi şartlarının gerçekleştiği gerekçesi ile tapu iptali ve tescil isteminin kabulü ile 14 no’lu taşınmazın davalı kooperatif adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline, davacının davalı ... Ltd. Şti. aleyhine açmış olduğu davanın reddine, birleştirilen elatmanın önlenmesi ve ecrimsil davasının da reddine karar verilmiştir. Hükmü, davalı-davacı kooperatif vekili temyiz etmiştir. Dosyada yer alan 29.05.1996 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden, davalı ... Yapı Malzemeleri Maden Sanayi ve Tic. Ltd. Şti’nin yüklenici sıfatıyla hareket ederek davalı arsa sahibi ... ... Sahil Arsa ve Konut Yapı Kooperatifinin maliki olduğu 379 ada 1 parsel ve 381 ada 1 parseller üzerine nitelikleri sözleşmede gösterilen bina yapım işini yüklendiği görülmektedir....
Asıl ve birleşen dosya davacısı arsa sahibi ile asıl dosya davalısı yüklenici arasındaki arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi feshedilmemiş olup, hukuken geçerliliğini muhafaza etmektedir. Davacı arsa sahibi asıl davasında, sözleşmenin başında tamamının tapusunu devrettiği yükleniciden, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi uyarınca kendisine isabet eden bağımsız bölümün tapu kaydının iptâl ve tescilini talep etmiştir. Sözleşme feshedilmediğinden avans olarak yükleniciye devredilen tapu payının arsa sahibine dönüşü söz konusu değildir. Tapu kaydında dava edilen bağımsız bölümün sözleşmeye göre arsa sahibine bırakılan bağımsız bölüm olduğuna dair bir şerh bulunmamaktadır. Davacı arsa sahibi, birleşen dosya davalısı ......
Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinden kaynaklanan bu tür uyuşmazlıklarda yükleniciden şahsi hakkını temlik alan üçüncü kişinin satışa ilişkin iddiasını yükleniciye karşı, temellük edilen şahsi hakkın kazanıldığı iddiasını ise arsa sahiplerine karşı ispat etmesi gereklir Çünkü, tescile ancak yüklenicinin arsa sahiplerine karşı edimlerini bütünüyle yerine getirmesi halinde karar verilebilir. Nihayetinde temliken tescil olarak adlandırılan bu davalarda, yüklenicinin arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi uyarınca edimlerini yerine getirerek bağımsız bölümleri talep etmeye hak kazandığının tespiti gerektiğinden tüm arsa sahiplerinin davada yer alması zorunludur....
Dosya içerisindeki tapu kayıtlarına göre taşınmazda davalının arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlediği paydaşlar dışında da sözleşmeye dahil olmayan başkaca paylı maliklerin mevcut olduğu anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri arsa sahibi veya sahipleri ile yüklenici arasında yapılan ve eser sözleşmelerinin bir türü olan sözleşmelerdendir. Üzerinde bina yapılacak arsanın birden fazla maliki varsa sözleşmeye arsanın tüm maliklerinin katılması gerekli olup aksi hâlde sözleşmenin ifa kabiliyeti yoktur. (Yargıtay 15. H.D. 18.03.2008 T. 2007/2188 E. 2008/1738 K.) Diğer taraftan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenici bina yapım işini üstlenmekte, yüklenicinin finansını sağlayarak yapacağı bu binaya karşılık arsa sahibi de ona kararlaştırılan arsa payı mülkiyetini geçirmektedir. Bu niteliği itibariyle arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri iki tipli karma bir sözleşmedir....
Bir tanımlama yapmak gerekirse; alacağın temliki, alacaklı ile onu devralan üçüncü şahıs arasında borçlunun rızasına ihtiyaç olmaksızın yapılabilen ve sadece kazandırıcı bir tasarruf işlemi niteliğini taşıyan şekle bağlı bir akittir. Burada ayrıca, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinin niteliği üzerinde de durmak gerekecektir. Eser sözleşmelerinin bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri yüklenicinin finansı kendisi tarafından sağlanarak, arsa maliki veya maliklerinin arsası üzerine bina yapım işini üstlendiği, arsa malikinin ise bedel olarak binadaki bir kısım bağımsız bölüm mülkiyetini yükleniciye geçirmeyi vaat ettiği sözleşmelerdir. Bu tür sözleşmelerde, inşaat yapımının ücreti, arsa sahibi tarafından yükleniciye bir miktar para olarak değil, ayın olarak ödenmektedir....
