DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Amasya 3.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/273 esas, 2023/80 karar sayılı dava dosyasında verilen asıl dava tapu iptali ve tescil (satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan), alacak (taşınmaz alım-satımı kaynaklı), birleşen dava tapu iptali ve tescil (satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan) talebinin kısmen kabul kısmen reddine karşı, davacı vekili ile davalı Yusuf Tekin vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; asıl dava tapu iptali ve tescil (satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan), alacak (taşınmaz alım-satımı kaynaklı), birleşen dava tapu iptali ve tescil (satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan) istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "......
Hukuk Dairesinin 06.10.2020 tarih ve 2018/1770 Esas, 2020/985 Karar sayılı kararıyla, yüklenicinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan edimlerini yerine getirmemesi halinde ayni hak kazanmasının mümkün olmadığı, arsa sahibinin avans olarak verdiği tapuların iadesini isteyebileceği, bu durumda, yükleniciden bağımsız bölüm devralan üçüncü kişinin iyiniyet iddiasının dinlenmeyeceği gerekçesiyle, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden hüküm tesisi ile davanın kabulü ile dava konusu bağımsız bölümün tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline karar verilmiştir. Kararı, davalı ... vekili temyiz etmiştir. Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir....
Davalılardan Rıza ve ... davacının dayandığı sözleşmenin tarafı olmadıklarını, tapu malikinin ... olduğunu ve sözleşmeden kaynaklanan istemlerin 1 ve 5 yıllık zamanaşımı sürelerine tabi olduğunu belirterek davanın reddini savunmuşlardır. Davalı yüklenici ise, dava konusu bağımsız bölümü davacıya satıp bedelini aldığını, binanın tamamlanmış olduğunu söylemiştir. Mahkemece, arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan hakların 1-5 yıllık zamanaşımı süresine tabi olduğu, davacının 15 yıl önce bitirilen ve fiilen kullandığı bağımsız bölüm ile ilgili istemini zamanaşımı süresi dolduktan sonra ileri sürdüğü belirtilerek davanın reddine karar verilmiştir. Hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir. Dava, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi uyarınca yükleniciye bırakılan bağımsız bölümün ondan temlik alındığı iddiası ile açılan kişisel hakka dayalı tapu iptal ve tescil isteğine ilişkindir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 03.08.2010 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 07.05.2013 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı ve davalı ... vekilleri tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, arsa sahibi ile yüklenici arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yükleniciden bağımsız bölüm temlik alan davacının tapu iptali ve tescil mümkün olmadığı takdirde tazminat isteğine ilişkindir. Davalı arsa sahipleri ... ve ..., yüklenici ile yaptıkları sözleşme gereği edimlerini yerine getirdiklerini, davanın reddini savunmuşlardır. Önceki arsa maliki ... ...; yüklenici ile yaptığı inşaat sözleşmesinden sonra inşaat devam ederken payını ...'...
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre davacı arsa sahiplerinin bir kısım hisselerini yükleniciye devrettikleri, yüklenicinin sözleşmedeki edimlerini yerine getirmediği, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri nedeniyle yüklenicinin tapuya hak kazanabilmesi inşaatın sözleşme, imar mevzuatı ve projelerine uygun biçimde yapılıp arsa sahibine teslim edilmesi şartına bağlı olduğu, yükleniciden bağımsız bölüm satın alanların da yüklenicinin edimini yerine getirip tapuya hak kazanması halinde hak sahibi olacaklarından asıl ve birleşen davanın kabulü ile asıl ve birleşen davada davacıların davalı yüklenici ... Gayrimenkul Değerleme Sağ. İnş. Ltd. Şti. ile yaptıkları arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin feshine, davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile davacıların hisseleri oranında ve ipotekten ari olarak tesciline, asıl davada davacı ... yönünden feragat nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı mahkemenin görevsizliği nedeniyle davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı ... Emlak Yatırım İnş. Turizm ve Tic. Ltd. Şti. vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. -K A R A R- Davacı vekili, davacının davalı yüklenici şirketten satış sözleşmesi ile bağımsız bölüm satın aldığını, tapu devri yapılmaması nedeniyle, bedelin iadesi için dava açtığını ve alınan ilamın takibe konulduğunu ileri sürerek, ....06.2007 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince davalı yükleniciye verilmesi gereken taşınmazların davalı yüklenici şirket adına tapuya tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı ..., inşaatın bitmediğini, iskan ruhsatı alınmadığını bildirerek davanın reddini istemiştir....
Bilahare dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava ve birleştirilen dosyadaki davacılar, davalı yükleniciler ile arsa maliki ... arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi gereğince yükleniciye bırakılan bağımsız bölümleri ondan satın aldıklarını, bedelini ödediklerini belirterek tapu iptali ve tescil isteğinde bulunmuşlardır. Davalı ..., yüklenicinin sözleşmeden kaynaklanan edimlerini yerine getirmediğini, sözleşmenin feshedildiğini davacıya yapılan satış sözleşmesinin dahi sözleşme şartlarına uygun olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur. Davalı yükleniciler, sözleşmeden kaynaklanan edimlerini yerine getirdiklerini, satış sözleşmesinin geçerli olduğunu belirterek davacıların tescil isteklerinin kabulünü istemişlerdir. Mahkemece dava ve birleşen davaların reddine karar verilmiştir. Hükmü davacılar ve davalı yükleniciler temyiz etmişlerdir....
Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi uyarınca yüklenicinin sözleşmede kararlaştırılan tapu kaydı ya da bağımsız bölümlere hak kazanabilmesi için inşaatı sözleşme ve ekleri, tasdikli ruhsat ve projesine, imar ile fen ve tekniğine uygun olarak tamamlayıp teslim etmesi gerekir. Uygulamada, yüklenici tapuya hak kazanmamasına rağmen finans temini olanağı sağlamak üzere sözleşmenin başlangıcında ya da aşamalı olarak tapu devri yapılacağı kabul edilmekte ve yapılmaktadır. Ancak yapılan bu devirler avans niteliğinde olup tapu payı devredilmiş olsa dahi yüklenici edimini tamamen yerine getirmediği sürece ayni hakkı kazanması mümkün değildir. Bu sebeple arsa sahibi avans niteliğinde devrettiği arsa paylarının iadesini isteyebilir. Eğer yüklenici üçüncü kişiye temlik etmiş veya satış vaadinde bulunmuş ise, burada üçüncü kişinin iyiniyet iddiası dinlenilmeden tapu arsa sahibine iade edilir....
"İçtihat Metni"Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu iptali ve tescil Taraflar arasındaki uyuşmazlık arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Yargıtay Başkanlar Kurulu'nun 19.01.2015 tarih 2015/8 sayılı Kararı ile hazırlanıp, 22.01.2015 tarih ve 29244 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Hukuk Dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yargıtay (23.) Hukuk Dairesi’nin görevi cümlesinden bulunmakla, gereği için dosyanın anılan Daire Başkanlığı'na GÖNDERİLMESİNE, 09.04.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Dava, yüklenici ile arsa sahipleri arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali ve tescil isteğine ilişkin olduğundan, 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 14.maddesi gereğince temyiz incelemesi 15.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Yukarıda belirtilen nedenle dosyanın görevli sözü edilen Yüksek Daire Başkanlığına gönderilmesine, 29.11.2010 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
