ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 30/03/2023 NUMARASI : 2022/277 ESAS, 2023/263 KARAR DAVA KONUSU : Tapu İptali Ve Tescil (Önalım Hakkından Kaynaklanan) KARAR : Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı davalı tarafça istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla HMK' nın 352 ve devamı maddeleri uyarınca dosya incelendi....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : None NUMARASI : 2021/328 ESAS SAYILI ARA KARAR DAVA KONUSU : Tapu İptali Ve Tescil (Alım Hakkından Kaynaklanan) KARAR : Bodrum 3....
Dava konusu, Ordu ili Fatsa ilçesi Yukarıkum mevkiinde kain 561 ada 13 parsel sayılı taşınmazın, temlik öncesi hissedar bulunmayan dava dışı Yusuf Ziya Şendur'a 13/08/2010 tarihinde tapuda devredildiği, davacının ön alım hakkını kullanarak 15/06/2011 yılında tapu iptali ve tescil davası açtığı, davadışı Yusuf Ziya Şendur'a devrolan 403/1434 payını ön alım hakkını kullanan diğer malik Cafer Tavlı ile beraber yarı yarıya kendi adlarına tescil ettirdikleri ve kararın 01/10/2012 tarihinde kesinleştiği, davacının önalım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil davasını açana kadar dava dışı Yusuf Ziya Şendur'un payı üzerinde davalı T4 lehine 03/03/2011 tarihli 30.000- TL bedelli, 10/05/2011 vade tarihli 1. derece ipotek tesis edildiği ihtilafsızdır....
Hukuk Genel Kurulunda yapılan görüşmeler sırasında, mülkiyet hakkının mutlak ve ayni nitelikte hak olması nedeniyle bu hakkı sınırlayan herkese karşı ileri sürülebileceği, bu bağlamda taşınmazın korunmasına yönelik olarak ve somut olayda olduğu gibi tescilsiz olarak kazanılan mülkiyetin tapuda tescilini engelleyen ihale işleminin iptali istemiyle açılan davanın, mülkiyet hakkını korumaya yönelik ve bildirici tescile imkân sağlayacak bir tasarruf işlemi olduğu, İİK'nın 134/2 maddesinde belirtilen, "tapu sicilindeki ilgililer"in taşınmazın tapu kaydında lehine haciz şerhi, ipotek şerhi, irtifak hakkı şerhi bulunan kişiler, tapu siciline şerh edilmiş ön alım ve geri alım hakkı sahipleri ile harici satış sözleşmesi ve gayrimenkul satış vaadi sözleşmesinin tarafları, tasarrufun iptali kararının davalısı olduğu, tapu siciline kayıt edilen sınırlı ayni hak sahipleri ve şahsi hak sahipleri ihalenin feshi şikâyetini yapabilecek kişiler olarak sayılırken, kesinleşmiş mahkeme kararıyla şekli ve maddi...
, davacının yurt dışında yaşadığını ve tarımla uğraşmadığını, bu nedenlerle 5403 Sayılı Kanun gereği ön alım hakkından yararlanmasının hakkaniyete uygun olmadığını, paylı taşınmazda aktif husumet ehliyeti olmayan davacı adına tescile karar verilmesinin hatalı olduğunu, satıştan bu yana bir yıldan fazla zaman geçtiğini, bir an için ön alım hakkı kullanımının söz konusu olsa dahi yapılacak keşifle taşınmazın bugünkü değeri belirlenerek ön alım bedelinin tespit edilmesi gerektiğini, taşınmaz için belirlenen ön alım bedeli taşınmazın gerçek satış değerini yansıtmayacak kadar düşük olduğunu, mahkemece hüküm olunan vekalet ücreti ile yargılama gideri miktarlarının da doğru olmadığını, bu nedenle mahkeme kararının müvekkili lehine kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir....
Asıl ve birleşen davalar ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkin olup asıl dava değeri ve ön alım bedelinin 675,00 TL, birleşen 2019/44 esas 675,00TL, birleşen 2019/45 esas 2.500,00TL, birleşen 2019/53 esas sayılı davada ise dava değeri ve önalım bedelinin 2.500,00 TL olduğu dava dilekçesi, tapu kayıtları ve resmi senetle sabittir. Dava ve istinafa konu yerel mahkemece hüküm altına alanın önalım bedeli HMK'nun 341/2 maddesi uyarınca 8.000,00 TL'ye kadar verilen hükümler verildiği tarih itibariyle kesin olup istinaf yoluna başvurulması mümkün değildir....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Dava, ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 1. Yasal ön alım hakkı, paylı mülkiyet hükümlerine tâbi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmazdaki payını kısmen veya tamamen üçüncü kişiye satması hâlinde, diğer paydaşlara, satılan bu payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak, paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve pay satışı yapılmasıyla kullanılabilir hâle gelir. 2. Yasal ön alım hakkının kullanılmasıyla bu hakkı kullanan paydaş ile alıcı arasında kapsam ve şartları satıcı ile davalı arasında yapılan sözleşmenin aynı olan bir satım ilişkisi kurulmuş olur. Ön alım bedeli tapuda gösterilen satış bedeli ile davalı tarafından ödenen harç ve masrafların toplamından ibarettir. 3....
Temyiz Sebepleri Davalı vekili; davacının bedelde muvazaa iddiasını kanıtlayamaması nedeniyle lehlerine vekalet ücretine hükmedilmemesi ve ön alım bedelinin nemalandırılmamasının doğru olmadığını ileri sürerek temyiz yoluna başvurmuştur. C. Gerekçe 1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Dava, ön alım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası ile 4721 sayılı TMK’nın 732 nci, 733 üncü ve 734 üncü maddeleri. 3. Değerlendirme 1. Mahkemece; bozmaya uyulduğu halde bozma ilamının gerekleri yerine getirilmemiştir....
Ön alım hakkının kullanılması belli şartlara ve süreye bağlandığına göre gerek üzerinde ön alım hakkı bulunan payı satın alanın gerek bu payda daha önce malik olmakla ön alım hakkını kullananın, satıcı ile aralarındaki kişisel hak doğuran sözleşmelere taraf olmaları ön alım davası yoluyla kullanılan hakkı etkileyecek nitelikte değildir. Aksinin kabulü halinde ön alım hakkının kullanılabilmesi başka koşullara bağlanmış olur ki, bunun yasa koyucunun amacına uygun düşeceğinden söz edilemez. Diğer taraftan, ka///r karşılığı sözleşmesinde vaat olunan pay devri tapuda yapılan satışla vaat olmaktan çıkmış ve gerçek bir satışa dönüşmüştür. İleride karşı edim olan istısna akdinin yerine getirilmesi ya da getirilmemesi sonucuna bağlı olarak ön alım hakkını kullanan yönünden bu gerçek satışın halen bir vaat gibi ele alınması mümkün değildir. Pay tapuda yapılan işlemle satılmış ve bu satış nedeniyle yasal ön alım hakkı sahibi bu hakkını kullanmıştır....
Ön alım hakkının kullanılması belli şartlara ve süreye bağlandığına göre gerek üzerinde ön alım hakkı bulunan payı satın alanın gerek bu payda daha önce malik olmakla ön alım hakkını kullananın, satıcı ile aralarındaki kişisel hak doğuran sözleşmelere taraf olmaları ön alım davası yoluyla kullanılan hakkı etkileyecek nitelikte değildir. Aksinin kabulü halinde ön alım hakkının kullanılabilmesi başka koşullara bağlanmış olur ki, bunun yasa koyucunun amacına uygun düşeceğinden söz edilemez. Diğer taraftan, ka///r karşılığı sözleşmesinde vaat olunan pay devri tapuda yapılan satışla vaat olmaktan çıkmış ve gerçek bir satışa dönüşmüştür. İleride karşı edim olan istısna akdinin yerine getirilmesi ya da getirilmemesi sonucuna bağlı olarak ön alım hakkını kullanan yönünden bu gerçek satışın halen bir vaat gibi ele alınması mümkün değildir. Pay tapuda yapılan işlemle satılmış ve bu satış nedeniyle yasal ön alım hakkı sahibi bu hakkını kullanmıştır....
