Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü: -KARAR- Dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve özellikle, miras bırakanın ölünceye kadar bakma sözleşmesi ile davalıya yaptığı pay temlikinin ivaz karşılığı olduğu, aksine mirasçıdan mal kaçırmak amaçlı ve muvazaalı olduğuna dair iddianın kanıtlanamadığı, diğer taraftan temlikin ölüme bağlı tasarruf veya tenkise tabi sağlararası tasarruf niteliğini de taşımadığından tenkis hükümlerinin de somut olayda uygulanamayacağı anlaşıldığına göre; davacıların temyiz itirazı yerinde değildir. Reddi ile usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, 24.12.2009 tarihinde yürürlüğe giren Avukatlık Ücret Tarifesinin 14. maddesi gereğince gelen temyiz edilen vekili için 750.00.-TL. duruşma avukatlık parasının ve aşağıda yazılı 1.55....
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacılar vekilinin sair temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak, dava konusu vasiyetnamenin davacı torunları yönünden tenkisi talep edildiğine göre, mahkemece; tenkis yönünden inceleme yapılmadan karar verilmesi doğru görülmemiştir. Tenkis davası, TMK'nın 560-562. maddelerinde düzenlenen, mirasbırakanın saklı payları zedeleyen gerek ölüme bağlı ve gerekse sağlararası kazandırmalarının kural olarak saklı paylarının karşılığını alamayan mirasçılar tarafından mirasbırakanın tasarruf edebileceği sınıra çekilmesini amaçlayan, öncesine etkili, yenilik doğurucu davalardandır. Bu yönüyle, tenkis davası Miras Hukukuna özgü bir iptal davası olarak kabul edilmelidir....
tapu kaydının iptali ile miras payı oranında davalı ... adına tesciline, mümkün olmazsa saklın payın ihlal edilmesi nedeniyle tapu kaydının iptali ile miras payı oranında davalı ... adına tesciline, bu da olmazsa tescil kararı yerine geçmek üzere bedelin ...’den alınarak davalı ...’e verilmesine karar verilmesini ve eldeki davayı açmak için yetki alınması hususunda yetki ve süre verilmesini istemiştir....
Bilindiği üzere; murisin vasiyetname ve miras mukavelesi şeklinde yapmış olduğu ölüme bağlı tasarruflar ile bağış gibi sağlararası tasarrufları Türk Medeni Kanunun 560 ila 571. maddeleri arasında öngörülen tenkis davasına konu edileceği sabittir. Mirasçılık ve mirasın geçişi mirasbırakanın ölüm tarihinde yürürlükte olan hükümlere göre belirlenir (4722 sayılı Türk Medeni Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun m. 17). Mirasbırakan 1.1.2002 tarihinden önce ölmüşse 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi hükümlerinin, 1.1.2002 tarihinden sonra ölmüşse 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun ilgili hükümlerinin uygulanması gerekir. Tenkis (indirim) davası, mirasbırakanın saklı payları zedeleyen ölüme bağlı veya sağlararası kazandırmaların (bağış) yasal sınıra çekilmesini amaçlayan, öncesine etkili, yenilik doğurucu (inşai) davalardandır....
Bu bakımdan, gerek resmi gerek sözlü vasiyet tanıklarında TMK'nun 536. maddesinde sayılan nicelik ve niteliklerin aranması yeterlidir. Ölüme bağlı tasarrufun iptali TMK' nın 557- 559.maddeleri arasında düzenlenmiş olup, buna göre tasarruf miras bırakanın tasarruf ehliyeti bulunmadığı bir sırada yapıldıysa, tasarruf, yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmışsa, tasarrufun içeriği, bağlandığı koşullar veya yüklemeler, hukuka ve ahlaka aykırı ise, tasarruf kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmış ise, bu sınırlı sebeplere dayalı olarak vasiyetnamenin iptalini talep edilebileceği belirtilmiştir. Ölüme bağlı tasarrufun iptal sebepleri esasa ilişkin ve şekle ilişkin iptal sebepleri olarak iki bölümde incelenebilir. Ölüme bağlı tasarrufun esasa ilişkin iptal sebepleri ehliyetsizlik, irade sakatlığı, hukuka aykırılık ve ahlaka aykırılıktır....
Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; mirasbırakan, terekesi üzerinde Türk Medeni Kanunun göstermiş olduğu sınırlar içerisinde ölüme bağlı tasarrufta bulunma hakkına sahip olduğunu, kanunun göstermiş olduğu gerekli ehliyete sahip olan mirasbırakan, TMK 505'e göre "mirasının saklı paylar dışında kalan kısmında ölüme bağlı tasarrufta bulunabilir", mirasbırakan T9 taşınmazı mirasçılarına devretmesi ölüme bağlı bir tasarruf olmakla birlikte, miras bırakanın tasarrufta bulunduğu anda ehliyeti mevcut olup, bu işlem usulen ve esasen tamamen hukuka uygun olduğunu, taşınmazın Sivas 1....
Tasarruf oranı aşılmış ise tasarrufun niteliğine göre icap ederse kazandırma işleminde, saklı payları zedeleme kastının bulunup bulunmadığı objektif (nesnel) ve sübjektif (öznel) unsurlar dikkate alınarak belirlenmelidir. Zira tasarruf oranını aşan her kazandırmada saklı payları zedeleme kastının varlığından söz edilemez. Mutlak olarak tenkise tabi tasarruflarda (ölüme bağlı tasarruflar veya TMK'nin 565. maddesinin 1, 2 ve 3 bentlerinde gösterilenler) veya saklı payın ihlal kastının varlığı kesin olarak anlaşılan diğerlerinde özellikle muayyen mal hakkında tenkis uygulanırken TMK'nin 570. maddesindeki sıralamaya dikkat etmek davalı mahfuz hisseli mirasçılardan ise aynı Kanunun 561. maddesinde yer alan mahfuz hisseden fazla olarak alınanla sorumluluk ilkesini gözetmek, dava konusu olup olmadığına bakılmayarak önce ölüme bağlı tasarruflarla davacının saklı payını tamamlamak, sonra sağlar arası tasarrufları dikkate almak gerekir....
E)DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, vasiyetnamenin iptali, aksi halde tenkis istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince vasiyetnamenin iptali davasının kabulüne karar verilmiş, karar davalı vekili tarafından istinaf edilmiştir. Türk Medeni Kanunun 557. maddesine göre " Aşağıdaki sebeplerle ölüme bağlı bir tasarrufun iptali için dava açılabilir: 1. Tasarruf mirasbırakanın tasarruf ehliyeti bulunmadığı bir sırada yapılmışsa, 2. Tasarruf yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmışsa, 3. Tasarrufun içeriği, bağlandığı koşullar veya yüklemeler hukuka veya ahlaka aykırı ise, 4. Tasarruf kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmışsa." Vasiyetnamede, murisin "şahsi mezarımın yaptırılması koşulu ile" tüm mal varlığımı Türkiye Yardım Sevenler Derneği İzmir Merkezi Dr....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : VASİYETNAMENİN İPTALİ-TENKİS Taraflar arasında görülen vasiyetnamenin iptali- tenkis davası sonunda, yerel mahkemece davanın vasiyetnamenin iptali talebinin reddine, tenkis isteğinin kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı ... vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'in raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü -KARAR- Dava, vasiyetnamenin iptali olmadığı takdirde tenkis isteğine ilişkindir. Davacılar asıl davalarında, mirasbırakanları ...'in ... 2. Noterliğinde 26.03.2002 tarihinde yaptığı vasiyetneme ile dava konusu 860, 853, 851, 680, 1 ve 150 parsel sayılı taşınmazları yasal mirasçısı olmayan davalı ...'ye, dava konusu 272 ve 277 sayılı parselleri ise davalı kızı ...'...
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Giresun 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/209 Esas, 2020/117 Karar sayılı dava dosyasında verilen Ölüme Bağlı Tasarruf (Tenkis) talebinin reddine karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; Ölüme Bağlı Tasarruf (Tenkis) istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "...-DAVANIN REDDİNE, " karar verilmiştir. Karara karşı, davacı vekili tarafından süresinde istinaf başvurusunda bulunulmuştur. 6100 sayılı HMK’nun 355. maddesi uyarınca inceleme, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır, kamu düzenine aykırılık olup olmadığı ise re'sen gözetilir; Yine; HMK'nun 357....
