DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, harici satışa dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Davacı vekili tarafından harici satışa dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkin dava, dava dilekçesinde 27.000,00 TL değer gösterilerek açılmış, bu miktar üzerinden peşin harç yatırılmış, keşif ve bilirkişi kurulu raporu ile taşınmazın dava tarihindeki değeri 40.000,00 TL olarak saptanmıştır. Davacı tapu iptali ve tescil istemi yönünden eksik harcı tamamlamamış, mahkemece bu hususta davacıya süre verilmemiş, her hangi bir işlem yapılmamış, eksik harç tamamlattırılmadan yargılamaya devam olunarak davanın esası hakkında hüküm kurulmuştur. 492 sayılı Harçlar Kanunu, harç alınmasını veya tamamlanmasını tarafların isteklerine ve iradelerine bırakmamış, değinilen yönün mahkemece res'en gözetilmesini hükme bağlamıştır....
Davacıların dava konusu taşınmazlara ilişkin davalılar aleyhine açmış oldukları tapu iptal ve tescil davasının reddine ilişkin karar ise Yargıtay incelemesinden geçmek suretiyle 26.07.2010 tarihinde kesinleşmiştir. Bu durumda, harici satış sözleşmelerine konu taşınmazlar yönünden davalılar aleyhine açılan tapu iptal ve tescil davasının reddine ilişkin kararın kesinleştiği tarih itibariyle artık davacılar açısından tapu devri imkansız hale gelmiş olmaktadır....
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş ise de; tapulu taşınmazların satışı TMK'nun 706, BK'nın 213 (6098 sayılı TBK'nun 237.), 2644 sayılı Tapu Kanunu'nun 26 ve Noterlik Kanunu'nun 60 ve 89. maddeleri gereğince, resmi şekilde yapılmadıkça hukuken geçerli bir sonuç doğurmaz ve satın alana herhangi bir mülkiyet hakkı bahşetmez. TMK'nın 706. maddesinde öngörülen resmi şekil bir ispat şartı olmayıp, bir geçerlilik şekil şartıdır. Bu sebeple resmi memur önünde yapılmayan harici satış senetlerine değer verilemez ve buna dayalı olarak iptal ve tescil isteğinde bulunulamaz....
Bu durumda dosya içeriğine, temyiz isteminin kapsamına göre; uyuşmazlık, harici satım sözleşmesinden kaynaklı tapu iptali ve tescili istemine ilişkin olup, temyiz itirazlarını inceleme görevi Yargıtay Kanunu'nun 14. maddesi ve Başkanlar Kurulu Kararı uyarınca Yargıtay 7. Hukuk Dairesine aittir. SONUÇ: Yukarıdaki yasal düzenleme de dikkate alındığında dosyanın görevli Yargıtay 7. Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE, 07.09.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki harici satış sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali ve tescil veya bedel iadesi davasından dolayı mahal mahkemesinden verilen hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava konusu 86 parsel sayılı taşınmazın güncel tapu kaydının Tapu Müdürlüğünden getirtilerek Dairemize gönderilmesi için dosyanın MAHALLİNE İADESİNE, 26.04.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Asliye Hukuk Mahkemesi SAYISI : 2020/415 E., 2022/73 K. 2797 sayılı Yargıtay Kanunu’nun (2797 sayılı Kanun) 40 ıncı ve Yargıtay İç Yönetmeliği’nin 18 inci maddeleri uyarınca yapılan ön incelemede; dava konusu uyuşmazlığın niteliği ve temyizin kapsamının, harici satım sözleşmesinden kaynaklanan alacağa ilişkin itirazın iptali istemine ilişkin olduğu anlaşılmıştır. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun dairelerin iş bölümüne ilişkin 18.01.2024 tarihli ve 2024/1 sayılı kararı uyarınca dosyayı inceleme görevi Yargıtay (3). Hukuk Dairesine ait olduğundan, 2797 sayılı Kanun’un 60 ıncı maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca gerekli inceleme yapılmak üzere dosyanın ilgili daireye gönderilmesine karar vermek gerekir. KARAR Açıklanan sebeple; Dosyanın YARGITAY (3). HUKUK DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE, 14.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi....
- K A R A R - Dava, harici araç satım sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsiline ilişkindir. Mahkemece toplanan deliller ve dosya kapsamına göre; HMK’nın 150/1. maddesi uyarınca yenileninceye kadar dosyası işlemden kaldırılan davanın yasal süresi içinde taraflarca yenilenmediği gerekçesiyle HMK'nın 150/5. maddesi uyarınca davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir. Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere göre, davacının yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, 22/01/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Ancak davacı alacaklı; bonolara konu temel ilişkinin 11/06/2008 tarihli harici satım sözleşmesine dayandığını belirtmektedir ve dosya kapsamında bulunan bu harici satım sözleşmesinde; davalı borçlu ... adına ... İnş.Ştinin kaşesi de bulunmaktadır. Buna göre; davacı vekiline takip konusu bonolara dayanan borcun temel ilişkisinin tasarruftan önce doğmuş ise borcun doğumu konusunda varsa delillerini sunması ve dava dışı ... İnş. şirketi (Harici Satım Sözleşmesinde kaşesi bulunan) kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak borcun daha önce doğduğu ispatlandığı takdirde buna ilişkin dava koşulunun gerçekleştiği kabul edilerek işin esasına girilerek iptal nedenlerinin oluşup oluşmadığının irdelenmesi sonucuna göre karar verilmesi gerekir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, harici (tapu dışı) satış satış sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil talebine, aksi takdirde ödenen bedelin tahsili istemine ilişkindir. Somut olayda; davacı vekilinin, satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine ve vekaletnameye dayanarak vekil sıfatıyla yapılan harici satış sözleşmesi nedeniyle tapu iptal ve tescil aksi takdirde ödenen bedelin tahsilini talep ettiği, yerel mahkemece yapılan yargılama sonunda davacının tapu kaydının iptali ve tescil talebi ile para iadesine yönelik taleplerinin reddine, yönelik karar verildiği, verilen kararın davacı vekili tarafından istinafa taşındığı görülmüştür. Tapulu taşınmazların satışına ilişkin sözleşme, resmi şekilde yapılmadığı için TMK'nun 706, TBK'nun 237. (BK.'nun 213), Tapu Kanununun 26. ve Noterlik Kanununun 60. maddeleri uyarınca hukuken geçersizdir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL -KARAR- Dava, harici satış sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali tescil olmazsa alacak isteğine ilişkindir. Davanın açıklanan bu nitelendirmesine göre, 2797 Sayılı Yargıtay Yasasının 14.maddesi uyarınca temyiz incelemesi Yüksek 8.Hukuk Dairesine ait bulunduğundan dosyanın ilgisi yönünden anılan Daire Başkanlığına gönderilmesine, 5.5.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
