Dava, hukuksal nitelikçe sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayalı, alacak istemlidir. Sebepsiz zenginleşme, 818 ... Borçlar Kanunu’nun genel kurallarına ilişkin birinci kısmın birinci bölümünde “borç ilişkilerinin kaynakları arasında” ve üçüncü ayırımında 61 ilâ 66.maddeler arasında düzenlenmiştir. Borçlar Kanunu’nun konuya ilişkin 61 ve ardından gelen maddelerindeki düzenlemelere göre; sebepsiz zenginleşme, geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Hemen belirtilmelidir ki, sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı, geri verme borcu altındadır....
Mahkemece, davacı tarafın yaptırmış olduğu işlerin ve imalatların bedelini sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre talep edebileceği gerekçesiyle, bilirkişi raporu esas alınarak, davanın kabulüne karar verilmiştir. Davacının, mecura yaptığı faydalı ve zorunlu masrafların yapıldığı tarih itibariyle bedellerini BK. 414. maddesi kapsamında vekâletsiz ... görme hükümlerine göre davalıdan isteme hakkı vardır. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda, yapılan imalatların faydalı ve zorunlu olup olmadığı değerlendirilmediği gibi, bu imalatların bedelleri Sulh Hukuk Mahkemesindeki tespit tarihine göre belirlenmiştir....
Sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan ve tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı geri verme borcu altındadır.Somut olayda araç satım sözleşmesi; motorlu taşıtların ne şekilde el değiştirebileceğini hükme bağlayan 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 20/d maddesi gereğince noterde yapılmadığı için geçersizdir.Geçersiz sözleşme gereğince taraflar verdiklerini sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre geri isteyebilirler. Davacı, aracı davalı ...'a iade etmekle teslim borcunu ifa etmiştir. Buna göre araç için yapılan masraf bedellerinin sebepsiz zenginleşme hükümleri doğrultusunda aracın kayıt maliki davalı ... tarafından ödenmesi gerekir....
Sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talep edilebilmesi için borçlunun mal varlığından bir başkasının aleyhine olarak bir zenginleşme meydana gelmeli, zenginleşme ve zenginleştirici olay arasında illiyet bağ bulunmalı ve zenginleşme haklı bir sebebe dayanmamalıdır.Davalının, 100 parseldeki taşınmazı satın aldığı sırada davacı tarafından dikildiği kesin olan dava konusu ağaçların bedelini ödemeden satın aldığı dosya kapsamından ve toplanan delillerden anlaşıldığına göre artık BK.'nun 61-66. (TBK.77-82) maddeleri gereğince davalının sebepsiz zenginleştiği konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Sebepsiz zenginleşme kurumunun en temel özelliği olan şahsilik prensibi gereğince kime karşı zenginleşme oluştuysa ona karşı talep de bulunulması gerekir.Bu durumda, 100 parsel içinde kalan dava konusu ağaçların 22/02/1991 tarih, 1990/1 E.- 1991/1 K.sayılı YİBK.'...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Her ne kadar yerel mahkemenin gerekçeli kararında, dava; “Tapu İptali ve Tescil veya Borçlar Kanunun Genel Hükümlerine göre açılmış sebepsiz zenginleşme nedeniyle yapılan ödemenin tahsili “ olarak nitelendirilmiş ise de, dava dilekçesi içeriği ve ön inceleme duruşma tutanağında anlaşmazlık noktası “Tarafların anlaşamadıkları hususların Alacak davası olduğu..” şeklinde belirtilmiş olup, dava Borçlar Kanunun Genel Hükümlerine göre açılmış sebepsiz zenginleşme nedeniyle yapılan ödemenin tahsili istemine ilişkindir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Dava tapulu taşınmazın harici satışından kaynaklı, ödemenin iadesi ve yapılan masrafların sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre tahsiline yönelik başlatılan takibe vaki itirazın iptali isteğine ilişkindir. Davanın açıklanan niteliğine göre hükmü temyizen inceleme görevi, yürürlükte bulunan işbölümü uyarınca Yargıtay 3. Hukuk Dairesi'ne ait olup, görevli dairenin belirlenmesi için dava dosyasının Yargıtay Hukuk İşbölümü İnceleme Kurulu'na gönderilmesine karar vermek gerekmiştir. SONUÇ: Görevli dairenin belirlenmesi için dava dosyasının Yargıtay Hukuk İşbölümü İnceleme Kurulu'na GÖNDERİLMESİNE, 19/11/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Davalının, sair temyiz itirazları yönünden ise; Uyuşmazlık, iyiniyetli dernek tarafından taşınmaz için yapılan faydalı ve zorunlu masrafların hangi tarihteki kapsam ve tutarının istenebileceği ve bu miktara hangi tarihten itibaren faiz yürütüleceği noktasında toplanmaktadır. 818 sayılı BK.'nun 61-66.(6098 sayılı TBK.'nun 77-82.maddelerinde) sebepsiz zenginleşme, bir kimsenin mal varlığının geçerli (haklı) bir sebep olmaksızın diğer bir kimsenin mal varlığı aleyhine çoğalması (zenginleşmesi) demektir. Sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talep edilebilmesi için borçlunun mal varlığından bir başkasının aleyhine olarak bir zenginleşme meydana gelmeli, zenginleşme ve zenginleştirici olay arasında illiyet bağı bulunmalı ve zenginleşme haklı bir sebebe dayanmamalıdır. Somut olayda, davacının taşınmazdan el çektirilmesi nedeniyle davalılar bu imalat bedeli kadar BK.'nun 61.maddesi (TBK.'...
Bu bakımdan; yasanın aradığı anlamda davacının taşınmaz için ödediği bedel yönünden gerekçeli bir hüküm mevcut olmaması ve ortada denetlenebilecek gerekçeli bir karar bulunmaması nedeniyle, mahkemece verilen karar usul ve yasaya uygun görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir. 3- Bozma nedenine göre, sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.” gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiş, bu kez taraflarca karar düzeltme isteminde bulunulmuştur. 1-) Asıl davaya yönelik davalı-birleşen davacılar vekilinin karar düzeltme isteminin incelenmesinde; Davacının taşınmaz için ödediği bedelin sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca iadesini ancak bedeli ödediği dava dışı şahıstan talep edebilir. Davacı tarafın davalı arsa sahiplerine taşınmaz için ödediği herhangi bir bedel bulunmadığından, sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre talebini davalı arsa sahiplerine yöneltemeyecektir....
Uyuşmazlık, taraflar arasındaki geçersiz (harici) satış sözleşmesi gereğince ödenen satış bedelinin ve taşınmaza yapılan masrafların sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre tahsili istemine ilişkindir. HMK'nun 26. maddesi uyarınca; "Hakim tarafların talep sonuçları ile bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir." hükmü getirilmiştir. Yine HMK.nun 297/2 maddesi uyarınca; "Hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir." hükmü kanunda yer almaktadır. Somut olayda, taraflar arasında harici satış sözleşmesi ile dava konusu taşınmazın satıldığı, satış bedeline mahsuben bir kısım bedelin ödendiği, ancak tapuda resmi satışın yapılmadığı hususu tarafların kabulündedir....
Dava, sebepsiz zenginleşme iddiasına dayalı alacak istemine ilişkindir. Yargıtay 3. HD.'sinin 2016/6934 Esas, 2017/18033 Karar sayılı ilamı ''Dava, ortak taşınmaza yapılan faydalı ve zorunlu masrafların BK'nun 61.maddesi gereğince sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre tahsili talebine ilişkindir. Dosya içeriğinden taşınmazın halen davacının zilyetliğinde bulunduğu anlaşılmaktadır. Sebepsiz zenginleşmeye dayalı olarak iade isteminde bulunulabilmesi için bir tarafın malvarlığının diğer tarafın malvarlığı aleyhine çoğalması gerekir. Buna göre sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Zenginleşen, başkasının malvarlığından veya emeğinden haklı bir sebep olmaksızın elde ettiği zenginleşmeyi geri vermek zorundadır....
