Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davalının sair temyiz itirazları yerinde değildir. Somut olayda, davaya konu taşınmaza ilişkin davacılar tarafından yapılan imalat ve onarımların bedelinin sebepsiz zenginleşme kurallarına göre davalıdan tahsili talep edilmektedir. Sebepsiz zenginleşme, bir kimsenin mal varlığının geçerli (haklı) bir sebep olmaksızın diğer bir kimsenin mal varlığı aleyhine çoğalması (zenginleşmesi) demektir. Sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talep edilebilmesi için borçlunun mal varlığından bir başkasının aleyhine olarak bir zenginleşme meydana gelmeli, zenginleşme ve zenginleştirici olay arasında illiyet bağı bulunmalı ve zenginleşme haklı bir sebebe dayanmamalıdır....
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafın taleplerinin zamanaşımına uğradığını, davanın belirsiz alacak davası olarak açılamayacağını, davanın hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, müvekkilinin mahkeme kararı ile taşınmaza malik olduğunu, davacının taşınmaza imalat yapmadığını belirterek, davanın reddini talep etmiştir. Mahkemece; ''Dava, sebepsiz zenginleşme nedeniyle alacak davasıdır. Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Borçlar Kanununun konuya ilişkin 77 ve ardından gelen maddelerindeki düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir....
Mahkemece; davacının taşınmazlarda yapmış olduğu iyileştirme bedelini tapu maliklerinden sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre talep edilebileceği, sebepsiz zenginleşme koşullarının oluştuğu gerekçesiyle, davanın kabulüne, 69.516,82 TL alacağın dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsili ile davacı tarafa verilmesine dair verilen kararın davalılar tarafından temyizi üzerine Dairemizin 26.02.2015 tarihli ve 2014/10180 Esas, 2015/3027 Karar sayılı ilamı ile özetle; faydalı ve zaruri giderlerden doğan bedelin sebepsiz iktisap kurallarına göre belirlenmesi için yapının, toprak malikine sağladığı yararlanmanın derecesinin belirlenmesinin gerektiği, yapının, toprağın malikine hiçbir yarar sağlamıyorsa, gereçlerin malikine herhangi birşey ödemesi gerekmediği, davacının iyiniyetli olup olmadığı hususu da değerlendirilerek davacının isteyebileceği giderlerin TMK.723/3.maddesinde belirtilen esaslar doğrultusunda inceleme yapılmasının gerekeceği, hükme esas alınan...
Yerleşik uygulama, kiracının kiralanana yaptığı faydalı ve zorunlu masrafların yapıldığı tarih itibariyle TBK’nun 530. maddesi kapsamında vekaletsiz iş görme hükümlerine göre davalı kiraya verenden isteme hakkı olduğu yönündedir. Kural olarak bu gibi zorunlu ve faydalı masrafların kira sözleşmesinin başlangıcında yapılmış olduğu kabul edilmektedir. Kiralananın tahliyesi sonunda kiralayan bunları benimsemiş ve kiracı aleyhine sebepsiz zenginleşme meydana gelmiştir. Kiraya verenin sorumluluğu faydalı imalatların imal tarihindeki değerinden yıpranma payı düşülmek suretiyle bulunacak değer kadardır. (Yargıtay 3....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, önalım davasına konu taşınmazda davacının yaptığını iddia ettiği masrafların sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre tahsili istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 77 nci maddesi, 3. Değerlendirme 1. Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için, bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olması gerekir. 2. İade borcunun kapsamını belirlemede öncelikle fakirleşme ve zenginleşme zamanının tespit edilmesi gerekir. Sebepsiz zenginleşme nedeniyle iade isteminde bulunabilmek için, bir tarafın mal varlığının diğer tarafın mal varlığı aleyhine çoğalması gerekir. Bu azalma ve çoğalmanın, dava konusu taşınmazın davacı tarafından davalıya teslim edildiği tarihte gerçekleştiğinin kabulü zorunludur. 3....
Davalı vekili cevap dilekçesinde, müvekkilinin davacı kooperatifin üyesi olmadığını, bu sebeple davanın husumetten reddedilmesi gerektiğini, müvekkilinin arsasını 07.04.2003 tarihinde satın aldığını, bu tarihten önce yapılan imalatlardan dolayı müvekkilinin sorumlu tutulamayacağını belirterek davanın reddini savunmuştur.Mahkemece, eski malikin borcundan yeni malikin sorumlu olduğu, yatırım amaçlı yapılan masraflara davalının katılmakla yükümlü olduğu gerekçeleri ile asıl alacak yönünden davanın kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.Dava; davacı kooperatif tarafından yapılan imalat, tamirat, onarım ve çevre düzenlemesi bedellerinin sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayanılarak davacı kooperatif ile aynı parselde bulunan arsa sahibi davalıdan tahsili talebine ilişkin alacak davasıdır. Haklı bir sebep olmaksızın, bir başkasının malvarlığından veya emeğinden zenginleşen, bu zenginleşmeyi geri vermekle yükümlüdür....
Faydalı ve zorunlu masraflara ilişkin talep bakımından yapılan değerlendirmede ise; Paydaşlığın giderilmesine konu olan taşınmaza, paydaşlar tarafından faydalı ve zaruri masraf yapılmış ise; bu masraf, diğer paydaşlardan sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre istenebilir. Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için, bir tarafın mal varlığının diğer tarafın malvarlığı aleyhine çoğalması gerekir. İade borcunun kapsamını belirlemede öncelikle fakirleşme ve zenginleşme zamanının tespit edilmesi gerekir. Sebepsiz zenginleşme borçlusunun bu muhdesatın yapıldığı anda ekonomik açıdan zenginleştiği, yapanın ise o anda fakirleştiği ileri sürülemez. Zira vücuda getiren paydaş tarafından kullanılan muhdesatın, diğer paydaşlara herhangi bir katkısı bulunmamaktadır. Ekonomik yönden zenginleşme ve fakirleşmenin, satış suretiyle taşınmazdaki ortaklığın giderildiği anda gerçekleştiğinin kabulü gerekir. Daha açık deyişle, sebepsiz zenginleşme; satışın yapılıp bedelinin ödendiği tarihte gerçekleşir....
Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: - K A R A R - Dava, kiralanan taşınmaz üzerinde yapılan binaların ve faydalı masrafların tahsili istemine ilişkindir. Balıkesir 1. Asliye Hukuk Mahkemesince, dava konusu alacağın kira ilişkisi nedeniyle yapılmış bir masraf olduğu, kira ilişkisinden doğan alacak davalarının sulh hukuk mahkemelerinde görüleceği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Balıkesir 1. Sulh Hukuk Mahkemesi ise, davanın sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayalı alacak davası olduğu ve uyuşmazlığın çözümünde asliye hukuk mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. Dava tarihinde geçerli olan 1086 Sayılı HUMK.'...
Borçlar Kanunu'nun konuya ilişkin 61 ve ardından gelen maddelerindeki (TBK'nın 77 ve ardından gelen maddelerindeki) düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı, geri verme borcu altındadır. Dosyanın incelenmesinde; davacı tarafça davaya konu taşınmaza, kendisi tarafından yapıldığı iddia edilen yapı ve dikilen ağaçlara yönelik kamulaştırma sonucu oluşan değer farkının sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre diğer paydaşlardan tahsili istendiği, bu kapsamda Türk Borçlar Kanununda yer alan sebepsiz zenginleşme kurallarının uygulanması gerektiği, mahkemece ise kamulaştırma yapan idareye yöneltilecek Kamulaştırma Kanununun 14. maddesinde yer alan muhtesatlarla ilgili sürenin dikkate alındığı anlaşılmaktadır....
Her ne kadar kiracının yapmış olduğu giderler kiraya veren açısından sebepsiz zenginleşme oluşturmakta ise de dava kira ilişkisi kapsamında yapılan masraflara yönelik alacak davası olup, sırf sebepsiz zenginleşme davası olarak nitelendirilemez. Bu nedenle zaman aşımı kira sözleşmesine göre belirlenecek olup, sebepsiz zenginleşme zaman aşımının dolduğuna yönelik savunma yerinde görülmemiştir. Dava, Gönen Sulh Hukuk Mahkemesinin 2012/682 esas sayısında açılmış olup, görevsizlik kararı uyarınca Gönen Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/608 esas sayısına kaydedilmiş ve Yargıtay 20.Hukuk Dairesi tarafından görev uyuşmazlığı giderilerek davada sulh hukuk mahkemesinin görevli olduğu belirlenmiş ve dava Gönen Sulh Hukuk Mahkemesinin 2017/808 esas sayısına kaydedilerek görülmüştür. Yerleşik uygulama, kiracının kiralanana yaptığı faydalı ve zorunlu masrafların vekâletsiz işgörme ve sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre davalı kiraya verenden isteme hakkı olduğu yönündedir....
