-KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı pay oranında tapu iptali ve tescil, olmadığı taktirde tenkis ile kamulaştırma bedelinden pay oranında alacak isteklerine ilişkin olup; Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesinin kararı kaldırılarak kök ... parselin ifrazı ile oluşan dava konusu ... parsel sayılı taşınmaz bakımından iptal tescil isteğinin kabulüne, ... parsel sayılı taşınmazla ilgili kamulaştırma bedelinden kaynaklı alacak isteğinin reddine karar verilmiş ve karar davalı tarafça temyiz edilmiştir. Dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre yazılı şekilde karar verilmiş olmasında bir isabetsizlik yoktur. Davalıların yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddine. Hemen belirtilmelidir ki, harç kamu düzeni ile ilgili olup temyiz edenin sıfatına bakılmaksızın re’sen gözetilmesi gereken hususlardandır....
Başka bir anlatımla, taşınmaz satış vaadi sözleşmesi yapılmakla vaad borçlusu ileride o taşınmaz malın mülkiyetini vaad alacaklısına geçirme (yeni bir sözleşme yapma) taahhüdünde bulunur. İleride yapılması taahhüt edilen akit ise taşınmaz mal satımıdır. O yüzden, taşınmaz satış vaadi sözleşmeleri ileride yapılacak taşınmaz satış vaadi sözleşmesinin esaslı unsurlarını ihtiva etmelidir. Taşınmaz satım sözleşmesinde, objektif bakımdan esaslı nokta olarak; tarafların adları veya temsilciyi yada vekillerinin kimlikleri, satım konusu taşınmaz ve nitelikleri semen ve hukuki sebebin resmi şekilde düzenlenecek senette yer alması gerekir. Kısaca ifade etmek gerekirse, taşınmaz satımında semen (satış bedeli) satım akdinin asgari objektif unsurları arasındadır. Taşınmaz satış vaadi sözleşmesi açısından soruna bakılırsa semen; satışı vaad olunan taşınmazın bedeli, vaad alacaklısının da karşı edimidir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 11.01.2011 gününde verilen dilekçe ile taşınmaz satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 23.10.2012 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Davacılar, davalı ile ... 1....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 24/11/2021 NUMARASI : 2019/179 ESAS - 2021/288 KARAR DAVA KONUSU : Tapu İptali Ve Tescil (Satın Almaya Dayalı) KARAR : GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının 1999 yılında 1268 ada 5 parselde bulunan 38m2 alanı Belediye Encümenin 25/03/ 1999 tarih ve 569 sayılı kararı ile 15.960,00TL ye satın aldığını, ödemenin tamamını nakit olarak yaptığını, davacının encümen kararı ile satın aldığı günden beri taşınmaz üzerinde zilyetliğini koruduğunu iddia ederek Kırıkkale İli 1268 ada 5 parselin tapu kayıtlarının iptaline, davacı adına tescil edilmesine, bunun mümkün olmaması halinde ise T7 yönünden işleyecek en yüksek faizi ile birlikte bedelin iadesi yönünde karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Dava, tapu iptal ve tescil istem yerinde görülmez ise ödenen bedelin iadesi istemine ilişkindir....
Görülüyor ki, kanun koyucu miktar fazlalıklarının tapu maliki veya mirasçılarına doğrudan rayiç bedel üzerinden satılacağını değil, satılabileceği kuralını getirmiştir. Tapu kayıtlarındaki Hazinenin hakkı belirtmeden kaynaklanmış olmakla birlikte, yukarıda açıklandığı üzere yapılacak satış işleminin bir taşınmaz satım akti olduğu da kuşkusuzdur. Borçlar Kanununun kabul ettiği “irade serbestisi” kuralına göre ve Borçlar Kanununun 1.maddesi hükmü gereğince bir akit tarafların karşılıklı ve birbirine uygun surette ... beyan etmeleri sonucu kurulur. Rızai akitlerden olan taşınmaz satış aktine ilişkin Borçlar Kanununun 182.maddesinde yapılan tanıma göre de “satım bir akittir ki, onunla satıcı satılan malı alıcının iltizam ettiği semen mukabilinde alıcıya teslim ve mülkiyeti ona nakleylemek borcunu tahammül eder.”...
Vaad alacaklısı, taşınmaz satış vaadi sözleşmesi İle mülkiyet geçirim borcu yüklenen satıcıdan, edimini yerine getirmediğinde dava tarihinde, yürürlükte bulunan Medeni Kanunun 716. maddesi uyarınca açılacak tapu İptali ve tescil davası ile edimin hükmen yerine getirilmesini isteyebilir. Gayrimenkul satış vaadine dayalı tapu iptali ve tescil davalarında görevli mahkeme, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 14.2.1996 gün ve 1995/14-963 E, 1996/69 K. Sayılı kararında da vurgulanıp kabul edildiği üzere; taraf-ların sözleşmede Özgür iradeleri ile saptadıkları satış değeri esas alınarak belirlenir. Yargılama giderlerinden olan harç ve vekalet ücreti takdirinde de bu bedel esas alınır. Taşınmaz mal satış vaadi sözleşmesinden doğan davalar için özel bîr zamanaşımı süresi öngörülmediğinden Borçlar Kanunun 125. maddesi gereğince on yıllık zamanaşımı süresi uygulanır ve bu süre sözleşmenin ifa olanağının doğmasından sonra işlemeye başlar....
Davalı tarafça davacı tarafın davalıyı hatalı ve yanıltıcı eylemleri neticesinde taşınmaz ön satım sözleşmesini imzaladığı belirtilmiştir. Taşınmaz ön satış sözleşmesinde taşınmaz bilgileri, satım bedeli, ödeme şekli, taşınmaz satım sözleşmesinin yapılacağı tarihin belirtildiği, davacı tarafça davalı yana satışa davete yönelik ihtarname gönderildiği, davalı tarafça sözleşmeyi baskı altında imzalandığı iddiasına ilişkin delillerin ibraz edilmediği, tarafların tacir olduğu da göz önüne alınarak davacı tarafın %4 hizmet bedeline hak kazandığı, davacı tarafça dava konusu bedele ilişkin fatura düzenlendiğine ilişkin dosya kapsamına sunulan bilgi ve belgenin bulunmadığı anlaşılmakla davanın kısmen kabulüne, alacağın likit olduğu anlaşılmakla %20 icra inkar tazminatına dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir. HÜKÜM :Gerekçesi açıklandığı üzere; 1-Davanın KISMEN KABULÜ ile; Ankara ... Dairesinin ......
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR: Taraflar arasındaki uyuşmazlık, yerel mahkeme kararında usul ve yasaya aykırılık bulunup bulunmadığı, kararın eksik incelemeye ve/veya yanılgılı değerlendirmeye dayalı olup olmadığı noktalarında toplanmaktadır. DELİLLER : Tüm dosya kapsamı DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, harici satım sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptal ve tescil olmadığı taktirde ödenen bedelin iadesi istemine ilişkin olup, mahkemece davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine dair verilen karara karşı davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. İnceleme, 6100 sayılı HMK'nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil, tazminat istemine ilişkindir. Kaynağını Türk Borçlar Kanununun 29. maddesinden alan taşınmaz satış vaadi sözleşmeleri, Türk Borçlar Kanununun 237. maddesi ile Türk Medeni Kanununun 706. ve Noterlik Kanununun 89. maddesi hükümleri uyarınca noter önünde re’sen düzenlenmesi gereken, bir başka anlatımla geçerliliği resmi şekil şartına bağlı kılınan, tam iki tarafa borç yükleyen ve kişisel hak sağlayan sözleşme türüdür. Vaat alacaklısı, taşınmaz satış vaadi sözleşmesi ile mülkiyet devir borcu yüklenen satıcıdan edim yerine getirilmediğinde Türk Medeni Kanununun 716. maddesi uyarınca açacağı tapu iptali ve tescil davasında borcun hükmen yerine getirilmesini isteyebilir....
Dava konusu taşınmaz dükkân niteliğinde olduğundan Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunda tanımları yapılan satıcı ve tüketici arasındaki mal ve hizmet satışına ilişkin düzenlemeye uymadığı anlaşılmaktadır. Davacının adına tescilini talep ettiği bağımsız bölümün niteliği dükkan olup 6502 Sayılı kanunun 73.maddesi uyarınca uyuşmazlık tüketici mahkemesinin görev alanına girmediğinden tüketici mahkemesince çözülemez. Ayrıca davacının tacir sıfatı bulunmamaktadır. Davacı ile davalı yüklenici Garanti Koza arasında imzalanan dükkan satım sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali ve tescil istemine ilişkin asıl uyuşmazlık dikkate alındığında taraflar arasında ticari nitelikte ve asliye ticaret mahkemesinin görev alanına giren uyuşmazlık bulunmamaktadır. Başka bir anlatımla dükkan satım sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali ve tescil, ipoteğin fekki istemine ilişkin çekişmenin Asliye Hukuk Mahkemesinde görülmesi kanundan kaynaklanan bir zorunluluktur....
