DELİLLERİN İNCELENMESİ VE GEREKÇE: Dava, takip dayanağı çekin arka yüzündeki ciranta imzasının inkarı temeline dayalı olarak davacının ---Esas sayılı dosyası ile takip edilen alacak nedeniyle borçlu olmadığının tespiti talepli menfi tespit davasıdır. Dava ve takip konusu çek incelendiğinde, davacının çekin lehtarı olduğu, çekin emre yazılı kambiyo senedi olduğu, çekin arka yüzünde sırasıyla davacının (imzasını inkar ettiği) cirosunun ve---- cirosunun bulunduğu, çekin davalı bankaya ---tarihinde ibraz edildiği, çek üzerinde işlem yapılmadığı görülmüştür.Kambiyo senedi üzerindeki imzanın inkarı, kambiyo senedinin metninden anlaşılan mutlak def'ilerden olup herkese karşı ileri sürülebilir....
İcra Dairesi’nin 2009/2605 esas sayılı takip dosyası ile kambiyo senetlerine mahsus yolla takip başlattığını, müvekkilinin davalıya borcu bulunmadığını, bononun teminat senedi olduğunu ileri sürerek, müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının tespitine, icra dosyasında tahsil edilen 29.984,10 TL’nin tahsil tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile davalıdan istirdadına ve % 40 oranında kötü niyet tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, takip konusu senedin teminat senedi olduğu yönündeki iddiaların doğru olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, davacının dava konusu senedin teminat senedi olduğu yönündeki iddiasını usulüne uygun delillerle ispat edemediği gerekçesiyle davanın ve davalı tarafın tazminat talebinin reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir....
USD alacak için takibe geçtiğini belirterek, müvekkilinin borçlu olmadığının tespitine ve tedbire karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Taraflarına kambiyo senetlerine özgü takip yolu ile takip başlatıldığını, takibe itiraz edilmediğini, takibin kesinleştiğini, takibin kesinleşmesinden sonra haciz şerhi işlendiğini, borçlunun yasal süresi içerisinde icra hukuk mahkemesi nezdinde itirazda bulunmayıp aradan geçen uzunca sürenin sonunda borçlu olmadığının tespitini talep ettiğini, borcun ödenmesini ertelemeye yönelik haksız ve kötü niyetli bir talep olduğunu, davacı tarafça kira ilişkisine yönelik olarak bononun verildiği belirtilmiş ise mahkeme dosyasına herhangi bir belge sunmadığını, bu nedenlerle haksız ve mesnetsiz olarak alacağı sürüncemede bırakmak amacıyla açılan davanın reddini talep etmiştir....
Davacı vekili bilahare ibraz etmiş olduğu dilekçesi ile davayı ıslah ettiğinden bahisle, senedin teminat senedi olmasının yanı sıra kooperatifin borcundan dolayı davalı taraf verildiği, kendisinin davalı taraf şahsi bir borcu bulunmadığı, senet metninde bedelinin malen ahzolunduğunun yazılı olduğu oysa ki kendisinin davalıdan her hangi bir mal almadığı anılan tüm bu nedenlerle icra takibinden dolayı borçlu olmadığının tespiti ile bononun iptaline haksız ve kötüniyetli icra takibi nedeniyle davalı aleyhine alacağın % 20’sinden aşağı olmayacak şekilde kötü niyet tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; senedin teminat senedi olduğu ve davacının senetten dolayı borçlu olmadığına dair senede karşı ileri sürülen iddaların yazılı delille kanıtlanması gerektiğinden bahisle davanın reddine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Bedelsizlik ise, bir kambiyo senedinin ihdasına neden olan temel alacağın herhangi bir nedenle mevcut olmamasıdır-------Başka bir deyişle bir kambiyo taahhüdünün temel alacağı geçersizse ya da sona ermişse, o kambiyo taahhüdü bedelsiz demektir. Bu anlamda senedin bedelsiz sayılmasında esas alınan husus, temel borç ilişkisinin kendisi değil, bu temel borç ilişkisinden doğan temel alacaktır. Bu itibarla bedelsizliğe dayalı menfi tespit davası ile maddi hukuk bakımından borcun mevcut olup olmadığının tespiti amaçlanmakta; borçlu olmadığını iddia eden borçluya, genel hükümlere göre bu durumu tespit imkânı verilmektedir. Dava neticesinde borçlu olunmadığının tespiti hâlinde ise davacı (borçlu) hakkında bir icra takibi başlatılması engellenmiş olacak veya başlatılan ve devam eden icra takibi iptal edilerek, davacının mevcut olmayan bir borcu ödemesi engellenmiş olacaktır. Kambiyo senedinin düzenlenmesinde en önemli unsur temel alacağın varlığıdır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:SULH HUKUK MAHKEMESİ Dava, kambiyo senedi nedeniyle takipte ciro imzalarının sahte olması nedeniyle borçlu olmadığının tesbiti talebine ilişkindir.Davanın bu niteliğine göre inceleme görevi Yargıtay 19. Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yüksek 19. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 21.06.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili, mahkemece taleplerinin hatalı değerlendirildiğini, yalnızca takibe konu edilen bono nedeni ile borçlu olmadıklarının tespitini değil ayrıca takibin iptalini de talep ettiklerini, dilekçelerinden bu durumun açıkça anlaşıldığını, yine mahkemece vadedeki tahrifatın senedi geçersiz kılmayacağını kabul etmiş ise de, Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarında da görüldüğü gibi keşide tarihinin vade tarihinden önce olması halinde kambiyo vasfının olamayacağını, davanın reddine karar verilmesinin doğru olmadığını, kararın kaldırılması gerektiğini belirterek istinaf isteminde bulunmuştur. UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR Uyuşmazlık; icra takibine dayanak kambiyo senedi üzerinde tahrifat yapılıp yapılmadığı, davacının davalıya borçlu olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE Dava, takibe konu edilen bono nedeni ile borçlu olmadığının tespiti ile icra takibinin iptali istemine ilişkindir....
Borçlu, belirtilen şekilde takipten önce veya sonra alacaklıya karşı bir menfi tespit davası açar; bu davayı kazanırsa, hakkındaki icra takibi iptal edilir ve borcu ödemekten kurtulur. Ancak, borçlu borcunu icra dairesine ödedikten sonra, artık menfi tespit davası açamaz. Bu halde, borçlunun sırf borçlu olmadığının tespitinde, hukuki bir yararı yoktur. Bundan sonra, ödediği paranın geri alınması için bir dava açması söz konusu olur ki, bu da istirdat davasıdır (Hakan Pencanıtez, Oğuz Atalay, Meral Sungurtekin Özkan, Muhammet Özekes, İcra ve İflas Hukuku, s.156- 164). Bütün mücerret alacaklarda olduğu gibi kambiyo senedi alacağı da kural olarak, uygun bir asıl borç ilişkisine, bir illi ilişkiye dayanır. Bir kambiyo senedi düzenleyip veren ve bu senedi alan herkes, bütün hukuki işlemlerin yapılmasına temel teşkil eden bir gayeye ulaşmak istemektedir....
- K A R A R - Davacı, davalının kendisi hakkında kambiyo senetlerine mahsus yol ile ... 4. İcra Müdürlüğü’nün 2015/10601 esas sayılı dosyasından takip başlattığını, dava konusu senedin teminat senedi olarak davalının eşine verildiğini iddia ederek dava konusu senetten dolayı borçlu olmadığının tespitine ve senedin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Mahkemece, taraflar arasındaki bononun düzenlenmesine esas ilişkinin ticari iş mahiyetinde olmadığı, salt bononun kambiyo evrakı olmasının işi ticari hale getirmeyeceği, bu sebeple davaya bakma görevinin asliye hukuk mahkemesine ait olduğu gerekçesiyle mahkemenin görevsizliğine, dosyanın görevli ... Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş, hüküm davalı asil tarafından temyiz edilmiştir. Dava, bir tür kambiyo senedi olan bonodan dolayı borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir....
davacının borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
