"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın görevsizlik nedeniyle reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. -K A R A R- Davacı vekili, davacı şirket ile davalı yüklenici arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldığını, ancak davalı yüklenicinin süresi içinde inşaatı bitirerek teslim etmediğini ileri sürerek, sözleşmenin geriye etkili feshi ile tapu iptali ve tescile karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davanın reddini istemiştir....
Yapı kayıt belgesi alınması işlemi, idare tarafından kaçak yapının kullanılmasına imkân tanırken, imara ilişkin yürürlükte bulunan mevzuatta herhangi bir değişiklik yapmadığından, iskân alınmayan ya da alınamayan yapının yasal hale geldiğinden bahsedilemeyeceği nazara alınarak yapı kayıt belgesinin alınmış olup olmamasının sözleşme kapsamında karşılıklı edimlerin ifasına bir etkisi bulunmadığından sözleşmenin geriye etkili feshi isteminin şartlarının oluştuğu anlaşılmaktadır. Mahkemece yüklenicinin edimini yerine getirmemesi sebebiyle sözleşmenin geriye etkili feshi ile davalıya devri yapılan tapu hissesinin tapu iptal ve davacılar adına tescili gerekir ise de; ... ili, ... İlçesi ......
Asliye Hukuk Mahkemesi TARİHİ : 24/03/2014 NUMARASI : 2013/3-2014/196 Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün davacılar vekili ve davalı şirket dışındaki diğer davalılar vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davalı A.. Ç.. ve 9 arkadaşı vekili Av..... gelmiş, diğer taraftan gelen olmadığından onların yokluğunda duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatın sözlü açıklaması dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. -K A R A R- Davacılar vekili, müvekkilleri ile davalı yüklenici H.Ç... İnş. Hırd. Oto. Nak. San. ve Tic. Ltd....
Sözleşmenin diğer tarafı olan yüklenicinin edim borcu ise sözleşmede kararlaştırılan koşullarda binayı yapıp arsa sahibine teslim etmektir. Aynı zamanda arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ani edimli bir sözleşmedir. Ani edimli sözleşmenin kural olarak geriye etkili feshi ve tasfiyesi mümkündür. Geriye etkili fesihte sözleşmenin tarafları verdiklerini sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri isteyebilirler. Uygulamada arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldıktan sonra yüklenici henüz edimlerini yerine getirmeden; arsa sahibi, arsa veya kat irtifak tapularını veya bir kısmını yüklenici adına tescil ettirmekte ve yüklenici finans ihtiyacını karşılamak için devredilen bağımsız bölüm veya arsa hisselerini üçüncü kişilere satmaktadır. Arsa payı veya bağımsız bölümlerin satılmasından sonra yüklenici edimlerini yerine getirmediği için sözleşmenin geriye etkili feshedildiği bir realitedir....
ın satışı sonucu veya ondan intikâl eden payları satın almaları nedeniyle taşınmaz paydaşı olmuşlarsa ve arsa sahibi tarafından sözleşmenin geriye etkili feshi nedeniyle tapu paydaşları hakkında tapu iptâli-tescil davası açılmamışsa, davacı yüklenicinin hakettiği iş bedelinden, devredilen tapu paylarına isabet eden miktarın düşülmesi gerekir. Mahkemece bu konularda araştırma yapılmadan ve bilirkişilerden rapor alınmadan yazılı gerekçeyle yüklenici ...'ın iş bedeli isteminin reddine karar verilmesi de hatalı olmuştur. Kararın bu nedenlerle bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle birleşen dosyanın davalısı ...'ın temyiz itirazlarının reddine, kararın 2. bent uyarınca birleşen dosyanın davacısı ..., 3. bent uyarınca davacı yüklenici ... yararına BOZULMASINA, 750,00 TL vekâlet ücretinin ... dışındaki, birleşen dosyanın davalılarından alınarak, davacı ...'a; 750,00 TL vekâlet ücretinin ...'dan alınarak ...'a verilmesine, davacı yüklenici ......
Kararı, davalı temyiz etmiştir. 1- Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi ile tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerden olup, arsa sahibi, arsasını inşaat yapımına elverişli olarak hukuki ayıptan ari olarak yüklenciye teslim borcu altındadır....
Sözleşme ilişkisinin sona ermesinden sonra da tarafların sözleşmenin yükümlerinden kurtulmaları, başka bir anlatımla, sözleşme ilişkisinin tasfiyesi gerekir. Geriye etkili fesihte alacaklı BK'nın 108/I maddesine dayanarak yükleniciye veya onun halefi durumundaki kişilere verdiği tapuları geri isteyebilir. Geriye etkili feshin en önemli sonucu tarafların sözleşmenin yapıldığı tarihteki mal varlığına getirilmeleridir. Bunun anlamı, geriye etkili fesihte yükleniciye inşaatın fesih tarihindeki fiziki durumuna uygun bağımsız bölüm verilmez. Feshin geriye etkili olacağı konusunda taraf iradelerinin uyuşmaması halinde mahkemece ileriye etkili feshin koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği araştırılmalıdır. Fesih ileriye etkili sonuçlar yaratacak şekilde yapılmış veya bunun koşulları oluşmuş ise feshin doğal sonucu olarak yapılacak tasfiye işleminde yüklenici eserin getirildiği fiziki seviyeye uygun bağımsız bölüm tapusunun devrini isteyebilir....
Diger Fer’i müdahiller vekili, müvekkillerinin davalı olan müteahhitten taşınmaz satın alan kişiler olduğunu, yüklenici aleyhine açılan davaların mahkemenin 2007/ 9 E sayılı dosyasıyla birleştirildiğini, dava sonunda verilecek kararın doğrudan müvekkillerini ilgilendirdiğini iddia ederek müvekkillerinin davalı yanında davaya katılmasına, imara aykırılığın giderilmesi için gerekli müracaatların yapılabilmesi ve izinlerin alınması hususunda belediye ve diğer ilgili kurumlarda işlem yapılmak üzere müvekkillere yetki ve mehil verilmesine ve geriye etkili fesih talebinin reddine karar verilmesini istemiştir. Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, davacı arsa sahibi ile davalı arasında ...um 2....
- KARAR - Davacılar vekili, davalı şirket ile davacılar arasında yapılan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince, davalı yükleniciye tapunun devredildiğini, ancak davalının edimlerini yerine getirmediğini, inşaatı terk ettiğini, davacı arsa sahiplerine ait bağımsız bölümler dahil, tüm bölümleri davalı üçüncü kişilere sattığını ileri sürerek, sözleşmenin geriye etkili feshi ve tapu kayıtlarının iptali ile davacılar adına tescilini talep ve dava etmiştir. Bir kısım davalılar, tapu kayıtlarına güvenerek, iyiniyetle taşınmazları satın aldıklarını savunarak, davanın reddini istemişlerdir. Mahkemece, dosya kapsamı ve bilirkişi raporuna göre; davalı yüklenicinin inşaatı %15 seviyede terk ettiği, edimlerini yerine getirmediği, davalı yüklenicinin kazanamadığı şahsi hakkını üçüncü kişilere devredemeyeceği gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiştir. Karar, davalılardan H. P... vekili tarafından temyiz edilmiştir....
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR: İncelemeye konu uyuşmazlık, davanın kısmen kabul kararının eksik incelemeye ve/veya hatalı değerlendirmeye dayalı olup olmadığı, hükmün fer'ilerinde usul ve yasaya aykırılık bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır. DELİLLER : Yapılan yargılama, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Merzifon 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 25/05/2022 tarih, 2019/284 esas 2022/285 karar sayılı kararına karşı, davacılar vekili Av. T4 ve davalılardan T7 ve T8 vekili Av. Serkan TİRYAKİ tarafından süresi içerisinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine, dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde, İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; sözleşmenin geriye etkili feshi, tazminat, tapu iptali ve tescil (kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan) istemine ilişkindir....