bulunduğu bir sırada imzalamış olduğu sözleşmenin, kapıdan satış şeklinde yapıldığının kabulü gerekir....

İlk Derece Mahkemesince; "... davacının, davalının dava dışı asıl işveren ... ile aralarındaki sözleşme uyarınca yapımını üstlendiği inşaat işi ile ilgili olarak taraflar arasındaki 19/01/2015 tarihli sözleşme uyarınca inşaatın kurşun levha temini ve montajı işini üstlendiği, bu edimini eksiksiz ve tam olarak ifa ettiği ve karşılığı iş bedelinin de davalı tarafça ödendiği konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmadığı, uyuşmazlığın taraflar arasındaki sözleşmenin 27. maddesi uyarınca davacının hakedişlerinden % 5 oranında kesilen nakit teminatın iadesi koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği noktasında toplandığı, davalının taraflar arasındaki sözleşmenin 31. ve 28. maddesi gereğince dava dışı asıl işveren ile davalı arasında geçici kabul dahi yapılmadığından teminatın iadesi koşullarının gerçekleşmediğini savunduğu, taraflar arasındaki sözleşmenin 31. maddesinde nakit teminatın iadesi koşullarının düzenlendiği, yukarıda ayrıntısına yer verilen anılan sözleşme maddesine göre nakit...

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Sözleşmenin feshi, ödenen bedelin iadesi Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı sözleşmenin feshi ve ödenen bedelin iadesi davasına dair karar Dairemizin 29.05.2013 gün ve 2012/16782-2013/9537 sayılı ilamı ile karar verilmesi üzerine bu defa davacılar tarafından yasal süresinde karar düzeltme isteminde bulunulmuş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Mahkemenin kararında ve Yargıtay ilamında yazılı sebeplere göre 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 440.maddesinde yazılı hallerden hiçbirine uymayan karar düzeltme isteminin REDDİNE ve aynı Yasanın 442.maddesi gereğince takdiren 226.00.-TL para cezası ile aşağıda yazılı harcın karar düzeltme isteyenden alınmasına, 05.03.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....

olduğu, sözleşmenin feshi neticesinde tarafların karşılıklı olarak aldıklarını vermesi gerektiği bu itibarla tapu iptal ve tescilin gerektiği, söz konusu devre mülk satış sözleşmesinin feshi koşullarının oluştuğunun anlaşılması halinde, davacı üzerinde yer alan tapunun sözleşmenin feshinin doğal sonucu olarak davalıya iadesi gerekeceğinden tapusu iade edilecek taşınmazın da ......

Bölge Müdürlüğüne bağlı olarak faaliyet göstermek üzere 12/07/2004 tarihinde acentelik sözleşmesi yapıldığını, bu sözleşmenin her yılın temmuz ayının 12'si itibari ile sükut halinde kendiliğinden 1 yıl uzamakta olduğunu, davacının bu şekilde acente olarak faaliyetini sürdürmekte iken davalının bir takım soyut gerekçelerle ihtarname göndermek suretiyle sözleşmenin 22. maddesinin ihlal edildiğinden bahisle sözleşmenin feshedildiğini, ancak haziran ayı üretiminden kaynaklanan temmuz ayı komisyonunun ödenmediğini, ileri sürerek 4.500 TL'nin ve ayrıca 1.400 USD tutarındaki nakdi teminatın (tahsil tarihindeki kur karşılığı TL olarak) ödenmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, sözleşmenin müvekkili şirket tarafından haklı nedenle feshedildiğini bu nedenle davacının komisyon talep etme hakkının bulunmadığını, savunarak davanın reddini istemiştir....

Davalı, derslere başlayan davacının haklı sebep yok iken derslere devam etmediğini sözleşmenin tek taraflı feshi ve bedelin iadesi talebinin mevzuata aykırı olduğunu, sözleşmede esaslı unsurların bulunduğunu savunarak davanın reddini dilemiştir. Mahkemece, taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle sözleşmenin feshine, senedin iptaline ödenen 2.250 YT.nın dava tarihinden itibaren faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş olup, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. Bir davada, tarafların ileri sürdükleri vakıalara uygulanacak hukuk kaidelerini bulmak ve uygulamak HUMK.nun 76. maddesi gereğince doğrudan hakimin görevidir. Taraflar arasındaki ihtilafın 625 sayılı özel öğretim kurumları kanunu ile bu kanuna göre çıkartılan özel öğretim Kurumları Yönetmeliği ve Özel Öğretim Kurumlarında Öğrenci Ücretlerinin tesbit ve tahsiline dair yönetmelik hükümlerine göre çözümü gerekmektedir....

Bu durumda, mahkemece, davalı taraftan sözleşme ve sözleşmenin ekini oluşturan şartname ve diğer belgeler, geçici ve kesin kabul tutanakları istenip, davalı vekilinden Elektrik Üretim A.Ş. tarafından onaylanmadığı sürece işin tamamlanmış sayılmayacağı yolundaki savunmasının dayanağı hususunda açıklama alındıktan sonra, konusunda uzman bir bilirkişi aracılığıyla teminat mektubunun iadesi için sözleşmenin 12.4.1. maddesi uyarınca taahhüdün, sözleşme ve ihale dökümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesi ve garanti süresinin dolması koşullarının oluşup oluşmadığı yönünde ayrıntılı, gerekçeli ve denetime elverişli bir rapor alınıp sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır....

noter işlemleri nedeniyle tahsil edilen noter harcının iadesi mümkün olmadığından, davalı idarenin temyiz isteminin kısmen kabulü ile Bölge İdare Mahkemesinin sözleşmeden doğan damga vergisinin, sözleşmenin feshedildiği tarihten öncesine, diğer bir deyişle sözleşmenin uygulandığı döneme tekabül eden kısmı ile noter harcına ilişkin hüküm fıkrasının bozulması gerektiği düşünülmektedir....

CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacının yargılamanın iadesi talebinde bulunduğu yabancı mahkeme kararının tanıması ve tenfizine ilişkin davanın, 2014 yılından bu yana 10 yılı aşkın süredir devam ettiğini, 3 kez Yargıtay denetiminden geçtiğini, iş bu 10 yıllık süre içerisinde sözleşmenin sahteliği hususunda ne Avusturya, ne de Türkiye'de sahtecilik ihbarı yapılmadığını, davacının yargılamanın iadesi sebebi olarak ileri sürüldüğü sözleşmenin sahte olduğunu ikrar edildiğine dair iddianın görüldüğü, özel belgede sahtecilik suçundan dolayı İzmir... Asliye Ceza Mahkemesinde açılan davanın yapılan yargılaması sonucu, Bölge Adliye Mahkemesi incelemesinden de geçerek kesinleşen kararda, hakkında dava açılan sanığın beraatine karar verildiğini, yine davacının yargılamanın iadesi sebebi olarak ileri sürdüğü, savunma hakkının kısıtlandığı ve adil yargılama hakkının ihlal edildiğine dair iddiasına karşı, davacı şirket yetkilisi ...'...

Madde hükmü uyarınca konutun geri verilerek bedel iadesi talep edildiği ve satış bedelinin iade edildiği davacının bu bedeli ihtirazi kayıtla aldığı anlaşılmıştır. Yapılan sözleşme ve ödeme miktarı konusunda taraflar arasında ihtilaf yoktur. Sorun sözleşme 5. Madde hükmü uyarınca bedel iadesi talep edildiğinde bunun denkleştirici adalet ilkelerine göre uyarlanmasının talep edilip edilemeyeceği konusundadır. Taraflar arasında yapılan sözleşme, tam iki tarafa borç yükleyen ve karşılıklı edimleri içeren sözleşme niteliğindedir. Sözleşme nin 3. maddesi uyarınca teslim süresi açıkça 24 ay olarak kararlaştırılmıştır. Aynı sözleşmenin 5. Madde hükmü uyarınca mülkiyetin davacıya devredileceği tarihe kadar alıcı isterse bedel iadesi talep edebileceği, paranın faizsiz iade edileceği kararlaştırılmıştır. Davacı taraf sözleşmede yaşanan gecikme nedeniyle bu hakkını kullanarak bedel iadesi talep etmiş ve satış bedelini ihtirazi kayıtla geri almıştır....