ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO: 2019/1088 Esas KARAR NO: 2021/440 DAVA: Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 23/12/2019 KARAR TARİHİ: 21/05/2021 Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : DAVA Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacının yetkilisi --- davalının yetkilisi --- tarihinde taşımaz satış vaadi sözleşmesinin kurulduğunu, sözleşmede---- satışının kararlaştırıldığını, satış bedelinin --- peşin ödendiğini, sözleşmenin 6. maddesinde davacıya sözleşmeden dönme hakkı tanındığını buna göre de davacının davalıya --- tarihinde gönderdiği noter ihtarnamesi ile sözleşmeden dönüldüğünü, satış bedelinin iadesinin gerektiğini, dönme anına kadar --- ödendiğini sözleşmenin kurulmasından önce taraflar arasında ------ kurulduğunu, protokolde alıcının dönme hakkının olduğu ve dönme tazminatının satış bedelinin ---- olarak...
Bu durumda sözleşmenin 8. maddesine göre davacı iş sahibinin dönme cezası ödeme yükümlülüğü bulunmaktadır. Sözleşmenin feshinde davalı yüklenici şirketin bir kusuru bulunmadığına göre, davalı yüklenici şirket sözleşmenin 8. maddesinde belirtilen dönme cezasını mahsup etmekte haklıdır. Sözleşmenin 8. maddesinde inşaat başlamadan önce sözleşmeden dönen iş sahibinin %10 oranında ceza ödemesi kararlaştırılmıştır. Aynı maddede inşaatın başlamasından sonra dönme halinde oran %30'a çıkarılmıştır. Bu olayda ruhsat alınmadan ve inşaat başlamadan önce davacı iş sahibi sözleşmeden döndüğüne göre %10 oranında dönme cezasıyla sorumludur. Bu durumda taraflar arasındaki sözleşmenin bedel karşılığı yapılmış olması, bu nitelikteki sözleşmenin tek taraflı irade beyanıyla feshinin mümkün olması dikkate alındığında, dava dilekçesinin davalı şirkete tebliğ edildiği tarihte sözleşmenin feshedildiği açıktır. Davacı iş sahibi ödediği iş bedelini geri istemekte haklıdır....
sözleşmeden dönülmesi nedeni ile alacak” olduğu sözleşmenin 8.maddesinde; Madde 8 Dönme Hakkı: 8.1: "Alıcı işbu sözleşmeden sözleşmenin yapıldığı tarihten itibaren 24 aya kadar herhangi bir gerekçe göstermeksizin, finansman kredisi kullanılması halinde ise bankaya ayrıca bildirim yapılması kaydıyla sözleşmeden dönebilir....
Somut olayda davalının temerrüdü nedeniyle davacı tarafından sözleşmeden dönüldüğü ve kesin teminatın irat kaydedildiği sabit olduğuna göre, davacının ifadan vazgeçerek yukarıda belirtilen seçimlik haklarından sözleşmeden dönme ve sözleşmenin hükümsüz kalması sebebiyle uğradığı zararın giderilmesini isteme hakkını kullandığı açıktır. Sözleşmede aksi kararlaştırılmadığına göre davacı hem ifadan vazgerek sözleşmeden dönme hakkını kullanıp hem de ifa ile birlikte istenebilecek gecikme cezasını talep edemez. Hal böyle olunca mahkemece davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yanılgılı gerekçeyle davanın kabulüne karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın BOZULMASINA, peşin alınan 531,70 TL harcın davalıya iadesine, HUMK’nun 440/I maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 24/06/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Davalı yüklenici ise, 16.04.1997 tarihinde çektiği cevabi ihtarname ile sözleşmeden dönmeyi kabul etmemiş ve inşaata devam etmiştir. Kat karşılığı inşaat sözleşmeleri, karma sözleşmeler olup, hem inşaat, hem de tapu devri sözleşmelerini içerir. Her ne kadar, inşaat sözleşmeleri herhangi bir şekil şartına bağlı değil iseler de, taşınmaz mülkiyetinin intikalleri tapuda yapılması gerektiğinden, resmi şekle tabidirler. Bu nedenle, kat karşılığı inşaat sözleşmelerinde, taraflardan birinin sözleşmeden dönme iradesinin karşı tarafça kabul edilmesi, başka bir anlatımla, dönme iradelerinin birleşmesi veya fesih davası üzerine mahkemece sözleşmeden dönmeye hükmedilmesi gerekir. Somut olayda, davalı yüklenicinin, arsa sahiplerinin dönme iradesine karşı çıkması nedeniyle sözleşme yürürlükte sayılır. Dolayısıyla, sözleşmeden dönmeye mahkemenin karar vermesi gerekir....
TL olduğu, geciken süre kira bedelinin 133.005,00 TL ve sözleşmede yer alan cezai şart (50.000USD) karşılığının 62.095,00 TL olduğu, toplam imalat bedelinden arsa sahibinin, sözleşme gereği talep edebileceği kira bedelinden ....000,00TL'yi ayrı dava konusu yapması nedeniyle , bu tutar hariç olmak üzere geciken süre kira bedeli, dönme cezası tutarının mahsubu sonucu yüklenici alacağının 275.028,... TL olduğu gerekçesiyle, asıl davanın kabulüne, sözleşmesinin feshi ile taleple de bağlı kalınarak 274.028,... TL'nin yasal faiziyle birlikte tahsiline, sözleşmenin feshine karar verildiğinden, sözleşmeden dönme halinde talep edilebilecek geciken süre kira bedeli dışında, birleşen davalarda arsa sahibinin sözleşmeye bağlı olarak ileri sürdüğü taleplerin reddine karar verilmiştir....
Sözleşmenin feshi ve sözleşmeden dönme ise; B.K.'nun 125. ve 126. Maddelerinde düzenlenmiş olup; sözleşmenin feshi ve sözleşmeden dönme hükümlerinin uygulanabilmesi kanunun aradığı şekle uygun geçerli bir sözleşmenin kurulmuş olması gereklidir. Bu hükümler borçlunun temerrütü halinde alacaklının haklarına ilişkin düzenlemeler içermektedir. Sözleşmenin geçersizliği ile şekle aykırılığın ileri sürülememesi halininde birbirine karıştırılmaması gerekir. TKHK.41.maddesinde yer alan satıcının şekle aykırılığa dayanamayacağına ilişkin düzenleme; özünü M.K.2. Maddesinden alan şekle aykırılığın ileri sürülememe sorunudur. Eldeki davada; işlemin tüketici işlemi olduğu hususu tartışmasızdır. Eldeki davaki temel sorun; satışın TKHK kapsamında ön ödemeli satış olarak yapılması veya tüketici işlemi olması değil, yanlar arasında geçerli bir sözleşme ilişkisi olup olmadığı hususlarına ilişkindir....
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda; "...davacının 30.10.2019 tarihli noter ihtarı ile sözleşmenin geçersizliğinin kabulü aksi halde haklı nedenle sözleşmeden döndüğünü davalıya bildirdiği ve ödediği meblağın iadesini talep ettiği sözleşmenin 3.8 bendinde alıcının sözleşmeyi feshetme hali düzenlenmekle bu bentte haklı fesih ibaresine yer verilmemiş ise de devamında dönme cezası mahsup edildikten sonra alıcının ödediği meblağın 180 gün içerisinde iade edileceği öngörüldüğünden bu bendin sebepsiz yani haklı neden olmadan sözleşmeden dönme halleri için öngörüldüğü fakat davacının davalıya ihtarında da belirttiği üzere senetlerin nama yazılı olmaması nedeniyle geçersizliği, ödenmeyen diğer senetlerin bir kısmının dava dışı bankaya ciro edilmesi ve ön ödemeli konut satışları hakkında öngörülen hükümlerin uygulanmaması nedeniyle sözleşmenin geçersizliğinin tespitini ya da dönme beyanını davalıya bildirdiği ;davalı şirketin 25.11.2019 tarihli cevabi ihtarında dönme talebini kabul ettiği ve...
üç ayı geçmesi halinde ek üç aylık sürede de İnşaatın tamamlanmaması halinde yüklenicinin ---- ödemesine ilişkin ceza koşulunun da yine TBK m. 179/11 hükmünce "(asıl borçla ifayla birlikte istenen ceza koşulu" olduğu; Sözleşmenin ---- hükmünde inşaatın tamamlanması bakımından ----aylık --- kararlaştırıldığı, buna göre sözleşmenin imza tarihi olan ---- tarihi göz önüne alındığında TBK m. 93, b. 3 hükmü gereğince teslim vadesinin --- olduğu, dosyadaki teknik inceleme neticesinde inşaatın---- tarihinden sonraki üç ay içinde de tamamlanmadığı, imalat oranının da --- olduğunun anlaşıldığı, Her ne kadar davacı dava dilekçesinde “sözleşmenin sonlandırılması” olarak ifade etmişse de inşaatın tamamlanma oranı --- olduğundan ve ---- müstakar kararlarında kabul edildiği üzere dönme/fesih eşiği olan ------ az olduğu için burada feshin değil, “sözleşmeden dönme”nin olduğu ve “geçmişe etkili olarak sözleşmenin sona erdirildiği;sözleşmeden dönme halinde geçerli sözleşme ilişkisinin, geçmişe etkili olarak...
üç ayı geçmesi halinde ek üç aylık sürede de İnşaatın tamamlanmaması halinde yüklenicinin ---- ödemesine ilişkin ceza koşulunun da yine TBK m. 179/11 hükmünce "(asıl borçla ifayla birlikte istenen ceza koşulu" olduğu; Sözleşmenin ---- hükmünde inşaatın tamamlanması bakımından ----aylık --- kararlaştırıldığı, buna göre sözleşmenin imza tarihi olan ---- tarihi göz önüne alındığında TBK m. 93, b. 3 hükmü gereğince teslim vadesinin --- olduğu, dosyadaki teknik inceleme neticesinde inşaatın---- tarihinden sonraki üç ay içinde de tamamlanmadığı, imalat oranının da --- olduğunun anlaşıldığı, Her ne kadar davacı dava dilekçesinde “sözleşmenin sonlandırılması” olarak ifade etmişse de inşaatın tamamlanma oranı --- olduğundan ve ---- müstakar kararlarında kabul edildiği üzere dönme/fesih eşiği olan ------ az olduğu için burada feshin değil, “sözleşmeden dönme”nin olduğu ve “geçmişe etkili olarak sözleşmenin sona erdirildiği;sözleşmeden dönme halinde geçerli sözleşme ilişkisinin, geçmişe etkili olarak...
