İş Mahkemeleri, 5521 sayılı Kanun ile kurulmuş istisnai nitelikte, esas olarak iş ve sosyal güvenlik hukuku uygulamasından kaynaklanan bireysel ve toplu hak uyuşmazlıklarını çözen özel mahkemeler olup, bu kapsamda Sosyal Güvenlik Kurumu'nun prim ve diğer alacaklarının hesaplanması, sigortalı olma hakkının kazanılması ya da kaybedilmesi, gelir/aylık bağlanması, işçilik alacaklarının belirlenmesi gibi kendi içinde bütünlük ve uzmanlık gerektiren konular görev alanına girmektedir. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 106. maddesi ile mülga 1479 sayılı Kanunun 70. maddesinde ve 506 sayılı Kanunun 134. maddesinde, bu Kanunların uygulamasından doğan uyuşmazlıkların yetkili iş mahkemelerinde görüleceği, 5510 sayılı Kanun’un 101. maddesinde de, aksine hüküm bulunmayan hallerde, 5510 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanmasıyla ilgili ortaya çıkan uyuşmazlıkların iş mahkemelerinde görüleceği düzenlenmiştir....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 22/10/2020 NUMARASI : 2016/272 ESAS, 2020/480 KARAR DAVA KONUSU : Tespit (Sosyal Güvenlik Hukuku İle İlgili Tespit Davaları) KARAR : Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir. İlk derece mahkemesince kararın taraflara tebliği edildiği Feri 'i müdahil SGK vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulduğu anlaşılmıştır. Davalı Aknur Metal...San.Tic. Ltd.Şti.nin Ticaret Müdürlüğünce bildirilen Cammi Mah. İnönü Bulvarı No: 2 Atakum/Samsun adresine doğrudan TK 35. Maddesine göre tebliğ edildiği görülmüştür. Davalı şirketin öncelikle ticaret sicil kaydındaki adresine normal tebligat yapılması, tebligatın iade gelmesi, tebligatın yapılamaması, iade zarfında yeni bir adres tesbit edilememesi durumunda, Ticaret Sicil Memurluğundan gelen ticari sicil adresine TK.35 maddesi gereğince tebligat yapılması gerekmektedir....
Mahkemece; " ....İstinaf Mahkemesi kararı sonrasında kararda belirtilen hususlar doğrultusunda davacıya iş göremezlik oranının tespitiyle ilgili kuruma başvuruda bulunması için kesin süre verilmiş, davacı tarafından yapılan başvuru sonrasında kurum tarafından talep işleme alınmış, davacının iş göremezlik oranıyla ilgili Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Ankara Kocatepe Sağlık ve Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüğü tarafından rapor hazırlandığı görülmüştür. Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Ankara Kocatepe Sağlık ve Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüğünün 22.12.2020 tarih ve sayılı raporunda davacının iş göremezlik oranının %0 olduğu tespitine yer verildiği görüldü. Söz konusu karara davacı tarafın itirazları sonrasında mahkememiz dosyasının davacının iş göremezlik oranıyla ilgili inceleme yapılması için Yüksek Sağlık Kuruluna tevdii edildiği görülmüştür....
sahip bulunduğu, Sosyal Güvenlik Kurumu görevlilerince boşanan eşlerin fiilen yaşadıklarının tespit edilmesinin kişinin maddi ve manevi varlığının gelişimini engellendiği” hususları belirtilmiştir....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 02/06/2021 NUMARASI : 2019/703 2021/186 DAVA KONUSU : Tespit (Sosyal Güvenlik Hukuku İle İlgili Tespit Davaları) KARAR : Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; müteveffa annesine bakıma muhtaç olması sebebiyle uzun yıllar baktığını, bu sürenin 15 yıl civarında olduğunu, bu sebeple çalışamadığını beyanla emekliliğine esas primlerin davalı tarafından yatırılmasını ve emekli olmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili dava dilekçesinde özetle; husumet itirazında bulunduklarını, davacıya evde bakım yönünden sosyal yardım yapıldığını, bu durumun prime esas teşkil etmesinin mümkün olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini savunmuştur. İlk derece mahkemesi kararında özetle; "Davanın reddine,..." karar verildiği görülmüştür....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi -KARAR- 01.07.2016 tarihinde kabul edilip 23.07.2016 günlü Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6723 sayılı Yasa'nın 21. maddesi ile 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 60. maddesinin 3. fıkrası değiştirilmiştir. Bu düzenlemeye göre dosya kendisine gönderilen ilgili hukuk dairesi 1 ay içinde yapacağı ön inceleme sonucunda işbölümü bakımından kendisini görevli görmez ise gerekçeleri ile birlikte dosyayı bir ay içinde görevli Daireye gönderecektir. Bu durumda dosya içeriğine, temyizin kapsamına, uyuşmazlığın Sosyal Güvenlik Hukuku ile ilgili ve 21. Hukuk Dairesi'nin bozma kararı bulunduğundan, temyiz inceleme görevi Yargıtay Kanununun 14. maddesi ve Başkanlar Kurulu kararı uyarınca Yargıtay 21. Hukuk Dairesi'ne aittir. SONUÇ: Yukarıdaki yasal düzenleme de dikkate alındığında dosyanın görevli Yargıtay 21. Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE, 07.11.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Sosyal Güvenlik Kurumu'nun yer aldığı dava türünde, 5510 sayılı Kanun'un 86 ncı (506 sayılı Kanun'un 79 uncu) maddesi uyarınca sigortalılık süresinin tespiti davası açılmasının, çalışana sosyal güvenlik hukuku kapsamında sosyal güvenlik destek primine tabi çalışma süresi yönünden hukuki yarar sağlamasının mümkün olmadığı; sıralanan maddi ve hukuki olgular ile istinaf kanun yoluna başvuran davalı vekili ve fer'i müdahil vekilinin istinaf dilekçesinde yer verdikleri itirazların yukarıda sıralanan, gerekçeler ışığında yerinde olduğu, ancak bu hatanın giderilmesinin yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediği dikkate alınarak; HMK 353/1-b.2 maddesi uyarınca belirlenen aykırılık düzeltilerek yeniden esas hakkında karar vermek gerekmiş ve davalı vekili ile fer'i müdahil Kurum vekilinin istinaf talebinin kabulüne, ... 12....
Sosyal Güvenlik Hukukunun Niteliği: 6.Herkes kişiliğine bağlı, dokunulmaz devredilmez, vazgeçilmez, temel hak ve hürriyetlere sahiptir.”. Sosyal güvenlik hakkı, bireylerin geleceğe güvenle bakmalarını sağlayan bir insan hakkıdır. Aynı zamanda “sosyal güvenlik, sosyal hukuk devleti içerisinde yer alan ve bu ilkeyi oluşturan temel kavramlardan birisidir”. Bu esası göz önüne alan anayasa koyucu “Sosyal ve Ekonomik Haklar ve Ödevler” başlığı altında sosyal güvenlik hakkını da düzenlemiş ve 60’ncı madde ile “Herkes sosyal güvenlik hakkına sahiptir. Devlet, bu güvenliği sağlayacak gerekli tedbirleri alır ve teşkilatı kurar” hükmünü getirmiştir. Bu iki hüküm sosyal güvenlik hakkının kişiye sıkı sıkıya bağlı dokunulmaz ve vazgeçilemez bir hak olduğu sonucuna ulaşılmaktadır. Şahsa sıkı sıkıya bağlı sosyal güvenlik hakkı üzerinde kişi tasarruf yetkisine sahip değildir....
Aynı zamanda maddi tazminatın hesabında kurumca davacı sigortalıya iş kazası sigorta kolundan bağlanacak gelirin de önemi bulunmaktadır. 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 55. maddesinde, “ Destekten yoksun kalma zararları ile bedensel zararlar, bu Kanun hükümlerine ve sorumluluk hukuku ilkelerine göre hesaplanır. Kısmen veya tamamen rücu edilemeyen sosyal güvenlik ödemeleri ile ifa amacını taşımayan ödemeler, bu tür zararların belirlenmesinde gözetilemez; zarar veya tazminattan indirilemez.” hükmüne yer verilmiştir. Adalet Komisyonu'nun 55. madde gerekçesine göre; “sosyal güvenlik ödemelerinin, denkleştirme (indirim) işlevi görebilmesi, onun sorumluluğu doğuran olaya sebebiyet verenlere rücu edilebilmesine bağlıdır. Bu kural gereği, rücu edilemeyen sosyal güvenlik ödemeleri; teknik arıza, tam kaçınılmazlık hallerindeki ödemeler, bu tazminatlardan indirilemez....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2023/222 KARAR NO : 2023/578 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : MUŞ İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 08/11/2022 NUMARASI : 2021/278 ESAS- 2022/723 KARAR DAVA KONUSU : Tespit (Sosyal Güvenlik Hukuku İle İlgili Tespit Davaları) KARAR : Muş İş Mahkemesinin 08/11/2022 tarih ve 2021/278 Esas, 2022/723 Karar sayılı kararına karşı Fer'i Müdahil Sosyal Güvenlik Kurum vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuş, dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderilmiş olup, tüm dosya kapsamı incelendi, yapılan müzakeresi sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TALEP: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin 31/10/1995 tarihinden kadroya geçtiği 24/09/1997 tarihine kadar davalı Karaağaçlı Belediyesi bünyesinde 94 sigorta sicil numarası ile işçi olarak çalıştığını, işe giriş bildirgesinin kuruma verildiği ancak hizmetlerinin Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmeyerek kayıt dışı kaldığını, kuruma yaptığı...
