UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR: Somut olaydaki uyuşmazlık, davalı il teşkilatının kendiliğinden hukuki varlığının sona erdiğinin tespiti istemiyle açılan davada yetkisizlik kararının kesinleşmesinden itibaren iki hafta geçtiğinden bahisle davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesinin usul ve yasaya uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. DELİLLERİN TARTIŞILMASI, DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, olağan genel kurulunu yapmayan davalı parti il teşkilatının kendiliğinden dağılma halinin ve buna bağlı olarak hukuki varlığının sona erdiğinin tespiti istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince, davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiş olup davacı vekili tarafından yukarıda yazılı sebeplerle istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Dairemizce, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 355. maddesi gereğince istinaf sebepleri ile sınırlı olarak ve kamu düzenine ilişkin hususlar resen gözetilerek inceleme yapılmıştır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş olup hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. K A R A R Davacı ... vekili dava dilekçesinde, davalı derneğin üst üste iki defa genel kurul toplantısını yapmadığından kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilmesini istemiş; mahkemece, "Silivri Vergi Dairesi Müdürlüğü'nün 06.05.2015 tarihli yazısında derneğin re'sen kapatıldığının bildirilmiş olması" nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına dair verilen karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş olup hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. KARAR Dava dilekçesinde, davalı derneğin tüzük teslim tarihinden itibaren 6 aydan fazla süre geçmiş olmasına rağmen ilk genel kurul toplantısını yapıp zorunlu organlarını oluşturmadığı iddia edilerek 4721 sayılı kanunun 87/2. maddesi gereğince derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilmesi istenmiş; Mahkemece, davalı dernek savunması doğrultusunda ilk genel kurul toplantısının yapıldığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmesi üzerine; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti İLK DERECE DOSYANIN DAİREYE GELİŞ TARİHİ: 14.02.2022 K A R A R Taraflar arasındaki uyuşmazlık, siyasi partinin sona erdiğinin istemine ilişkindir. ... Birinci Başkanlık Kurulunun 26.01.2022 tarihli ve 2022/1 sayılı kararı ile hazırlanan, 28.01.2022 tarihli ve 31733 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Hukuk Dairelerine ilişkin ... bölümü uyarınca hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi ... (.) Hukuk Dairesinin görevi cümlesinden bulunmakla, dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 02.03.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
E) Gerekçe: Davacı, davalı siyasi partinin ... İl Başkanlığı’nda 13/11/2003 tarihinde sekreter olarak işe başlamış, bilahare 13/10/2008 tarihinde aynı siyasi partinin Mersin Mezitli İlçe Başkanlığı’na nakledilmiş ve burada çalışmaya devam ederken 01/10/2014 tarihinde iş akdi sona ermiştir. Davacı vekili dava dilekçesinde ... İl Başkanlığı ile ... İlçe Başkanlığı’nı davalı olarak göstermiştir. İl ve ilçe başkanlıklarının tüzel kişiliğinin bulunmadığının fark edilmesi üzerine, 20/01/2015 havale tarihli dilekçe ile dava, davalı siyasi parti genel merkezine yöneltilmiş, bu şekilde devam olunan dava sonunda davalının sorumluluğuna karar verilmiştir. 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 71. Maddesinin 2016 yılında yapılan değişiklik öncesindeki hali, “Siyasi partilerin il ve ilçelerdeki teşkilat kademeleri tarafından parti tüzelkişiliği adına sözleşme yapılmasına ve yükümlülük altına girilmesine ilişkin esaslar, merkez karar ve yönetim kurulunca tespit olunur....
Vicdani kanının oluştuğu duruşma sürecini yansıtan tutanaklar, belgeler ve gerekçe içeriğine göre yapılan incelemede; Aydınlık Türkiye Partisi Develi ilçe teşkilatında görev yaptığı dönemde Siyasi Partiler Kanunu'na göre tutulması zorunlu defter ve kayıtları tutmadığı iddiasıyla hakkında kamu davası açılan sanığın savunmasında, ... ile ... isimli kişilerin gelerek partiye üye olmasını istediklerini ve kendisinin de evraklara imza atarak üye olduğunu, bunun dışında partiyle bir ilgisinin bulunmadığını beyan etmesi, yapılan araştırmada, Aydınlık Türkiye Partisi ilçe teşkilatına ait olduğu iddia edilen yerde bir şahsın ikamet etmekte olduğu, herhangi bir büroyu satın alma ya da kiralama gibi bir faaliyetlerinin olmadığı, teşkilatın formaliteden kağıt üzerinde kurulduğu ve tutulması zorunlu defterlere ulaşılamadığının tespit edilmesi karşısında; 28.02.2010 tarihinde yapılan olağanüstü kurultayda kapanma kararı alan Aydınlık Türkiye Partisinin bu tarih itibarıyla Develi ilçesinde teşkilatının...
Kanunlardaki özel hükümler saklı kalmak kaydı ile parti adına dava açma ve davada husumet yetkisi, genel başkana veya ona izafeten bu yetkileri kullanmak üzere parti tüzüğünün göstereceği parti mercilerine aittir” şeklinde siyasi partilerin genel başkan tarafından temsil edileceği belirtildikten sonra ilçe teşkilatı başlıklı 20. maddesinde, “Siyasi partilerin ilçe teşkilatı, ilçe kongresi, ilçe başkanı, ilçe yönetim kurulu ve belde teşkilatından meydana gelir.” denilerek ilçe teşkilatı açıklanmış, devamında da “Bu maddede yazılı kurulların görev ve yetkileri ile yedek üyelerinin sayısı ve ne suretle göreve çağrılacağı parti tüzüğünde gösterilir” hükmüne yer verilerek ilçe teşkilatının görev ve yetkilerinin belirlenmesi yetkisi parti tüzüğüne bırakılmıştır. TBMM de 03.08.2016 tarihinde kabul edilen ve 19.08.2016 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 6736 sayılı "Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanunun" 12....
Somut olayda; Siyasi Partiler Kanununun 31. maddesine göre "Siyasi partilerin merkez teşkilatı Ankara il merkezinde; il ve ilçe teşkilatları, ilgili il ve ilçe merkezlerinde; belde teşkilatları, il ve ilçe merkezleri hariç olmak üzere, belediye teşkilatı olan yerlerde; yan kuruluşları ve yurtdışı temsilcilikleri ise tüzüklerinde belirtilen yerlerde bulunur." hükmü karşısında derneklere atıf yapan 2820 sayılı Kanunun 121. maddesi ve TMK'nın 75/2. maddesi uyarınca derneğe ilişkin hükümler siyasi partiler hakkında uygulanacak olup, parti genel merkezide hasım gösterilmek sureti ile T4 görevden alınması nedeni ile, Siyasi Partiler Kanununun 19/5 ve parti tüzüğünün 26/2 maddeleri ile TMK’nun 75/2. maddesi uyarınca olağanüstü il kongresini toplantıya çağırmak üzere kayyım heyeti atanması talep edilmektedir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, davacının.. büyük kongre delegeliğinin devam ettiğinin tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Davalı siyasi partinin dava tarihinde yürürlükte olan parti tüzüğü, 29.03.2013 tarihi itibariyle Büyük Kongre(Kurultay) Delege Listesi ile ...Merkez Teşkilatının... İl Teşkilatını kapatmaya dair kararının ve bu karara dayanak teşkil eden tüm belge ve bilgilerin getirtilip dosya içerisine konulmasından sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere gönderilmesi için dosyanın mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, 14.04.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Dosya incelendi, gereği görüşüldü: Dava, T.M.K 87/5. maddesi uyarınca derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş ise de varılan sonuç dosya içeriğinde toplanan delillere ve usul hükümlerine uygun düşmemiştir. T.M.K 87. maddesinde düzenlenen koşulların varlığı halinde her ilgilinin sulh hakiminden derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitini isteyebileceği öngörülmüştür. Dosya içeriğinde Bayramiç Kaymakamlığı tarafından Cumhuriyet Savcılığı’na hitaben yazılan dava açılması istemini içeren ihbar dilekçesinin Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından muhabere defterine kayıt edildiği ve mahkemeye havale edildiği, davaname ile derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti isteminde bulunulmadığı anlaşılmaktadır....
