Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununun 31. maddesine göre "Siyasi partilerin merkez teşkilatı Ankara il merkezinde; il ve ilçe teşkilatları, ilgili il ve ilçe merkezlerinde; belde teşkilatları, il ve ilçe merkezleri hariç olmak üzere, belediye teşkilatı olan yerlerde; yan kuruluşları ve yurtdışı temsilcilikleri ise tüzüklerinde belirtilen yerlerde bulunur." hükmü karşısında derneklere atıf yapan 2820 sayılı Kanunun 121. maddesi ve TMK'nın 87/5. maddesi uyarınca derneğe ilişkin hükümler siyasi partiler hakkında uygulanacak olup T4 kendiliğinden sona erdiğinin tespiti hususunda parti merkezinin bulunduğu Ankara Nöbetçi Sulh Hukuk Mahkemesinin yetkili olduğu anlaşılmakla; (Yargıtay 20....
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununun 31. maddesine göre "Siyasi partilerin merkez teşkilatı Ankara il merkezinde; il ve ilçe teşkilatları, ilgili il ve ilçe merkezlerinde; belde teşkilatları, il ve ilçe merkezleri hariç olmak üzere, belediye teşkilatı olan yerlerde; yan kuruluşları ve yurtdışı temsilcilikleri ise tüzüklerinde belirtilen yerlerde bulunur." hükmü karşısında derneklere atıf yapan 2820 sayılı Kanunun 121. maddesi ve TMK'nın 87/5. maddesi uyarınca derneğe ilişkin hükümler siyasi partiler hakkında uygulanacak olup T4 kendiliğinden sona erdiğinin tespiti hususunda parti merkezinin bulunduğu Ankara Nöbetçi Sulh Hukuk Mahkemesinin yetkili olduğu anlaşılmakla; (Yargıtay 20....
Merkez İlçe Teşkilatının 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 121. maddesinin atıf yaptığı 5253 sayılı Dernekler Kanunu’nun 36. maddesi uyarınca 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 87. maddesinin 5. maddesi kapsamında kendiliğinden dağılma halinin ve buna bağlı olarak hukuki varlığının sona erdiğinin tespiti istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yetkisizlik yönünden davanın usulden reddine dair verilen karara karşı davacı istinaf yoluna başvurulmuş, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekilince temyiz edilmiştir....
Mahkeme kararında belirtilen Anayasa Mahkemesi kararlarının tetkikinde; bu kararların siyasi partilerin il veya ilçe teşkilatlarına ilişkin olmayıp, parti tüzel kişiliği ve genel merkeze ilişkin olduğu görülmekle dava konusu olayda uygulanma olanağı bulunmamaktadır. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının ihbar yazısında belirtildiği üzere 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununun 19 ve 20. maddeleri ve parti tüzükleri uyarınca olağan genel kurulunu iki defa üst üste yapmaması nedeniyle 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununun 121. maddesi gözetilerek 5253 sayılı Dernekler Kanununun 36. maddesi aracılığıyla 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 87/5. maddesi uygulanacağından, yasal düzenlemeye göre kendiliğinden dağılma halinin ve buna bağlı olarak hukuki varlığının sona erdiğinin tespiti istenen parti teşkilatının bulunduğu yer Sulh Hukuk Mahkemesi görevlidir....
-K A R A R- Davacı vekili ilk derece mahkemesine verdiği dava dilekçesinde, siyasi parti ilçe teşkilatının kendiliğinden sona erdiğinin tespitini istemiş; ilk derece mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiş, davacının vekalet ücreti ve yargılama gideri yönünden istinaf başvurusu üzerine Bölge Adliye Mahkemesince, kamu düzeni bakımından istinaf isteminin kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın aktif husumet yokluğu nedeniyle dava şartı yokluğundan reddine dair verilen karara karşı davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istemine ilişkin olarak açılan davada ... Sulh Hukuk ve ... 5. Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istemine ilişkindir. ... Sulh Hukuk Mahkemesince, ......
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 04/03/2021 NUMARASI : 2021/65 ESAS, 2021/309 KARAR DAVA KONUSU : Siyasi Parti İlçe Teşkilatının Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti KARAR : İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Genç Parti İlçe Teskilatı'nın 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun 19 ve 20. maddeleri ile parti tüzüğü gereği olağan genel kurulunu 2 yılda bir yapması gerekmekte olduğunu, ancak genel kurul toplantısını 2 defa üst üste yapmadığının tespit edildiğini, Genç Parti T3 Hakkında 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 87. maddesinin 5. fıkrası uyarınca derneğin kendiliğinden sona erdiğinin yasal olarak da tespiti için talepte bulunma zorunluluğu doğduğunu, Genç Parti T3nın Medeni Kanun hükümlerine göre kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Siyasi partilerin kurulmaları, teşkilatlanmaları, faaliyetleri, görev, yetki ve sorumlulukları, mal edinimleri ile gelir ve giderleri, denetlenmeleri, kapanma ve kapatılmalarıyla ilgili hükümleri düzenleyen 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 3. maddesinde; "siyasi partilerin ülke çapında faaliyet göstermek üzere teşkilatlanan tüzel kişiliğe sahip kuruluşlar olduğu," 7. maddesinde; "siyasi partilerin teşkilatının; merkez organları ile il, ilçe ve belde teşkilatlarından; Türkiye Büyük Millet Meclisi Grubu ile il genel meclisi ve belediye meclisi gruplarından ibaret olduğu," 15/3. maddesinde, "partiyi temsil yetkisinin genel başkana ait olduğu, Kanunlardaki özel hükümler saklı kalmak kaydı ile parti adına dava açma ve davada husumet yetkisinin, genel başkana veya ona izafeten bu yetkileri kullanmak üzere parti tüzüğünün göstereceği parti mercilerine ait olduğu" belirtilmiştir....
Siyasi partilerin kurulmaları, teşkilatlanmaları, faaliyetleri, görev, yetki ve sorumlulukları, mal edinimleri ile gelir ve giderleri, denetlenmeleri, kapanma ve kapatılmalarıyla ilgili hükümleri düzenleyen 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 3. maddesinde; "siyasi partilerin ülke çapında faaliyet göstermek üzere teşkilatlanan tüzel kişiliğe sahip kuruluşlar olduğu," 7. maddesinde; "siyasi partilerin teşkilatının; merkez organları ile il, ilçe ve belde teşkilatlarından; Türkiye Büyük Millet Meclisi Grubu ile il genel meclisi ve belediye meclisi gruplarından ibaret olduğu," 15/3. maddesinde, "partiyi temsil yetkisinin genel başkana ait olduğu, Kanunlardaki özel hükümler saklı kalmak kaydı ile parti adına dava açma ve davada husumet yetkisinin, genel başkana veya ona izafeten bu yetkileri kullanmak üzere parti tüzüğünün göstereceği parti mercilerine ait olduğu," belirtilmiştir....
Maddesi gereğince derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istemine ilişkindir. 2820 Sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun; 20/7. maddesinde "İlçe kongresi, il kongresinin yapılmasına engel olmayacak şekilde parti tüzüğünde gösterilen süreler içinde toplanır", 29/1 maddesinde, "22 Kasım 1972 tarihli ve 1630 sayılı Dernekler Kanunu'nun bu kanuna aykırı olmayan hükümleri, siyasi partilerin her kademedeki kongreleri için de uygulanır", 104. maddesinde, "Bir siyasi partinin bu kanunun 101. maddesi dışında kalan emredici hükümleriyle diğer kanunların siyasi partilerle ilgili emredici hükümlerine aykırılık halinde bulunması sebebiyle o parti aleyhine Anayasa Mahkemesine, Cumhuriyet Başsavcılığınca re'sen yazı ile başvurulur. Anayasa Mahkemesi, sözkonusu hükümlere aykırılık görürse bu aykırılığın giderilmesi için ilgili siyasi parti hakkında ihtar kararı verir....
