"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi İLK DERECE MAHMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki ilk derece mahkemesinde görülen siyasi parti üyeliğinden kesin çıkarma kararına itiraz davasında davanın reddine dair verilen hüküm hakkında Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; davacının istinaf dilekçesinin reddine yönelik olarak verilen kararın, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü. İstinaf yoluna başvurulan kararın kesin olduğu gerekçesiyle ... Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesi tarafından istinaf dilekçesinin reddine karar verilmiştir....
Ancak; İşçilerin Sosyalist Partisi(Sosyalist Parti) Samsun Disiplin Kurulu üyesi olan sanık hakkında parti İl Başkanlığına ait üye kayıt defteri, demirbaş defteri ve partiye ait belgelerin teslimi istendiği halde İl Başkanlığınca bu belgelerin ibraz edilmemesi nedeniyle açılan kamu davasında; 2820 sayılı Kanun ile ilgili partinin tüzük ve varsa iç yönetmeliğine göre; il teşkilatında zorunlu defterlerin tutulmasından münhasıran yetkili ve sorumlu kişilerin kimler olduğu belirlenerek; sanığın mahkeme huzurunda alınan savunmasında Samsun'da üniversite öğrencisi olduğu dönemde İşçilerin Sosyalist Partisine üye olduğunu, haberi olmadan kendisini disiplin kurulu üyeliğine atamış olduklarını, bunu öğrenince hemen istifa ettiğini, suç tarihi itibariyle istifasını verdiğini beyan etmesi karşısında istifa edip etmediği ve istifa ettiğinin anlaşılması durumunda ise istifa dilekçesinin parti teşkilatına usulüne uygun olarak ulaşıp ulaşmadığı ile parti yönetiminde tekrar görev alıp almadığı hususlarının...
KARŞI OY X- Anayasa'nın 68. maddesinde; siyasi partilerin, demokratik siyasi hayatın vazgeçilmez unsurları olduğu belirtilmiş, 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun 3. maddesinde; siyasi partiler, Anayasa ve kanunlara uygun olarak; Cumhurbaşkanı, milletvekili ve mahalli idareler seçimleri yoluyla, tüzük ve programlarında belirlenen görüşleri doğrultusunda çalışmaları ve açık propagandaları ile milli iradenin oluşmasını sağlayarak demokratik bir Devlet ve toplum düzeni içinde ülkenin çağdaş medeniyet seviyesine ulaşması amacını güden ve ülke çapında faaliyet göstermek üzere teşkilatlanan tüzel kişiliğe sahip kuruluşlar olarak tanımlanmış; ''Genel Başkan'' başlığını taşıyan 15. maddesinde; partiyi temsil yetkisinin genel başkana ait olduğu; kanunlardaki özel hükümler saklı kalmak kaydı ile parti adına dava açma ve davada husumet yetkisinin, genel başkana veya ona izafeten bu yetkileri kullanmak üzere parti tüzüğünün göstereceği parti mercilerine ait olduğu kurala bağlanmıştır....
Kanunlardaki özel hükümler saklı kalmak kaydı ile parti adına dava açma ve davada husumet yetkisi, genel başkana veya ona izafeten bu yetkileri kullanmak üzere parti tüzüğünün göstereceği parti mercilerine aittir." hükmünü, 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun 19/3. maddesi, "İl kongresi, büyük kongrenin yapılmasına engel olmayacak şekilde parti tüzüğünde gösterilen süreler içinde toplanır." hükmünü, 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun 31. maddesi, "Siyasi partilerin merkez teşkilatı Ankara il merkezinde; il ve ilçe teşkilatları, ilgili il ve ilçe merkezlerinde; belde teşkilatları, il ve ilçe merkezleri hariç olmak üzere, belediye teşkilatı olan yerlerde;yan kuruluşları ve yurtdışı temsilcilikleri ise tüzüklerinde belirtilen yerlerde bulunur." hükmünü, 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun 121/1. maddesi, "Türk Kanunu Medenisi ile Dernekler Kanununun ve dernekler hakkında uygulanan diğer kanunların bu Kanuna aykırı olmayan hükümleri, siyasi partiler hakkında da uygulanır." hükmünü...
Siyasi partilerin, il ve ilçe teşkilat kongrelerini süresinde yapmayan veya üst üste yapmayan partinin o yerdeki teşkilatları kendiliğinden fesih edilmiş sayılmayacağı ancak o il ve ilçe parti organlarında görev alanların görevleri sona ereceği gözden kaçırılmaması gerekmektedir. 2820 sayılı kanunun 19 ve 20. maddeleri ve parti tüzükleri uyarınca olağan genel kurullarını iki defa üst üste yapmayan parti il ve ilçe teşkilatlarının 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun 121. maddesi gözetilerek 5253 Sayılı Dernekler Kanunu'nun 36. maddesi aracılığı ile 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 87. maddesinin 5. bendi uyarınca kendiliğinden dağılma halinin ve buna bağlı olarak hukuki varlığının sona erdiğinin tespiti Sulh Hukuk Mahkemesi'nden istenilebilecektir....
Dava, siyasi parti ilçe teşkilatının kendiliğinden dağılma halinin ve buna bağlı olarak hukuki varlığının sona erdiğinin tespiti istemine ilişkin olup ilgili kanun maddeleri şu şekildedir: 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun 15/3. maddesi, "Partiyi temsil yetkisi genel başkana aittir....
Ceza Dairesinin bu kararından hemen sonra yayınlanan dava konusu yazıda "hiç kimsenin anlamasına imkan olmayan, anladığı takdirde vicdanen kabulüne imkan bulunmayan hukuki ayrıntılarla, 2002 seçimlerinin iktidar adaylarından biri, belki de birincisi olan bir siyasi partinin genel başkanının önünün kesilmeye kalkışılması; Ankara'nın milletin kararını gaspetme girişimi olarak algılanmalıdır, hiç kimse hele siyasi şahsiyetler Yargıtay 8. Ceza Dairesinin T..... E...... ile ilgili kararın altına yargı kararıdır diyerek saklanmamalı, sözde bir kuvvetler ayrılığından dem vurarak kaçak dövüşmemeli, hiçbir parti lideri, ülkede büyük seçmen teveccühüne hedef bir partinin genel başkanının fi tarihinde okuduğu bir şiirden ötürü ömür boyu siyasi haklarından mahrum bırakılmasını hukuk adına izah edemez....
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararıyla; davacının özellikle 17/25 Aralık olaylarının hemen akabinde siyasi beyanlarda bulunduğu, davacının bu eyleminin süreklilik kazandığı, devlet ricalini tahkir ve itham ederek siyasetle ilgilenme yasağını ihlal ettiği; itikat, ibadet, tavır ve hareketlerinde İslam törelerine uygun olmayacak şekilde dini görevinin dışında siyasetle uğraştığı, kurum içinde ve dışında siyasi parti lehine ve aleyhine faaliyetlerde bulunarak çevresinde de bu şeklinde bilinir hale geldiği, bu şekilde atanma esnasında aranan ortak niteliği kaybettiği, ortak niteliği kaybettiği için görevine son verilmesi gerekenlerin durumlarını görüşme ve karar alma hususunda Atama ve Yer Değiştirme Kurulunun görevli ve yetkili olduğu, siyasetle ilgilenme yasağının ihlal edilmesi nedeni ile ortak niteliği kaybetmiş kişilerin görevine son verilmesinin tipik bir disiplin cezası niteliğinde olmadığı ve Kanun'da düzenlenmiş istisnai nitelik...
Bu süre içerisinde il kongresi için yeni delegeler seçilmiş değilse, kongre eski delegelerle toplanır." denilmiştir. 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun 6. maddesinde; her Türk vatandaşının; kanunda ve parti tüzüğünde gösterilen şartlara ve usullere göre siyasi partilere üye olma ve dilediği anda üyelikten çekilme hakkına sahip olduğu, aynı zamanda birden fazla siyasi partinin üyesi olamayacağı, aksi halde üyelik sıfatının bu siyasi partilerin hepsinden sona ermiş olacağı, aynı yasanın 11. maddesinde ise onsekiz yaşını dolduran medeni ve siyasi haklarını kullanma hakkına sahip olan her Türk vatandaşının bir siyasi partiye üye olabileceği, 42. maddesinde de siyasi partilerin ilçe teşkilatının kendi çevrelerindeki üyelerini kayıt ve sıra numarası altında partiye giriş çıkış tarihleri ve haklarında diğer bilgileri ihtiva eden bir üye kayıt defterine kaydedecekleri ve bu üye kayıt defterlerinin ilçe seçim kurulu başkanının denetimi altında olduğu belirtilmiştir....
KARŞI OY X- Davacı Siyasi Parti tarafından, … Kamu Finansmanı Genel Müdürlüğünün … sayılı yazısına istinaden Türk Tarih Kurumu ve Türk Dil Kurumunun tek hazine kurumlar hesabı uygulamasına dahil edilmesine yönelik işlem ile bu işlemin dayanağını teşkil eden … tarih ve … sayılı Tek Hazine Kurumlar Hesabı Kapsamına Alınacak Kamu İdareleri ve Hesapların Belirlenmesi Hakkında Cumhurbaşkanı Kararı'nın iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır. 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun ''Genel Başkan'' başlığını taşıyan 15. maddesinde; partiyi temsil yetkisinin genel başkana ait olduğu; kanunlardaki özel hükümler saklı kalmak kaydı ile parti adına dava açma ve davada husumet yetkisinin, genel başkana veya ona izafeten bu yetkileri kullanmak üzere parti tüzüğünün göstereceği parti mercilerine ait olduğu kurala bağlanmıştır....
