İİK 169/a maddesi uyarınca belgede takip dayanağı senede açıkça atıf yapılması zorunlu olup, açıkça atıf yapıldığının kabulü için senedin, vade ve tanzim tarihleriyle miktarlarının belirtilmesi gereklidir. Somut uyuşmazlıkta davalı alacaklı tarafından senedin teminat senedi olduğu iddiasının kabul edilmediği, dava dilekçesi ekinde sunulmadığı halde, yargılama sırasında sunulan bayilik sözleşmesinde de senede açıkça atıf yapılmadığı, borçlu tarafından, İİK'nun 169/a maddesi kapsamında, senedin teminat senedi olarak verildiğinden bahisle takibin iptali talep edilmiş ise de bu iddianın aynı madde kapsamındaki belgelerden biri ile ispatı zorunlu olup, senedin teminat senedi olduğu iddiası ispat edilemediğinden davanın reddine ilişkin mahkeme kararı usul ve yasaya uygun olmakla yerinde bulunmayan istinaf talebinin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur....
Öte yandan teminat senedi itirazında dayanak bononun hangi ilişkinin teminatı olduğunun yazılı bir belge ile ispatlanması zorunludur(HGK'nın 14/03/2001 tarih ve 2001/12- 233 sayılı, HGK'nın 20/06/2001 tarih ve 2001/12- 496 sayılı kararları). Takip dayanağı senedin teminat senedi olduğu iddiasının, hangi ilişkinin teminatı olduğu senet üzerine yazılmak suretiyle ya da takip dayanağı senede açık atıf yapan İİK'nın 169/a-1. maddesinde yazılı nitelikte bir belge ile ispatlanması gerekmektedir (HGK'nın 06/03/2013 tarih ve 2012/12- 768 E., 2013/312 K. ve 20/06/2001 tarih ve 2001/12- 496 sayılı kararları). Somut olayda, senet metninde yer alan "teminat için verilmiştir" ibaresi hangi hukuki ilişkinin teminatı olduğu açıkça yazılmadığı sürece tek başına senedin teminat senedi olarak kabulüne imkan vermeyeceği gibi kambiyo vasfını da ortadan kaldıracak mahiyette değildir....
Dershanesine iki çocuğunu kaydettirdiği ve dershane ücreti olarak 17.11.2009 vade tarihli, 2.500 TL bedelinde senedi imzalayarak verdiği, tarafların borcun aylık 250 TL taksitler halinde borcun ödenmesi ve borç bitiminde senedin katılana iadesi konusunda anlaştıkları, bir süre sonra dershanenin kapanması nedeniyle katılanın çocuklarının kayıtlarının silindiği ve bu nedenle katılanın verdiği senedin bedelsiz kaldığı, buna rağmen sanığın bankadan kullandığı krediye teminat olarak senedi ciro edip bankaya vermek suretiyle bedelsiz senedi kullanma suçunu işlediği iddia ve kabul olunan olayda; Katılanın çocuklarını 05.06.2009 tarihinde dershaneye kayıt ettirmesi, aylık taksitler halinde ödenmek şartıyla imzaladığı senedin sanık tarafından 09.06.2009 tarihinde bankaya teminat olarak verilmiş olması, katılanın 03.07.2009 tarihinde dershaneye taksit ödemesi yapmış olması karşısında, sanığın senedi kullandığı tarih itibariyle taraflar arasındaki sözleşmenin geçerli olduğu, işyerinin faaliyetinin...
Davalı/alacaklı vekili cevap dilekçesinde özetle: davacıların takip dayanağı senedin teminat senedi olduğu iddiasının gerçeği yansıtmadığını, senette teminat amaçlı verildiğine dair bir ibare yer almadığını, faktoring sözleşmesinde de senedin teminat amaçlı verildiğine dair bir bilgi bulunmadığını, senedin bononun bütün unsurlarını taşıdığını, kambiyo vasfında olduğunu belirterek davanın reddine ve tazminata karar verilmesini talep etmiştir....
Davacı vekili; birleşen davada müvekkilinin davalıdan cari hesap alacağı olduğu halde davalıdan satın alınan malın teminatı olarak verilen senet nedeniyle müvekkili aleyhine icra takibi başlatıldığını, söz konusu senedin teminat senedi olduğunu ileri sürerek takip konusu senet nedeniyle müvekkilinin borçlu olmadığının tespitini, takibin iptalini ve davacı lehine %40 tazminata karar verilmesini, ayrıca davalıdan olan 61.954,15 TL. alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte tahsilini istemiştir. Davalı vekili; birleşen davada, müvekkiline borçlu olan davacı şirketin takip konusu senedin teminat senedi olduğu iddiasını yazılı delille kanıtlaması gerektiğini ileri sürerek davanın reddini ve davalı lehine %40 tazminata karar verilmesini istemiştir....
Davalı işverence işçiden işe girişte teminat senedi olarak alınan ve fakat işleme konulmayan ve dosyaya sunulan boş senedin kefilsiz olarak düzenlenmiş olması gerekçe gösterilerek, bu teminat senedi yerine geçmek üzere bu kez kefilli düzenlenen icra takibine konu senedin işçiden alındığı, ikinci kez düzenlenen ve icra takibine konu edilen senedin de teminat senedi olduğu ve bono vasfını taşımadığı, işçiden teminat olarak alınan, bu senet sebebiyle işçinin borcu olduğuda işverence usulüne uygun delillerle kanıtlanamadığı anlaşıldığından, davacının davasının reddine karar verilmiştir. Temyiz: Kararı davacı vekili temyiz etmiştir. Gerekçe: Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının icra takibine konu alacağının bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır. Davacı tarafın ... 3....
TTK.nın 776/1. maddesinin (b) bendinde bono veya emre yazılı senedin kayıtsız ve şartsız belirli bir bedeli ödemek vaadini içermesi gerektiği, 777. maddesinde de bu unsuru içermeyen bir senedin bono sayılmayacağı hükme bağlanmıştır. Takip dayanağı senedin teminat senedi olduğu iddiasının, hangi ilişkinin teminatı olduğu senet üzerine yazılmak suretiyle ya da yazılı bir belge ile ispatlanması gerekir (HGK.nın 06/03/2013 tarih ve 2012/12- 768 E., 2013/312 K. sayılı ve yine HGK.nın 20/06/2001 tarih ve 2001/12- 496 E. sayılı kararları). Senet üzerinde hangi ilişkinin teminatı olduğu yazılmış ise, bu halde, TTK.nın 777.maddesi gereğince kayıtsız ve şartsız belirli bir bedeli ödemek vaadini içermediğinden bono vasfı taşımadığı için İİK.nın 170/a maddesi gereğince takibin iptali gerekir ve teminat olgusu herkese karşı ileri sürülebilir....
senedin fotokopi olduğu, takibe konulan senedin de fiziken mevcut bulunduğu hususları çekişmesizdir....
Muhasebe kayıtlarına göre yeni düzenlenecek senetlerle değiştirilecektir.” dendiğini, takip dayanağı senedin üzerinde teminat senedi yazmasının yanında, arkasında da senedin ne amaçla düzenlendiği, şarta bağlı olarak verilmiş olduğu ve kayıtsız şartsız borç ikrarı içermediğine ilişkin ifadelerin yer aldığını, T3 verilen senette düzenleme tarihi ve ödeme gününün yazmadığını, bu tarihlerin alacaklı tarafından sonradan hukuka aykırı şekilde doldurulduğunu, takip dayanağı senedin aynı zamanda taraflar arasında 01/02/2020 tarihinde imzalanan protokolün de bir parçası olduğunu, alacaklı ile yapılan protokolde, verilen bütün senetlerin teminat senedi olduğunun açıkça belirtildiğini, alacaklı tarafından takip dayanağı senedin teminat senedi olduğu ve şarta bağlı olarak verildiğinin alacaklı tarafından protokolde açıkça kabul edildiğini, söz konusu protokolde “…eski ortaklardan daha evvelce düzenlenen senetler alınarak, T3 teslim edildiğinde toplam 361.000,00 TL tutarlı üç adet teminat senedi hükümsüz...
HGK'nun 14.3.2001 tarih 2001/12- 233 ve 20.6.2001 tarih, 2001/12- 496 sayılı kararlarında da benimsendiği üzere," dayanak belgenin hangi ilişkinin teminatı olduğu yazılı belge ile kanıtlanmalıdır. İİK'nun 169/a maddesi uyarınca, belgede, takip dayanağı senede açıkça atıf yapılması zorunlu olup, açıkça atıf yapıldığının kabulü için senedin, vade ve tanzim tarihleriyle miktarlarının belirtilmesi gereklidir. Öte yandan, takip dayanağı bonoda “sözleşme senedi” ibaresinin bulunması, Dairemizin yerleşik içtihatları doğrultusunda neyin teminatı olduğu açıklanmadığı sürece, başlı başına senedin teminat senedi niteliğinde olduğunun kabulünü gerektirmez. Bu durumda borçlu itirazını yazılı bir belge ile ispat edemediği ve alacaklı tarafından da takip dayanağı bononun teminat senedi olduğuna yönelik bir kabul beyanı bulunmadığına göre mahkemece itirazın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile takibin iptali yönünde hüküm tesisi isabetsizdir."...
