“Toplu iş sözleşmesi ve toplu sözleşme hakkı” başlıklı maddenin birinci fıkrasına göre “İşçiler ve işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla toplu iş sözleşmesi yapma hakkına sahiptirler.” 6356 sayılı Kanun’un 2/1-ğ maddesinde tüzel kişiliğe sahip kuruluşlar olarak tanımlanan sendikaların amacı ise, yine aynı maddede, üyelerinin ortak ekonomik ve sosyal hak ve çıkarlarını korumak olarak ifade edilmiştir. Şüphesiz, sendikaların belirtilen amacı gerçekleştirebilecekleri en iyi araç, serbest toplu pazarlık hakkı çerçevesinde bağıtlanacak bir toplu iş sözleşmesidir. Toplu iş sözleşmesi yetkisi ise, toplu iş sözleşmesi ehliyetine sahip kuruluş veya kişinin belli bir toplu iş sözleşmesi yapabilmesi için Kanunun aradığı niteliğe sahip olmasını gösterir(......
GEREKÇE: Toplu iş sözleşmesi kavramı Anayasa'nın 53’üncü maddesinde düzenlenmiştir. “Toplu iş sözleşmesi ve toplu sözleşme hakkı” başlıklı maddenin birinci fıkrasına göre “İşçiler ve işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla toplu iş sözleşmesi yapma hakkına sahiptirler.”...
Gerekçe ve Sonuç: Toplu iş sözleşmesi yetkisi, toplu iş sözleşmesi ehliyetine sahip kuruluş veya kişinin belli bir toplu iş sözleşmesi yapabilmesi için Kanunun aradığı niteliğe sahip olmasını gösterir.(..., ... İlhan: İş Hukuku Yeni İş Yasaları, Ankara, 2013, s.942.) 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun “Yetki” başlıklı 41 inci maddesinin birinci fıkrasına göre “Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu iş sözleşmesinin kapsamına girecek işyerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması hâlinde bu işyeri veya işletme için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir.” 6356 sayılı Kanun'un “Yetki Tespiti İçin Başvuru” başlıklı 42 nci maddesine göre ise “Toplu iş sözleşmesi yapmak isteyen işçi sendikası Bakanlığa başvurarak yetkili olduğunun tespitini ister....
Şti. işverenine ait işyerlerinden oluşan işletmede toplu iş sözleşmesi yapabilmesi için davalı sendikanın gerekli çoğunluğu sağladığı belirlenmiş ise de, yetki tespiti kararının kapsamında yer alan (1103619) sicil numaralı işyerinin ... San. ve Tic. Ltd. Şti. ve ...’dan oluşan adi ortaklığa ait olduğu anlaşıldığından, söz konusu işyerinin yetki tespiti kapsamında belirtilmesi isabetsizdir. Bununla birlikte söz konusu işyeri kapsam dışı kabul edildiğinde de gerekli çoğunluk sağlandığından bu durum sonuca etkili değildir. (1103619) sicil numaralı işyerinin işletme toplu iş sözleşmesi kapsamı dışında yer alması gerektiği kabul edilerek, bu hususta eleştiri ile yetinilmiş ve sonuca etkili olmayan bu durum bozma sebebi yapılmamıştır....
fıkrasına göre; yetki itirazı, yetki işlemlerin durdurması sonucu; davalı sendikanın üyeleri adına zamanında toplu iş sözleşmesi akdetmesinin önüne geçmek olduğunu, davalı sendikanın faaliyetlerini engellemek ve üyelerine zarar vermek olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir....
anılan kanun hükmü uyarınca metal işleri ile ilgili faaliyetlerin girdiği iş kolunda faaliyet gösteren sendikaların toplu iş sözleşmesi yapma yetkisi olduğunu, bu bağlamda tüm Harb-İş Sendikasının toplu iş sözleşmesi yapma yetkisi bulunmadığını, anılan sendikanın 6356 SK.uyarınca 19 numaralı savunma ve güvenlik kolunda faaliyet gösteren işyerinde toplu iş sözleşmesi yapabileceğini, 6356 Sendikalar Kanununda öngörülen yeterli çoğunluğun sağlanamadığını, davacı şirketin asıl işveren sıfatı bulunmadığını, yetki tespiti kararının dava dışı idareye tebliğ edilmesi gerektiğini ileri sürerek yasal süresi içerisinde istinaf yoluna başvurmuştur....
Davalı sendikanın başvurusu üzerine davalı Çalışma T4 tarafından yapılan 15/02/2017 tarihli, 10864794- 103.02- E, 10947 numaralı yetki tespitinin, davacıya 23/02/2017 tarihinde tebliğ olunduğu, davacının vekili vasıtasıyla 02/03/2017 tarihinde yasal süre içersinde itirazda bulunduğu, aynı tarihte dava açtığı görülmektedir. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 41. maddesi; "(1) Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu iş sözleşmesinin kapsamına girecek işyerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması hâlinde bu işyeri veya işletme için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir... (3) İşletmede birden çok sendikanın yüzde kırk veya fazla üyesinin olması durumunda başvuru tarihinde en çok üyeye sahip sendika toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir." hükmünü içermektedir....
Maddesinin d bendi; "İşletme toplu iş sözleşmesi: Bir gerçek veya tüzel kişiye ya da bir kamu kurum veya kuruluşuna ait aynı işkolundaki birden çok işyerini kapsayan sözleşmeyi" ,Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunun 2. Maddesinin c bendi; "...görevli makam: işletme toplu iş sözleşmesi için işletme merkezinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünü" tanımlamakta olduğunu, -Yetki ile ilgili olarak da Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunun 79. Maddesi; "Bu Kanunun uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar iş davalarına bakmakla görevli ve yetkili mahkemelerde görülür....
C-İlk Derece Mahkemesinin Kararı: "...6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 41. maddesi uyarınca toplu iş sözleşmesi yetkisi alınabilmesi için sendikanın işyeri bazında yarıdan fazla üyesinin olması gereklidir. 6645 sayılı kanunla değişik 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Yasasının geçici 6. maddesi uyarınca davalı sendika yönünden yekti tespiti için yapılan başvuru tarihi itibari ile %1’lik ülke barajının aranması söz konusu olmayıp, sendikalı işçi sayısının işyerinde yasal aranan çoğunluğa sahip olup olmadığının incelenmesi gerekmekte olup, yetkinin işletme için değil işyeri için yapılmış olması nedeni ile 6356 sayılı yasasının 41.maddesi uyarınca başvuru tarihi itibariyle üye sayısının yetki almak için yeterli olduğu, dolayısı ile davalı sendika için diğer davalı tarafından verilen yetki tespiti kararının yerinde olduğu kanaatine varıldığından, davacı tarafından açılan davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur..." gerekçesiyle...
İlgili Hukuk 1. 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın “Toplu iş sözleşmesi ve toplu sözleşme hakkı” kenar başlıklı 53 üncü maddesinin birinci fıkrası şöyledir: “İşçiler ve işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla toplu iş sözleşmesi yapma hakkına sahiptirler.” 2. 6356 sayılı Kanun'un “Yetki” kenar başlıklı 41 inci maddesinin birinci fıkrası da şöyledir: “Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu iş sözleşmesinin kapsamına girecek işyerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması hâlinde bu işyeri veya işletme için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir.” 3. 6356 sayılı Kanun'un “Yetki Tespiti İçin Başvuru” kenar başlıklı 42 nci maddesi ise şöyledir: “(1) Toplu iş sözleşmesi yapmak isteyen işçi sendikası Bakanlığa başvurarak yetkili olduğunun tespitini ister....
