Gerekçe: Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının başkanlık görevinden ihracına ilişkin genel kurul kararının hukuka aykırı olup olmadığı ve iptalinin gerekip gerekmediği noktalarında toplanmaktadır. Davacının talebinin hukuki dayanağını 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 83. maddesi oluşturmaktadır. Anılan maddenin 1. fıkrasında, “Toplantıda hazır bulunan ve kanuna veya tüzüğe aykırı olarak alınan genel kurul kararlarına katılmayan her üye, karar tarihinden başlayarak bir ay içinde; toplantıda hazır bulunmayan her üye kararı öğrenmesinden başlayarak bir ay içinde ve her halde karar tarihinden başlayarak üç ay içinde mahkemeye başvurmak suretiyle kararın iptalini isteyebilir.” denilmektedir. Somut olayda davacının iptalini istediği kararın alındığı genel kurula delege sıfatıyla katıldığı görülmektedir. Söz konusu genel kurul divan tutanağında görevden ihraç kararının oybirliğiyle alındığı ifade edilmiştir....
Yine tüzüğün 10.maddesinde “sendika üyeliğinden ihraç kararları sendika genel kurulunca verilir.” 17.maddesinde “(4) genel disiplin kurulu kararlarını incelemek, ihraç edilecek üyeler hakkında karar vermek, genel disiplin kurulu kararlarına yapılacak itiraz ve müracaatları görüşüp karara bağlamak” 19.maddesinde “(2) genel yönetim kurulu genel kurul tarafından gizli oyla seçilecek genel başkan, genel başkan yardımcısı (TİS,Eğitim ve sosyal işler), genel başkan yardımcısı (mali işler), genel başkan yardımcısı (teşkilatlanma) olmak üzere dört kişiden oluşur. 20.maddesinde “(7) kanunlar, ana tüzük, genel kurul kararları, yönetmelikler ve genel yönetim kurulu kararlarına aykırı hareket eden üyeler ile sendika ve şube zorunla organlarında görevli olanları genel disiplin kuruluna sevk etmek, yargı yoluna başvurmak suretiyle geçici veya sürekli bir şekilde işten el çektirilmelerini sağlamak” düzenlemelerine yer verilmiştir. 28.maddesinde “(2- B-1) genel disiplin kurulu, genel yönetim kurulunca...
DAVA Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Sendikanın Ankara 2 No.lu şube başkanı olduğunu, davalı Sendikanın şube başkanlığı görevinden Sendikanın Genel Yönetim Kurulunun 20.10.2023 tarihli kararıyla uzaklaştırıldığını, Sendika Tüzüğü'nün ilgili maddeleri uyarınca görevden uzaklaştırma kararının Genel Yönetim Kurulu tarafından uygulanabileceğine dair bir düzenleme bulunmadığını, iptali istenen Genel Yönetim Kurulu kararına gerekçe gösterilen hususların hukuki dayanaktan yoksun olduğunu belirterek verilen Genel Yönetim Kurulu kararının ihtiyati tedbir kararı verilerek durdurulmasını ve iptaline karar verilmesini talep etmiştir. II....
Görüldüğü üzere davanın konusu OHAL kapsamında çıkarılan KHK ile kamu görevinden çıkarıldığı bildirilen kişilerin mevcudiyeti ile alınan sendika yönetim, disiplin ve genel kurul kararlarının iptali isteğine ilişkin olup 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 3/1. maddesinde belirtilen davalardan değildir. Açılan dava bakımından arabulucuya başvurulmuş olması dava şartı değildir. Yukarıda açıklanan gerekçelerle, HMK'nın 353/1- a-6 maddesi gereğince hüküm kurmaya elverişli deliller toplanıp değerlendirilerek davanın esası bakımından bir karar verilmesi gerekirken dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine karar verildiğinden ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına dair aşağıda yazılı şekilde hüküm kurulmuştur....
Delegeler tarafından ayrı ayrı, şahsen yapılacak olağanüstü genel kurul taleplerinin yasal ve gerektirici sebepleri açıkça belirtilmek ve ayrıca iddialarını kanıtlayan delil v.s. belgeler taleplerine eklemek suretiyle noter aracılığı ile sendika yönetim kurulu başkanlığına intikal ettirilmesi şarttır. Delegelerin 1/5’inin olağanüstü genel kurul isteklerinin “iyi niyet kuralına” uygun haklı ve geçerli nedenlere dayandırılması veya olağanüstü genel kurul isteminin olağan genel kurul ile çözülemeyecek bir sorunu çözmeye yönelik olması gerekmektedir. Olağanüstü genel kurul, öncelikle yazılı istekteki konular görüşülmek üzere toplanır. Genel kurul çağrısı sendika yönetim kurulunca yapılır.” Bozma ilâmında da belirtildiği üzere, olağanüstü genel kurul, ancak genel kurulun olağanüstü toplanmasını gerektirir nitelikte objektif ve ciddi sebeplerin bulunması halinde söz konusu olan istisnai nitelikteki genel kuruldur....
Öncelikle genel kurul dışında yapılan delege seçimlerinin iptali istemine ilişkin dava bakımından değerlendirme yapılması gerekmektedir. 6356 sayılı Kanun'un 16 ncı maddesinin ikinci fıkrasında, genel kurul dışında yapılan delege seçimlerine yapılan itirazların, mahkemece kesin olarak karara bağlanacağı açık olarak ifade edilmiştir. Bu itibarla anılan dava bakımından İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf ve temyiz kanun yoluna başvurulması mümkün değildir. 2. Bu açıklamalara göre somut uyuşmazlıkta genel kurul dışında yapılan delege seçimlerinin iptali istemine ilişkin dava bakımından, İlk Derece Mahkemesi kararı kesin nitelikte olduğundan Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esasına yönelik bir inceleme yapılmaksızın istinaf başvurusunun usulden reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir. 3. İkinci olarak sendika şube genel kurulunun iptali davası bakımından değerlendirme yapılması gerekmektedir....
Kadir ARICI DEMOKRATİKLİK VE HUKUKA UYGUNLUK ACISINDAN SENDİKA ŞUBE GENEL KURULLARI Kamu-is; C: 9, S: 1/2007, s . 26) Sendikalar hukukunda, tüzel kişiliğin sadece sendika genel merkezlerine ait olması ve sendika şubelerinin tüzel kişiliğinin bulunmaması sebebiyle, genel merkez ile şube arasında menfaat çatışması durumunun bulunması hali dışında sendika şubelerine dava yöneltilemez ise de davacının şube genel kurulu için yapılan delege seçiminin iptali istemli dava dilekçesinde davalı olarak ... Sen Şube Yönetim Kurulu’nu davalı olarak göstermesi 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 124. maddesinin 4. fıkrası uyarınca yanılma kabul edilmeli, davalı olarak gösterilen ...ile sendika şube yönetim kurulu davada taraf olmaktan çıkarılmalıdır. Nitekim yargılama sırasında dava açıldığını öğrenen Sendika genel merkezi, davaya cevap dilekçesi vermiş yargılamaya müdahil olmak istemiştir....
Mahkemece, sendika şubelerinin tüzel kişiliğinin bulunup bulunmadığı konusunda 6356 Sayılı ... ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununda bir hüküm bulunmadığı, sendika şubeleri her ne kadar genel merkeze bağlı olup, sendikanın ana tüzüğü doğrultusunda faaliyette bulunsalar da bir banka veya şirket şubesi gibi yönetilmeyip faaliyet yürütmedikleri, yöneticilerinin banka şubesi gibi merkezden atanmadıkları, ...gibi organları oldukları, Genel Kurul yaptıkları yöneticileri genel merkezden bağımsız olarak seçilebildikleri, ana tüzüğe aykırı olmayan bağımsız kararlar alabildikleri, dolayısıyla genel kurul yapabilen ve organlarını seçebilen her kuruluşun ve şubenin tüzel kişiliğinin bulunduğu dava ve taraf ehliyetinin olduğu ve genel merkezi...’da bulunan kuruluşların işlemlerine karşı davaların ...’da açılması zorunludur denilmesinin Türkiye’nin dört bir yanından insanları dava açmak için ..ya gelme mecburiyetinde bırakma anlamına geleceği, bu şekilde açılacak davaların çok pahalıya mal olacağı ve insanların...
Sendikası Gebze Şubesi'nin 05/03/2017 tarihinde Genel Kurulunun yapıldığını, ... ... (28309518668)'nın sendika yönetim kurulu üyesi seçildiğini, 07/02/2017 tarihli OHAL kapsamında memuriyetinin son bulduğunu, sendika yönetim kurulu üyeliğinin iptal edilmesi gerektiğini, bu durumun hukuka aykırı olduğunu, davalı Sendika tarafından verilen cevapta ise yönetimde herhangi bir değişiklik yapılmayacağını bildirdiklerini iddia ederek, bu seçime dair genel kurul kararının iptaline ve adıgeçen kişinin yönetim kurulu üyeliğinin sonlandırılmasına karar verilmesini talep etmiştir. B) Davalı Cevabının Özeti: Davalı vekili; ......
İl ve İlçe temsilciliklerinin ihtiyaç ve giderleri Genel Merkez tarafından karşılanır. Temsilcilik bir Genel Kurul dönemi için seçilir ve kongre yapamazlar.” Tüzüğün 50’nci maddesinin üçüncü bendine göre ise “İl, ilçe, İşyeri sendika temsilcileri ile sendika işyeri temsilcilerinin belirlenmesine, görev ve çalışmalarına, görevden alınabilmelerine, şubelerle ve temsilciliklerle ilişkilerine ve diğer konulara ilişkin usul ve esaslar Genel Merkez Yönetim Kurulu tarafından yürürlüğe konulacak yönetmelikle düzenler.” Yönetmeliğin 22’nci maddesinin üçüncü bendine göre de “Temsilcilerin görevlendirilmesine veya görevden alınmalarına Genel Yönetim Kurulu yetkilidir”. Açıklanan maddi ve hukuki olgular karşısında belirtmek gerekir ki, sendika tüzük ve yönetmelik hükümlerine göre, şube mevcut olmayan yerlerde temsilci atama ve görevden alma yetkisi sendika genel yönetim kurulundadır. Somut uyuşmazlıkta da, dava konusu genel yönetim kurulu kararı ile......
