ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO: 2022/354 Esas KARAR NO: 2022/554 DAVA: Alacak (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan Sebepsiz İktisab Nedeniyle) DAVA TARİHİ : 20/05/2022 KARAR TARİHİ: 08/09/2022 Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan Sebepsiz İktisab Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili aleyhine ----- üzerinden icra takibi başlatıldığını, müvekkilinin banka hesaplarına bloke konulduğunu, takibe konu ---- tutarın alacaklı vekilinin hesabına müvekkilinin talimatı doğrultusunda ------ Sayılı dosya ödeme olarak" açıklaması ile ödendiğini, ödeme sonrasında hacizlerin kaldırılarak dosyanın infaz edildiğini, müvekkilinin çekini teslim aldığını, müvekkilinin işbu başlatılan haksız icra takibine itirazı doğrultusunda ------ Karar sayılı dosyasına müvekkili tarafından yapılan itirazlar doğrultusunda yerel mahkeme kararının istinaf edildiğini, yapılan inceleme neticesinde davalı tarafça takip talebine...
Davalı vekili, sözleşmenin yürürlükte olup, intifanın da terkin edilmediğini, sebepsiz zenginleşme şartlarının oluşmadığını bildirerek davanın reddini istemiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonunda, Rekabet Kurulu kararı ile bayilik ve intifa sözleşmelerinin geçersiz hale gelmediği, dava tarihinde bu sözleşmelerin halen yürürlükte oldukları, Rekabet Kurulu’nun belirlediği süre sonunda tarafların yeni anlaşma da yapabilecekleri, yeni anlaşma yapmadıkları takdirde rekabet etmeme yükümlülüklerinin kalkacağı, sözleşmesel ilişkinin rekabet etmeme yükümü olmadan devam edeceği, intifa ve bayilik sözleşmeleri yürürlükte iken sözleşmelerin geçersiz hale geleceğinden bahisle sebepsiz zenginleşme nedenine dayalı alacak davası açılamayacağı gerekçeleriyle, davanın zamansız (erken) açılması nedeniyle reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
Davamızın kabulüne karar verilsin" şeklinde beyanda bulunduğunu, bu şekilde sebepsiz zenginleşme kapsamında bir taleplerinin olmadığını mahkemeye açıkça bildirdiklerini, bir an için davacı tarafça sebepsiz zenginleşme talebinden vazgeçilmediği kabul edilse dahi huzurdaki dava bakımından sebepsiz zenginleşme koşullarının oluşmadığını, henüz dava konusu muhtesat ve taşınmazın satılmadığını, bedelinin de mirasçılara ödenmediğini, dolasıyla davaya konu taşınmaza ilişkin olarak tarafların malvarlığında bir zenginleşme ya da fakirleşme olmadığını, dava konusu muhtesattan halen davacı ve ailesinin yararlanmakta olduğunu, dava konusu muhtesatın müvekkilleri olan davalıların katkısı ve emeği ile yapıldığını belirterek, kararın kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir....
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, davacı alacaklının çeke dayalı müracaat hakkının düşmüş olması nedeniyle tercih hakkını kullanarak eski TTK'nın 644. maddesinde düzenlenmiş bulunan sebepsiz iktisap davası yoluna başvurduğu, bu davanın cirantaya karşı açılmasının mümkün olmadığı, keşideci davalı M.. B.. hakkında kambiyo hukukuna dayalı mevcut bir icra takibi olması nedeniyle bu şahsa karşı sebepsiz zenginleşme davası açılması koşulları oluşmadığı gerekçesiyle, davalı M.. B.. aleyhine açılan davanın reddine, diğer davalılar aleyhine açılan davanın pasif husumet ehliyeti yokluğundan reddine karar verilmiştir....
Davalı, TTK uyarınca sebepsiz zenginleşme hükmüne dayanarak ancak ciro yolu ile çeki eline geçiren hamilin dava açmasının mümkün olduğunu, lehtar ile keşideci arasında temel ilişki bulunduğundan bunlar arasındaki davada TTK uyarınca sebepsiz zenginleşme hükümlerinin uygulanamayacağını, davacının temel ilişki iddiasında bulunmadığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece yapılan yargılamada toplanan delillere göre; davacının, dava konusu çekler zamanaşımına uğramış olsa da sebepsiz zenginleşme hükümlerinin uygulanması gerektiğinden bahisle davalının itirazının iptali isteminde bulunduğu, her ne kadar TTK.'...
, fakirleşen ve zenginleşen kişilerin arsa sahibi davalılar ile müteahhit davalı olduğu, dolayısıyla davalıların arasında sebepsiz zenginleşme hükümlerinin geçerli olduğu, bu hükümler veya alacak borç ilişkisi kapsamında davalılara husumet yöneltilmesinin mümkün olmadığından, dava şartlarının tam olmadığı gerekçesiyle, davanın hukuki yarar ve husumet nedeniyle usulden reddine karar verilmiştir....
Ayrıca sebepsiz zenginleşme, ikinci derecede (tali nitelikte) bir dava hakkı temin eder. Malvarlığındaki azalmanın başka asli nitelikteki davalarla önlenmesi mümkün ise, sebepsiz zenginleşme davası gündeme gelemez. Eldeki davada icra takibi nedeniyle borçlu olunmayan bir paranın icra tehdidi nedeniyle ödendiği ileri sürüldüğünden ve bu halde istirdat istemi 2004 sayılı İİK'nın 72/6. Maddesinde açıkça düzenlendiğinden mahkemece davada sebepsiz zenginleşme hükümlerinin tatbik edileceğine ilişkin kabulü yerinde olmayıp dava konusu istemin 2004 sayılı İİK'nın 72/6. maddesindeki istirdat davası hükümlerine göre çözülmesi gereklidir. (Emsal Yargıtay 11....
Dava konusu uyuşmazlık; taraflar arasındaki taşınmaz vaadi satış sözleşmesinden kaynaklı alacağın, sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre, tahsili talebine ilişkindir. Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Borçlar Kanunu'nun konuya ilişkin 61 ve ardından gelen maddelerindeki (TBK'nun 77 ve ardından gelen maddelerindeki) düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı, geri verme borcu altındadır. Dava konusu alacak gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine, başka bir ifade ile sözleşmeye dayalıdır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Y A R G I T A Y K A R A R I Dava, sebepsiz zenginleşme nedeniyle alacak istemine ilişkindir. Davanın bu niteliğine göre, inceleme görevi Yargıtay 3.Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yüksek 3.Hukuk Dairesine gönderilmesine, 20.06.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Y A R G I T A Y K A R A R I Dava, sebepsiz zenginleşme nedeniyle alacak istemine ilişkindir. Davanın bu niteliğine göre, inceleme görevi Yargıtay 3.Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yüksek 3.Hukuk Dairesine gönderilmesine, 20.10.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi....
