İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF NEDENLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; bilirkişi raporu ile davalıya mükerrer ve fazladan ödeme yapıldığının kesin olarak tespit edildiğini, mahkeme kararına dayalı ikinci kez yapılan ödeme ile ilk yapılan ödemenin hukuken dayanaksız kaldığını ve sebepsiz zenginleşmeye yol açtığını, ilk dava görülürken bu husus mevcut olmadığından, mahkeme kararından sonra hukuken dayanaksız hale geldiğini ve hukuken bu alacağın ileri sürülmesinin ancak bu aşamada mümkün olduğunu, sebepsiz zenginleşme olarak değerlendirilecek tutarın dava nedeniyle ödenen tutar değil, öncesinde proje kapsamında ödeme yapılan ve dava sonrasında dayanaksız kalan tutar olduğunu belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE; Dava mükerrer tahsilattan kaynaklanan sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talebine ilişkindir....
Davacı; murise ait taşınmazda kendisi tarafından yapılan faydalı giderler bulunduğunu, murisin vefatı sonrası tarafların elbirliği ile mülkiyetinde bulunan taşınmazın ortaklığın giderilmesi davası sonucu ihale ile kendisi tarafından satın alındığını, davalının kendisi tarafından yapılan faydalı giderler nedeniyle yüksek ihale bedeli hak ederek zenginleştiğini öne sürerek, bunun sebepsiz zenginleşme hukuki nedenine dayalı olarak tahsilini istemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Tüketici Mahkemesi K A R A R Dava, sözleşmeye dayalı alacak nedeniyle yapılan icra takibine davalının yapmış olduğu itirazın iptali, karşı dava ise sebepsiz zenginleşme hukuki nedenine dayalı alacak istemine ilişkin olup, asıl davacı davasını 12.04.2005 tarihli dilekçesi ile tamamen ıslah ederek mülkiyet hakkına dayanarak iade yolu ile tapu iptali ve tescil istemiştir. Mahkemece dava ve karşı davanın reddine karar verilmiş, hükmü asıl davacı temyiz etmiş olduğundan temyiz edenin sıfatına göre, 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 14.maddesi gereğince temyiz incelemesi 1.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Yukarıda belirtilen nedenle dosyanın görevli sözü edilen Yüksek Daire Başkanlığına gönderilmesine, 28.05.2009 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Keşideciye karşı ise uyuşmazlık tarihinde yürürlükte olan 6762 sayılı TTK'nın 644. maddesi uyarınca sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre talepte bulunabilir. Sebepsiz zenginleşmeye dayalı talep yönünden ispat külfeti keşidecide olup keşideci, sebepsiz zenginleşmediğini kanıtlamakla yükümlüdür. Bu açıklamalar çerçevesinde somut olayın değerlendirilmesine gelince; mahkemece taraflar arasında temel ilişki bulunduğu kabul edilerek hüküm oluşturulmuştur. Oysa davacı kendisinden önce gelen cirantaya karşı temel ilişkiye, keşideciye karşı ise sebepsiz zenginleşmeye dayalı olarak istemde bulunabilir. Davacı vekili 16.08.2012 tarihli dilekçesinde, hem sebepsiz zenginleşmeye hem de temel ilişkiye dayandığını açıkladığından aynı davalı hakkında hem sebepsiz zenginleşme hem de temel ilişki hükümlerine dayalı talepte bulunamaz....
nun 77-82.maddelerinde) sebepsiz zenginleşme, bir kimsenin mal varlığının geçerli (haklı) bir sebep olmaksızın diğer bir kimsenin mal varlığı aleyhine çoğalması (zenginleşmesi) demektir. Sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talep edilebilmesi için borçlunun mal varlığından bir başkasının aleyhine olarak bir zenginleşme meydana gelmeli, zenginleşme ve zenginleştirici olay arasında illiyet bağı bulunmalı ve zenginleşme haklı bir sebebe dayanmamalıdır. ....02.1991 gün, 1990/... E.-1991/... K.sayılı YİBK'nda da vurgulandığı gibi; iade borcunun kapsamını belirlemede öncelikle fakirleşme ve zenginleşme zamanının tespit edilmesi gerekir. Somut olayda; davacı ile davalının kızı olan .........'in 24.05.2009 tarihinde evlendiği, bu kişilerin, davacının zorunlu ve faydalı masraflar yaptığını iddia ettiği taşınmazda evlenme tarihinden itibaren ...-... gün ortak hayat yaşadığı, daha sonra davacının evden ayrıldığı hususları tarafların kabulündedir....
Dava konusu alacak, sosyal yardım ödemelerinden eksik gelir ve damga vergisi kesilmesi nedeniyle davalıya yapılan fazla ödemenin tahsiline ilişkindir. Fazla ödemenin idarenin bir şart tasarrufuna dayanmadığı, salt hatalı ödemeden kaynaklandığı anlaşılmaktadır. TBK'nın 77/1. maddesine göre, zenginleşen başkasının malvarlığından veya emeğinden haklı bir sebep olmaksızın elde ettiği zenginleşmeyi geri vermek zorundadır. Geri verme borcunun konusu ve kapsamı; TBK'nın 79 ve 80. maddelerde "aynen geri verme ilkesi"ne göre düzenlenmiştir. Sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan ve tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı geri verme borcu altındadır. Borç olmayanı rızası ile ödeyen kimse yanlışlığa düştüğünü ispat ettiği takdirde ödediğini geri isteyebilir....
"İçtihat Metni"Davacı ... ile davalılar ... vd. aralarındaki alacak davasına dair ... 1.Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 06/04/2012 günlü ve 2011/776 E. -2012/161 K. sayılı hükmün onanması hakkında dairece verilen 18.12.2012 günlü ve 2012/21515 E. - 2012/26010 K. sayılı ilama karşı davacı tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiştir. Düzeltme isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Dava sebepsiz zenginleşme hukuksal nedenine dayanan alacak davasıdır. Sebepsiz zenginleşmeye dayanan davalarda, bir tarafın mal varlığının diğer tarafın mal varlığı aleyhine çoğalması gerekir. Yani zenginleşme fakirleşmenin karşılığı olmalıdır. Başka bir anlatımla aralarında illiyet bağı olmalıdır....
Sebepsiz zenginleşmeye dayanan alacak davalarında; zamanaşımı süresinin başlangıcı da, kamu kurumlarında dava açılmasına emir vermeye yetkili makamın öğrenme gününden (olur vermesi tarihli) itibaren işlemeye başlar (HGK 25.06.2003 tarih ve 2003/4-422 E, 2003/439 K ). Mahkemece; davacı idarenin emir vermeye yetkili makamının iş bu davanın açılması için vermiş olduğu olur tarihinin araştırılarak davacının talep etmiş olduğu alacak kalemlerine dair sebepsiz zenginleşme hukuki nedenine dayalı olarak zamanaşımı itirazı yönünden değerlendirme yapılması gerekirken, yazılı gerekçe ile davanın kısmen kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiş, bu husus bozmayı gerektirmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Y A R G I T A Y K A R A R I Dava, sebepsiz zenginleşme nedenine dayalı alacak istemine yöneliktir. Mahkemenin nitelendirmesi de bu yöndedir. Davanın bu niteliğine göre, inceleme görevi Yargıtay 3.Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yüksek 3.Hukuk Dairesine gönderilmesine, 06.03.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi....
K A R A R Dava, Borçlar Kanununun 61-67 maddelerince sebepsiz zenginleşme iddiasına dayalı alacak istemine ilişkin olup, 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 14.maddesi gereğince temyiz incelemesi 3.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Yukarıda belirtilen nedenle dosyanın görevli sözü edilen Yüksek Daire Başkanlığına gönderilmesine, 08.07.2011 tarihinde oybirliği ile karar verildi. ......
