Tüketici ile satıcı ve sağlayıcı arasında çıkan uyuşmazlıkların daha hızlı ve daha az masrafla çözümlenmesini sağlamak ve aynı zamanda tüketici mahkemelerinin iş yükünün hafifletilmesi amacıyla tüketici sorunları hakem heyetleri kurulmuştur. Kanun koyucu tüketici hakem heyetlerinin atıl duruma düşmesini engellemek ve kaynakların daha hızlı ve etkin şekilde çalışmasını sağlamak için belli miktarın altında kalan uyuşmazlıklarda hakem heyetine başvurulmasını zorunlu kılmıştır. Söz konusu kanun hükmü emredici mahiyette olup tüketiciye tercih hakkı tanımamıştır. Nitekim Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 24.01.2018 tarihli, 2017/13- 609 E., 2018/89 K. sayılı kararında da aynı ilkeler benimsenmiştir. Bu noktada tüketici hakem heyetlerinin verdiği kararların niteliği ve kapsamına değinilmesi faydalı olacaktır....
Tüketici Mahkemesi ise "..., ... ve ..." ilçeleri için Hakim ve Savcılar Yüksek Kurulunun 24.03.2005 tarih ve 188 sayılı kararının 14. maddesinin geçerliliğini sürdürdüğü anlaşılmış olup bu sebeple bu üç ilçenin Tüketici Mahkemesi kapsamına giren davalar ile ilgili olarak 188 sayılı HSYK kararına istinaden İstanbul Tüketici Mahkemesinin yargı alanı içerisinde kalmakta olduğu gerekçesiyle yetkisizlik yönünde karar vermiş, kararlar temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanununun 70. maddesinin üçüncü fıkrasında "Taraflar, tüketici hakem heyeti kararlarına karşı tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde tüketici hakem heyetinin bulunduğu yerdeki tüketici mahkemesine itiraz edebilir." şeklinde tüketici hakem heyeti kararlarına karşı itiraz yolunda özel bir düzenleme öngörülmüştür....
Tüketici Mahkemesi ise 6502 sayılı Kanunun 70/3. maddesi gereğince uyuşmazlığın Beykoz Tüketici Hakem Heyetinin bağlı bulunduğu İstanbul Anadolu 3. Tüketici Mahkemesince görülmesi gerektiği gerekçesiyle karşı yetkisizlik kararı vermiştir. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 70. maddesinin üçüncü fıkrasında "Taraflar, tüketici hakem heyeti kararlarına karşı tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde tüketici hakem heyetinin bulunduğu yerdeki tüketici mahkemesine itiraz edebilir." şeklinde tüketici hakem heyeti kararlarına karşı itiraz yolunda özel bir düzenleme öngörülmüştür. Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun 18/06/2014 gün ve 401 sayılı kararıyla Beykoz ilçesinin İstanbul Anadolu Tüketici Mahkemesi yargı alanına bağlandığı anlaşılmaktadır. O halde; HSYK kararı ve 6502 sayılı Kanunun 70/3. maddesi gereğince, uyuşmazlığın İstanbul Anadolu 3. Tüketici Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi Taraflar arasında görülen davada ... 1. Tüketici ve ... 1. Tüketici Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Davacı 28.11.2013 tarihli dilekçe ile; ... Tüketici Hakem Heyeti kararının iptali, icra takibine itirazın iptali, takibin devamı ve icra inkar tazminatı istemleriyle ... Tüketici Mahkemesinde dava açmıştır. Davalı süresinde verdiği cevap dilekçesinde; ...'de ikamet ettiğini, ikametgah adresi itibariyle İstahbul Tüketici Mahkemesinin yetkili olduğunu, davanın esastan da dinlenemeyeceğini belirtmiştir. ... 1. Tüketici Mahkemesi, "... Genel Kurulunun 19.07.2007 tarih 336 sayılı kararı uyarınca ... ilçesinin ... Tüketici Mahkemesinin yetki alanı dışında olduğu, kararına itiraz olunan Tüketici Hakem Heyetinin bulunduğu yer itibariyle 6502 sayılı Kanunun 70/3. maddesi uyarınca ......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) Taraflar arasında görülen davada ... Asliye Hukuk Mahkemesi (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) ve ... Tüketici Mahkemesince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Davacı, 18.02.2015 tarihli dilekçe ile; ... Tüketici Hakem Heyeti kararının iptali istemiyle ... Tüketici Mahkemesinde dava açmıştır. ... Tüketici Mahkemesince, "İptali istenen kararın ... Tüketici Hakem Heyeti tarafından verildiği, 6502 sayılı Kanunun 70/3. maddesi uyarınca Tüketici Hakem Heyetinin bulunduğu yerdeki Tüketici Mahkemesinin yetkili olduğu" gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiş; karar, temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir. ......
Ankara 4.Tüketici Mahkemesi ise; uyuşmazlığın mutlak ticari dava niteliğinde bulunduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir. Ankara 12.Asliye Ticaret Mahkemesi ise; uyuşmazlığın hakem heyeti kararının iptali istemine yönelik olup tüketici mahkemesinin görevli bulunduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 70.maddesinin üçüncü fıkrasında, "Taraflar, tüketici hakem heyeti kararlarına karşı tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde tüketici hakem heyetinin bulunduğu yerdeki tüketici mahkemesine itiraz edebilir." düzenlemesi mevcuttur. Anılan madde hükmü emredici nitelikte olup, madde ile tüketici hakem heyeti kararlarına karşı itiraz yoluna başvurulmasında, kararı veren tüketici hakem heyetinin bulunduğu yerdeki mahkemenin yetkisi, kesin yetki olarak düzenlenmiştir....
İlçe Tüketici Hakem Heyeti Başkanlığınca verilen kararın iptali isteminde bulunduğu, 6570 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 70/3. maddesine göre taraflar, tüketici hakem heyetinin kararlarına karşı tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde tüketici hakem heyetinin bulunduğu yerdeki tüketici mahkemesine itiraz edebileceğinden, ... Tüketici Mahkemesinin yetkili olduğu anlaşıldığından uyuşmazlığın ... Tüketici Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince ... Tüketici Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 14/10/2015 gününde oy birliğiyle karar verildi....
Tüketici ve ... Asliye Hukuk (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: - K A R A R - Davacı 05.10.2015 tarihli dilekçe ile; ... Tüketici Hakem Heyeti kararının iptali istemiyle ... Tüketici Mahkemesinde dava açmıştır. ... 2. Tüketici Mahkemesi, "...iptali istenen kararın ... Tüketici Hakem Heyeti tarafından verildiği, 6502 sayılı Kanunun 70/3. maddesi uyarınca Tüketici Hakem heyetinin bulunduğu yerdeki Tüketici Mahkemesinin kesin yetkili olduğundan ... Tüketici Mahkemesinin yetkili bulunduğu ..." gerekçesiyle yetkisizlik kararı vermiştir. ......
Kaymakamlığı Tüketici Sorunları Hakem Heyetince verilen karara itiraz ettiği anlaşılmıştır. Bu durumda uyuşmazlığın, ... Tüketici Mahkemesinde çözümlenmesi gerekmektedir. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 70. maddesinin üçüncü fıkrasında “Taraflar, tüketici hakem heyeti kararlarına karşı tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde tüketici hakem heyetinin bulunduğu yerdeki tüketici mahkemesine itiraz edebilir.” şeklinde tüketici hakem heyeti kararlarına karşı itiraz yolunda özel bir düzenleme öngörülmüştür. HSYK Genel Kurulunun 19/03/2014 tarih ve 129 sayılı kararı ile ... Tüketici Mahkemelerinin yargı alanı ... Ağır Ceza Mahkemesi yargı çevresi ile aynı olarak belirlenmiştir. Buna göre; ... ilçelerinin ... Tüketici Mahkemelerinin yetki alanında bulunduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın, ... Tüketici Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince ......
Tüketici Sorunları Hakem Heyeti kararının iptaline yönelik olduğu anlaşılmaktadır. 4077 sayılı yasanın 22/5.maddesi uyarınca 2012 yılı için 1161.67 TL.nın altında bulunan uyuşmazlıklarda hakem heyetine başvuru zorunlu olup, aynı yasanın 22/6 maddesi uyarınca da 1.161.67 TL.nin üstündeki uyuşmazlıklarda hakem heyetlerinin verecekleri kararlar Tüketici mahkemelerinde delilolarak ileri sürülebilir. Dava konusu olayda, uyuşmazlık 8365 TL bedelli sözleşmenin iptaline ilişkin olduğundan hakem heyetinin görev ve yetkisini aşmakta olup, verilen kararın herhangi hir bağlayıcılığı bulunmamaktadır. Başka bir anlatımla, hakem heyetinin görev sınırını ve yetkisini aşarak verdiği kararın davacı aleyhine sonuç doğurma olanağı yoktur. Hal böyle olunca, davacının hakem heyeti kararının iptalini istemekte hukuki yararının var olduğu kabul edilemez. Açılmış bir davada da hukuki yararın var olup olmadığı mahkemece res'en gözetilmesi gereken bir durumdur....
