Dosyadaki belgelere, kararın dayandığı delillerle, usul ve yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle asgari alım taahhüdü ihlal edilen dönem sonrası mal verilmeye devam olunmuş ise önceki dönem yönünden asgari alım taahhüdünün ihlaline ilişkin cezai şart istenemez ise de süresi sonunda yenilenmeyen ve davacı tarafından feshedilen sözleşme nedeniyle son yıla ilişkin asgari alım taahhüdünün yerine getirilmemiş olması nedeniyle cezai şart istenebilecek olmasına, teminat mektubunun sözleşme ve taahhütlerden doğan doğacak cezai şart veya tazminat alacaklarını kapsaması ve davalının cezai şart alacağı bulunması nedeniyle teminat mektubunun iadesi şartları oluşmadığından yerel mahkemece davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, inceleme konusu kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından davacı vekilinin yerinde bulunmayan istinaf kanun yolu başvurusunun 6100 sayılı HMK'nın 353/(1)-b-1. maddesi gereğince esastan reddine karar vermek...
Mahkemece yapılan yargılama, toplanan deliller neticesinde sözleşmenin feshi konusunda taraf iradelerinin uyuştuğu, her ne kadar davalı 8.3.2005 tarihli ihtar ile sözleşmeye süre vererek ekonomik nedenler ve yaşlılığını gerekçe göstererek feshetmiş ise de, sözleşmenin ika edildiği, 25.8.2004 tarihi ile davalı fesih tarihi arasında 6 ay gibi kısa bir süre olduğu ve ihtarda ekonomik sebeplerin neler olduğu, açıkça gösterilmediği için davalının fesih ihtarının haklı nedenlere dayanmadığı, aksi ispatlanamayan noter tesbitine göre davalı başka firma tüplerini istasyonunda sattığından davacı tarafın 30.3.2005 tarihli feshinin haklı bulunduğu, sözleşmenin 26 ve 27.maddeleri gereğince davacının cezai şart ve kar mahrumiyeti isteyebileceği gibi 20.madde uyarınca iade edilmeyen tüp bedelini de talep ../... S.2 Esas Karar 2010/624 2010/9676 edebileceği, benimsenen 06.12.2007 tarihli bilirkişi kurulu raporuna göre cezai şart alacağının 42.324.90....
CEVAP : Davalı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafça dava dilekçesinde her ne kadar zarara uğranıldığından ve kar mahrumiyetinin müvekkil şirketçe tazmin edilmesi gerektiğinden bahsedilmişse de davacının iddiaları gerçekleri yansıtmamakta olup, davacı tarafça uğranılmış bir zarar mevcut olmadığını, iddia olunan zararı kabul anlamına gelmemek kaydıyla , zarara uğradığını iddia eden taraf zararını ispatla yükümlü olduğunu, davacı tarafın zarara uğradığını ispatlayamadığını, cezai şart, asıl borca bağlı fer'i nitelikte bir alacak olduğunu, öncelikle müvekkil firmanın davacı firmaya herhangi bir borcu bulunmaması nedeniyle cezai şart talebinin reddi gerektiğini, cezai şart talebini kabul anlamına gelmemek kaydıyla, bayilik sözleşmesinde kararlaştırılan cezai şart ifaya eklenen cezai şart olmayıp, TBK madde 179/1’de düzenlenmiş olan "İfa Yerine İstenebilecek Cezai Şart"olduğunu, bu cezai şartın talep edilmesi halinde alacaklı ifadan vazgeçmiş olup, yalnızca cezai...
İNCELEME ve GEREKÇE : Dava ve karşı dava taraflar arasında imzalanan ----- ve -----sözleşmesinden doğan alacak, --------- iadesi, sözleşmenin haksız olarak feshedildiği iddiasına dayalı cezai şart, kar kaybı, ecrimisil, -------- bedeli taleplerine ilişkindir....
kaynaklı cezai şart alacağının 383.190,00 usd karşılığı 2.082.905,88 TL otogaz bayilik protokolünün 5.5 maddesine göre cezai şart alacağının 60.000,00 usd olarak hesaplandığı" ifade edilmiştir....
Cezai şart alacağının 64.017,83 TL olmasına ve davacı tarafından cezai şart alacağına mahsup edilen mektup bedelinin 120.000 TL bulunmasına göre, artık davacının istenebilir ceza şart alacağının bulunmadığı aksine aradaki fark olan (120.000-64.017,83 TL=55.982,17) 55.982,17TL tutarında fazla tahsilatı olduğu anlaşılmakta olup, esas davanın reddi gerektiği kabul edilmiştir. Birleşen davada, davacı tarafça, cezai şart borcunun bulunmadığı ileri sürülerek tahsil edilen 120.000,00 TL mektup bedelinin iadesi ile sözleşmeye aykırılık nedeniyle uğranıldığı iddia edilen zararın tazmini talep edilmiştir....
Cezai şart alacağının 64.017,83 TL olmasına ve davacı tarafından cezai şart alacağına mahsup edilen mektup bedelinin 120.000 TL bulunmasına göre, artık davacının istenebilir ceza şart alacağının bulunmadığı aksine aradaki fark olan (120.000- 64.017,83 TL=55.982,17) 55.982,17TL tutarında fazla tahsilatı olduğu anlaşılmakta olup, esas davanın reddi gerektiği kabul edilmiştir. Birleşen davada, davacı tarafça, cezai şart borcunun bulunmadığı ileri sürülerek tahsil edilen 120.000,00 TL mektup bedelinin iadesi ile sözleşmeye aykırılık nedeniyle uğranıldığı iddia edilen zararın tazmini talep edilmiştir....
Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı İsteminin Özeti: Davacı vekili, müvekkili ile davalı arasında 22.09.2008 tarihinde hizmet sözleşmesi imzalandığını ve sözleşmenin 10. maddesinde çalışma süresine ilişkin cezai şart düzenlendiğini, hizmet sözleşmesinin objektif şartın yokluğu sebebiyle imzalandığı anda belirsiz süreli iş sözleşmesine dönüştüğünü, müvekkilinin 05.03.2009 tarihinde işten ayrıldığını, davalı işverence iş sözleşmesinin feshi sebebiyle davacıdan cezai şart talep edildiğini, davacının talep edilen cezai şartı ödediğini ancak cezai şart hükmünün geçersiz olduğunu, geçerli olsa bile çalıştığı süre ile bir oranlamanın yapılmadığını, cezai şartın fahiş olduğunu öne sürerek haksız olarak ödediği cezai şart bedelinin davalıdan tahsilini talep etmiştir....
Davacı işbu maddeye dayanarak sözleşmenin sona ermesine rağmen iade edilemeyen 439 adet cihazın bedelini cezai şart olarak talep etmiştir. Yargılama devam ederken bu cihazlardan 410 adedinin davacıya iade edildiği uyuşmazlık dışıdır. Bu nedenle, mahkemenin; sözleşmenin 5. maddesinin seçimlik cezai şartı içermesi nedeniyle cihazların iadesini ya da bedelini talep edebilecek olan davacının, cihazların bir kısmını iade almış olması nedeniyle sadece teslim edilmeyen cihazların bedelini cezai şart olarak talep edebileceği yönündeki gerekçesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Ne var ki, uyulan bozma ilamında da açıklandığı üzere; davalı, kiraladığı cihazları sözleşmenin bittiği tarihte iade ile yükümlüdür. Bu nedenle, süresinde iade edilmeyen cihazların bedelinin cezai şart olarak talebi, çoğun içinde az da vardır kuralı gereğince, bu cihazların kullanım bedelini de kapsar....
SAVUNMA VE KARŞI TALEP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava dilekçesinde; sözleşmenin haksız fesih edildiğinde bahisle cezai şart ödemesi, satış taahhüdünden kaynaklı cezai şart ödemesi, kar mahrumiyeti alacağı, ariyet ve demirbaşların iade bedeli, ve faizlerine ilişkin talepte bulunulduğunu, davacı ...'in dağıtıcı yükümlülüklerini yerine getirmemesi ve Bayilik Sözleşmesini "sözleşmenin devamının katlanılamaz hal alması ve devamında aykırılıkların devam edecek olması" dolayısıyla müvekkili şirket tarafından haklı sebeple feshedildiğini, bayilik Sözleşmesinin haklı nedenle fesih ettikleri ve borçlu olmadıklarının tespiti, haksız olarak iade edilmeyen bedellerin iadesi ve ... uhdesinde olan 250.000,00-tl tutarındaki teminat mektubunun iadesi, ... şirketinin sözleşmeye ve protokollere aykırı şekilde fiyat artırımından kaynaklanan zararlarının, ticari kaybın ödenmesi için açılan dava ......
