Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2012/94 D. iş sayılı dosyası ile davalının rakip firma ürünlerini satmakta olduğunun tespit edildiğini, davalının yapılan ihtara rağmen sözleşmeye aykırı hareket etmesi üzerine bahsi geçen sözleşmenin 08/03/2013 tarihinde haklı olarak feshedildiğini, davalının sözleşmeye aykırı davranışları nedeniyle sözleşmenin 11. maddesinden kaynaklanan cezai şart alacaklarını ödemesi gerektiğini ileri sürerek, sözleşmenin haklı nedenlerle feshine, 13,500 USD cezai şart alacağının faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı, davaya cevap vermemiştir....

nin ödenen pay bedelini %25 fazlası ile ödemeyi taahhüt ettiği hükmünü haiz olup, işbu maddede düzenlenen yaptırımın cezai şart niteliğinde olduğu ve cezai şartın talep edilebilmesi için bir zararın doğmuş olmasının şart olmadığı, protokolde kararlaştırılan 31.12.2012 tarihinde filmin gösterime girmek üzere tam olarak hazırlanmadığı, zira filmin kayıt ve tescil belgesinin 07.06.2013 tarihinde alındığı, bu durumda davacı tarafın cezai şart talep etmekte haklı olduğunu anlaşılmakla, davacının bu yöne ilişkin talebinin kabulü gerekirken reddi doğru olmamış, davacı yararına bozmayı gerektirmiştir.." gerekçeleri ile Mahkememizce verilen kararı bozmuştur. Bozma ilamı üzerine dosya mahkememize yeniden tevzi olunmuş, yargılamaya devam olunmuştur....

Davacı, cezai şart yanında haksız rekabet sebebiyle maddi ve manevi tazminat talep etmiş olmakla; haksız rekabet yasağı ihlalinin cezai şart ödenmesi koşuluna bağlanmış olması ile TBK’nın 180.maddesi uyarınca hem cezai şarta hem de maddi ve manevi tazminata hükmedilmesi mümkün olmadığından, davacının bu talebinin reddine karar verilmiştir. Bununla birlikte cezai şartın ödenmesi ile davalının rekabet etmeme yasağı borcu ifa edilmiş olacağından, davacının davalının afişlerinin kaldırılması, internet sitesindeki ilanlarına erişimin engellenmesi yönündeki taleplerinin de reddi gerekmiştir. Yukarıda açıklanan nedenlerle; davalının sözleşmenin 4/10....

olayların ise 2008 ve 2009 yıllarında olduğunu; davacının 16.06.2010 tarihinden sonra davalı kurum ile bir sözleşmelerinin olmadığını, davacının imzalamadığı 2012 yılına ait bir sözleşmenin cezai şart maddelerinin uygulanmasının hukuka aykırı olduğunu ve tıbbi zorunluluklar dışında bir uygulama olmadığını ileri sürerek; cezai şart uygulamasının iptaline karar verilmesini istemiştir....

Somut olayda, idarece sözleşmenin tek taraflı olarak feshine karar verilmiş ise de, bu kararın her hangi bir ilama bağlanmadığı anlaşılmaktadır. Mahkeme kararı ile tahliye ilamı alınmadığı sürece akdin sözleşmede belirlenen tarihten önce sona erdiğinden söz edilemez ve dolayısıyla feshe dayalı olarak davalıdan cezai şart istenemez ise de temyiz edenin sıfatına göre, bu husus bozma nedeni yapılmamıştır. Bu itibarla, bölge adliye mahkemesince, sözleşmenin 14. maddesi gereğince, takdiren 332.244,11 TL cezai şart alacağının, asıl alacağı geçmeyecek şekilde davalıdan tahsiline karar verilmiş ise de, gerek sözleşmedeki hükümde gerekse de kanunda, bu yönde bir düzenleme mevcut olmadığından, cezai şart alacağına, asıl alacağı geçmeyecek şekilde hükmedilmesi hatalı olup, bozma nedenidir....

ün bayilik sözleşmesini normal bitiş tarihi olan 10/09/2017 tarihinde önce tek taraflı ve haksız olarak feshettiğini, süresinden önce bayi tarafından haksız olarak sözleşmenin feshedilmesi nedeniyle bayilik protokolünün 4.maddesinde öngörülen 50.000 USD tutarındaki blok cezai şart alacaklarının doğduğunu, davalıların sözleşmenin erken feshinden kaynaklı 50.000 USD cezai şarta ilaveten asgari satış taahhüdünden kaynaklanan cezai şarttan da sorumlu olduğunu, davalı yanın müvekkili şirkete olan cezai şart borcunu ödemediğini bildirerek; fazlaya ilişkin talep ve hakları saklı kalmak kaydıyla bayilik sözleşmesinin davalı bayi tarafından süresinden önce erken fesih nedeniyle Bayilik Protokolü'nün 4.maddesinde öngörülen 50.000 USD cezai şart bedelinin sözleşmenin feshedildiği 02/03/2017 tarihinden itibaren işlemiş ve işleyecek bankların dövize uyguladıkları en yüksek ticari avans faizi ile birlikte davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsiline, satış taahhüdünü ihlalden doğan cezai...

Bunun istinası olarak ise, Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi uyarınca müteahhidin kendi payına düşen dairenin adi yazılı şekilde satışının yapılması alacağın temliki hükmünde olup geçerlidir ve geçerli bir sözleşme nedeniyle tarafların sözleşme ile cezai şart kararlaştırmaları ve bu cezai şartın geçerli olduğu kabul edilmelidir. Sözleşmeden dönülmesi halinde ise, taraflar, karşılıklı olarak birbirlerine vermeyi taahhüt ettikleri şeyi vermekten kaçınır ve verdiklerini de geri isteyebilirler. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 179. ve devamı maddelerinde düzenlenen cezai şart, sözleşmenin hiç veya gereği gibi ifa edilmemesi halinde borçlunun belirli bir miktar para ödeme taahhüdüdür....

Davalı vekili, sözleşmenin kanuna aykırı olduğunu, piyasa koşullarından ve davacının kusurundan dolayı satışların düştüğünü, davacının müvekkilin faaliyet gösterdiği bölgede doğrudan doğruya indirimli satışlar yaptığını, cezai şartın koşullarının oluşmadığını, miktarının fahiş olduğunu ve tenkisinin gerektiğini ileri sürerek davanın reddini istemiştir. Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporlarına göre, sözleşmenin davacı tarafından haklı nedenle feshedildiği, bu nedenle davacının cezai şart ve kar mahrumiyeti talebinin yerinde olduğu, tüplere ilişkin cezai şart talebiyle ilgili alacağın ise ispat edilemediği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, 2.000-TL kar mahrumiyeti ve 2.672-TL haksız fesih nedeniyle cezai şart talebinin kabulüne, iade edilmeyen tüp bedellerine yönelik cezai şart talebinin reddine karar verilmiş, hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir....

Cezai şartın işçi ve işveren hakkında ve iki taraflı olarak düzenlenmesi gereği, işçi aleyhine kararlaştırılan cezai şartın işveren aleyhine kararlaştırılandan daha fazla olmaması sonucunu da ortaya koymaktadır. Başka bir anlatımla işçi aleyhine olarak belirlenen cezai şartın, koşulları ve ceza miktarı bakımından işverenin sorumluluğunu aşması düşünülemez. İki taraflı cezai şartta işçi aleyhine bir eşitsizlik durumunda, cezai şart hükmü tümden geçersiz olmamakla birlikte, işçinin yükümlülüğü işverenin sorumlu olduğu miktarı ve halleri aşamaz. İşçiye verilen eğitim karşılığı belli bir süre çalışması koşuluna bağlı olarak kararlaştırılan cezai şart tek taraflı olarak değerlendirilemez. İşçiye verilen eğitim bedeli kadar cezai şartın karşılığı bulunmakla eğitim karşılığı cezai şart hükmü belirtilen ölçüler içinde geçerlidir. Gerek belirli gerekse belirsiz iş sözleşmelerinde, cezai şart içeren hükümler, karşılıklılık prensibinin bulunması halinde kural olarak geçerlidir....

Somut olayda davalının, fesih anında gerekçe belirtmemiş olması ve dava dilekçesinde ileri sürdüğü fesih nedenleri dikkate alındığında haklı bir neden olmadan iş akdini feshettiği kanaatine varılması yerinde olmuşsa da; taraflar arasında yapılan sözleşmenin 6.3. maddesi uyarınca davalının, davacıya ödemesine karar verilen cezai şart miktarının hesaplanması hatalı olmuştur. Zira söz konusu sözleşmenin 6.3. maddesinde “.... sözleşmeyi haksız olarak fesheden taraf veya sözleşmenin haklı nedenle feshine sebebiyet veren taraf, diğer tarafa sözleşmenin kalan süresi dikkate alınarak kalan her bir takvim ayı için sözleşmenin işlememiş süresine tekabül eden toplam ücret tutarını cezai şart olarak ödemek zorundadır...”. hükmü yer almaktadır....