ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 09/12/2020 NUMARASI : 2020/224 2020/315 DAVA KONUSU : Sözleşmenin İptali (Ticari Taksi Plakası Kiralama Sözleşmesinin İptali Kazanç Kaybı) KARAR : GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı ile davalılar arasında 05/11/2019 tarihinde imzalanan Ticari taksi plakası kiralama sözleşmesinin haklı nedenle feshine, davacıda bulunan plaka ile plakanın takılı olduğu aracın davalılara iadesi ve karşılığında davalıların uhdesinde bulunan senetlerin taraflarına iadesine, plakanın takılı olduğu aracın bedeli müvekkil tarafından ödendiği araç bedeli ile kazanç kaybının ödenmesini talep ve dava etmiştir. Davaya bakan Bakırköy 5. Asliye Hukuk Mahkeme'si davaya Bakırköy Nöbetçi Sulh Hukuk Mahkeme'since bakılması gerektiğinden bahisle görevsizlik kararı vermiş bu karar davalı vekilince süresinde istinaf edilmiştir....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi - K A R A R - Uyuşmazlığın ticari taksi plakası kiralama sözleşmesinden kaynaklanmasına, ticari satış ile ilgili ihtilaf bulunmamasına ve davanın itirazın iptali yada menfi tespit biçiminde açılmamış olmasına göre kararın temyiz incelemesi Dairemizin görevi dışındadır. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın temyiz incelemesini yapmakla görevli Yüksek 11.Hukuk Dairesi Başkanlığına gönderilmesine, 27.06.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 12/07/2018 NUMARASI : 2017/28 ESAS 2018/303 KARAR DAVA KONUSU : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar) KARAR : Yukarıda yazılı İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine, Dairemiz Heyetince yapılan müzakere sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : Davacı vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; maliki olduğu 34 XX 863 plakalı aracına, 29.09.2016 tarihinde meydana gelen trafik kazasında, karşı tarafa ait 34 XX 747 plakalı aracın çarpması sonucu aracın perte çıktığını, aracın ticari taksi olması nedeniyle 19.10.2016 tarihinde yeni bir araç almak için müracaatı sonucu 21 günlük kazanç kaybı meydana geldiğini, ticari araçta çalışanların primleri ve maaş giderleri tarafından karşılandığını, günlük 300,00 TL kazanç kaybı sözkonusu olduğunu, Anadolu 25. İcra Müdürlüğünün 2016/27249 E....
Taşıt Kiralama Turizm A.Ş. vekili, öncelikle görev, yetki ve husumet yönünden, bunlar kabul edilmediği takdirde davanın esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı ..., söz konusu davaya ... şirketinin dahil edilmesi ve değer kaybı olarak tarafından istenilen söz konusu edelinin bilirkişi ile tespit edilmesini talep etmiştir. Mahkemece, iddia, savunma, toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; davalı tarafın kazada %100 kusurlu olduğu ve onarımda geçen 5 günlük süre içinde 450,00 TL kazanç kaybına uğrayacağı, değer kaybı hesap tablosuna göre "Kullanım tarzı ticari olan taksi, dolmuş, rent a car ve test araçları" için değer kaybı hesaplanamayacağı, 35 K 00742 plakalı kamyonetin ruhsat bilgilerine göre ticari kamyonet olduğundan değer kaybı hesaplanamayacağı, davalı ... Operasyonel Taşıt Kiralama ve Turizm A.Ş.'nin ...plakalı aracın maliki olsa da uzun süreli kiraladığından işleten sıfatı olmadığı belirtilerek, davalı ... Operasyonel Taşıt kiralama Tur....
Anılan protokolde davacı kendisine ait ticari taksi plakasını sattığını, parasını davalılara ödünç olarak verdiğini, bu şeklide doğan borcun kendisine yeni bir ticari taksi plakası alınması suretiyle sonlanacağını ve ticari taksi plakası alınana kadar geçecek sürede 6 aylık dönemlerle artırılmak üzere kazanç kaybı karşılığı aylık 750,00 TL ödeneceğinin ve yine 2012 tarihli mütakabat zaptı ile Ağustos 2012 tarihine kadar aylık kira bedelinin 3.500,00 TL ye yükseltildiği, o tarihe kadar plaka alınmamış ise yıl sonuna kadar aylık 3.750,00 TL ödeneceği kararlaştırıldığı ve 2012 yılından kalan borcun 8.250,00 TL olduğunun zapt altına alındığı anlaşılmıştır....
ın katılımıyla 18.01.1996 tarihinde imza altına alınan sözleşme ile kabul, ikrar ve taahhüt ettiğini, bu sözleşmenin içeriğinde Ocak 1996 tarihinde söz konusu ticari taksi plakasının mülkiyeti daha sonra kendisine verilmek üzere davalı adına tescil edildiğini, davalının ticari taksi plakası üzerinde herhangi bir hakkı olmadığını, tüm hakların kendisine ait olduğunu kayıtsız şartsız kabul ettiğini, şahitlerin de katılımı ile sözleşmenin imzalandığını, ticari taksi plakasının gerçek maliki olmasına rağmen trafikteki kayıtlardan dolayı mülkiyet hakkını kullanamadığını ileri sürerek, davalı adına kayıtlı olan ticari taksi plakasının kaydının iptali ile adına tesciline karar verilmesini istemiştir. Davalı, davanın reddini dilemiştir....
Esnaf Odasına kaza tarihi itibari ile bir günlük kazanç ortalaması hususunun tespit edilmesi için yazılan müzekkereye cevaben odalarınca belirlenen bir tarifenin olmadığı, taksi kazanç değerlerinin değişken olup taraflarınca bilinmediği yönünde cevap verildiği görülmüştür. İstanbul Taksiciler Esnaf Odasına müzekkere yazılarak ticari taksi olarak kullanılmak üzere mal sahibinden kiralanan ... model bir aracın 27/05/2018 tarihi itibarıyla günlük kira bedelinin ortalama ne kadar olduğu hususunda mahkememize bilgi verilmesinin istenildiği, müzekkere cevabında oda bünyesinde bu kazanç türü için kayıt tutulmadığının bildirildiği görülmüştür. Vergi Dairesi'ne müzekkere yazılarak davacının ... plakalı ticari taksisinin 2018 yılı için beyan edilen kiralama kazancı sorulmuş olup müzekkere cevabı bilirkişi raporlarında değerlendirilmiştir. Mahkememizce tarafların kusur durumu ve hasar süresince bir kar mahrumiyeti olup olmadığı hususlarında bilirkişi raporu alınmıştır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasındaki birleştirilerek görülen tespit ve tescil davalarının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda; asıl davanın kısmen kabulüne, birleşen davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı; dava konusu ... sayılı ticari taksi plakasının alındığı tarihte yaşının yasal sınırların altında olduğunu, bu sebeple plakanın kardeşi olan davalı adına tescil edildiğini, davalının halen ticari taksinin maliki olduğunu, daha sonra kendisine devredilmesi koşulu ile davalı adına ticari taksi plakasının tesciline muvafakat verdiğini, davalının ticari taksi plakasında herhangi bir hakkının olmadığını, istenildiği an devretmeyi kayıtsız ve şartsız olarak taahhüt ettiğini, bu taahhüdünü de şahitler ..., ... ve ...'...
Dava konusu ihaleye ait "Ticari Taksi Plakası Kullanma Hakkı Satış İhalesi İhale Şartnamesi"nin 8. maddesinde, "İhaleye katılacak olan her talep sahibine en fazla 2 adet Ticari Taksi Plakası Kullanım Hakkı sunulacak olup ikiden fazla talep hakları olmayacaktır." kuralına yer verilmiştir....
Hasılat kirasından söz edilebilmesi için hasılat getiren bir taşınır ya da taşınmaz mal, ticari işletme ya da hakkın kira ilişkisinin konusunu oluşturması ve kiralananın demirbaşları ve işletme ruhsatı ile birlikte kiraya verilmesi ve bu konuda sözleşme imzalanması gerekir. Taksi şoförü ile taksi sahibi arasındaki ilişki bir iş sözleşmesi olabileceği gibi, somut olayın koşulları dikkate alındığında taraflar arasındaki ilişkinin hukuki niteliği pekala hasılat kirası olarak da nitelendirilebilir. Ticari taksi işletilmesinde aracı kullanan şoför üzerinde eğer taksi sahibinin gözetim ve denetimi varsa bu takdirde taraflar arasındaki ilişkinin iş sözleşmesi olarak nitelendirilmesi gerekir....
