Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı geri verme borcu altındadır. Kural olarak, tapuya kayıtlı taşınmazların satışına ilişkin sözleşme resmi biçimde yapılmadığı sürece geçersizdir (TMK 706, TBK 237, Tapu Kanunu 26, Noterlik Kanunu 60.maddesi). Geçersiz olduğu için de, taraflarına hak ve borç doğurmaz. Ancak, taraflar verdiklerini sebepsiz zenginleşme kuralları gereğince geri isteyebilirler. Haklı bir sebep olmaksızın mal edinen kimse onu iade ile yükümlüdür. Bu sebeple geçerli olmayan bir sözleşme dolayısıyla ödenmiş bulunan peşinatın geri verilmesi, sebepsiz zenginleşme hükümleri gereğince istenebilir. Dosyanın incelenmesinde; davacı alıcı, davalı ......
"İçtihat Metni" Mahkemesi :Sulh Hukuk Mahkemesi Uyuşmazlığın sebepsiz zenginleşme isteminden kaynaklanan alacağa yönelik bulunmasına göre kararın temyiz incelemesi Dairemizin görevi dışındadır. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın temyiz incelemesini yapmakla görevli Yüksek 3.Hukuk Dairesi Başkanlığına gönderilmesine, 25.05.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Dava, kira ilişkisinden kaynaklanan yakıt bedeli talebi olup, hukuki nitelendirme sebepsiz zenginleşme olmadığından; inceleme görevi Yargıtay 6.Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yüksek 6.Hukuk Dairesine gönderilmesine, 17.06.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Alacak Uyuşmazlık, davacıya ait aracın kullanılmasından kaynaklanan sebepsiz zenginleşme nedeniyle alacak istemine ilişkindir. Bu durumda temyiz incelemesi dairemizin görevi dışında bulunduğundan dosyanın görevli Yargıtay .... Hukuk Dairesine gönderilmesine, 04.02.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Davalı --- tarihli cevap dilekçesinde özetle; davacının davasını sebepsiz zenginleşme esasına dayandırdığını, müvekkili şirketin malvarlığında bir zenginleşme meydana gelmediğini, müvekkilin ---------nezdinde tasdik edilirken, bölgedeki ----- mevcut yol durumunun nazara alındığını, projenin onaylandığı esnada "kamunun kullanımına açık yol" halinde olmayan bir takım alanların davacı tarafından sonradan yol haline getirildiğini ve müvekkilinin buna ilişkin masraflardan kurtulmasının (müvekkil lehine bir zenginleşme oluşması) söz konusu olmadığını, müvekkili lehine bir zenginleşme gerçekleştiği varsayılsa dahi, bu zenginleşmenin davacının zararına meydana gelmiş olarak görülemeyeceğini, davacının sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayanmasının hukuki olarak izahının mümkün olmadığını belirterek davanın reddine ve yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin haksız davayı ikame eden davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir....
Davalı --- tarihli cevap dilekçesinde özetle; davacının davasını sebepsiz zenginleşme esasına dayandırdığını, müvekkili şirketin malvarlığında bir zenginleşme meydana gelmediğini, müvekkilin ---------nezdinde tasdik edilirken, bölgedeki ----- mevcut yol durumunun nazara alındığını, projenin onaylandığı esnada "kamunun kullanımına açık yol" halinde olmayan bir takım alanların davacı tarafından sonradan yol haline getirildiğini ve müvekkilinin buna ilişkin masraflardan kurtulmasının (müvekkil lehine bir zenginleşme oluşması) söz konusu olmadığını, müvekkili lehine bir zenginleşme gerçekleştiği varsayılsa dahi, bu zenginleşmenin davacının zararına meydana gelmiş olarak görülemeyeceğini, davacının sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayanmasının hukuki olarak izahının mümkün olmadığını belirterek davanın reddine ve yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin haksız davayı ikame eden davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir....
Asliye Ticaret Mahkemesince, davanın sebepsiz zenginleşme nedenine dayalı alacak istemine ilişkin olduğu, sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan istirdat talepli davaların ticari dava olmadığı, sebepsiz zenginleşme TBK'nun 77 - 82 maddeleri arasında düzenlendiği, davanın TTK'nun 4. Maddesinde düzenlenen mutlak ticari dava niteliğinde olmadığı, davalının tacir olduğu, ancak davacının tacir olmadığı, uyuşmazlığın ticari dava niteliğinde olmadığı, davaya bakma görevinin genel yetkili mahkeme olan asliye hukuk mahkemesine ait olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir. Merci tayini için Dairemize gelen dosyanın incelenmesinde; 6102 sayılı TTK 'nun 6335 sayılı kanununla değişik 4. maddesinde ticari davalar sayılmış olup, aynı kanunun 6335 sayılı kanunla değişik 5. maddesi ise ticari davaların asliye ticaret mahkemelerinde görüleceği, 5/3 maddesinde ise asliye ticaret mahkemesi ile asliye hukuk mahkemesi arasındaki ilişkinin görev ilişkisi olduğu düzenlenmiştir....
Zenginleşme, zenginleşenin bir alacak hakkı kazanması suretiyle gerçekleşmişse diğer taraf, istem hakkı zamanaşımına uğramış olsa bile, her zaman bu borcunu ifadan kaçınabilir." uyarınca; Sebepsiz zenginleşmeden doğan taleplerle ilgili açılacak davalar, hak sahibinin geri isteme hakkı olduğunu öğrendiği tarihten itibaren 2 yıl geçmesiyle zamanaşımına uğrayacağından, icra takibi başlatan davacının sebepsiz zenginleşmenin konusunu bildiği anlaşılmakla, icra dosyalarının açılma tarihinin 11/07/2019, mahkememiz dosyasının açılma tarihinin 23/09/2022 olduğu göz önüne alınarak, huzurdaki davanın itirazın iptali olarak değil, sebepsiz zenginleşme olarak açıldığı, somut olayda davaya konu 2 yıllık talep zaman aşımı süresinin dolmasından sonra davanın ikame olduğu anlaşılmakla davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan ve tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı geri verme borcu altındadır. Borç olmayanı rızası ile ödeyen kimse yanlışlığa düştüğünü ispat ettiği takdirde ödediğini geri isteyebilir. Yanlışlık eda ile ilgili olup, edada bulunan da bağışlama irade ve arzusunun bulunmadığını gösteren bir yanılmadır. HGK'nun 05/12/1984 tarih ve 1982/13-387 esas, 1984/997 karar sayılı kararı ile herhangi bir şart tasarrufa dayanmayan salt hatalı ödemenin idare tarafından BK'nın sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri istenebileceği açıklanmıştır....
Davalı vekili ilk derece mahkemesine vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle; taşınmazın cebri icra ile satıldığını, davacının sebepsiz zenginleşme iddiasının muhatabının kendisi olmadığını, müvekkili yönünden sebepsiz zenginleşmenin söz konusu olmadığını ve talebin zamanaşımına uğradığını savunmuştur. İlk derece mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonucunda; davacının talebinin TMK. 723 vd ve 994- 995 maddeleri çerçevesinde eski malike karşı açılmış tazminat davası niteliğinde olduğu, TMK. 994- 995 maddelerinin tabi olduğu 5 yıllık zamanaşımının dolmadığı, taşınmazla ilgili tüm işlemleri gerçekleştiren şahısların davacı şirketin sahibi ve yöneticileri olduğu, davacı yönünden aktif husumet bulunduğu anlaşıldığından davalının zamanaşımı ve husumet itirazının ayrı ayrı reddine karar verilmiştir. HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, TMK 723, 994 ve 995 maddelerine dayalı sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir....
