T3 İşyeri Devir Protokolü ile iş sözleşmesinden doğan tüm hak ve borçları devir aldığı, müvekkil şirketin "işveren" sıfatı bulunmadığından husumet yönünden davanın reddi gerektiği, davacının çalıştığı işyeri Rödövans Sözleşmesi ile diğer davalıya devredildiği, Maden Kanunu ek md. 7/3 "Maden ruhsat sahiplerinin, ruhsat sahalarının bir kısmında veya tamamında üçüncü kişilerle yapmış oldukları rödövans sözleşmelerinde, bu alanlarda yapılacak madencilik faaliyetlerinden doğacak İş Kanunu, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili idari, mali ve hukuki sorumluluklar rödövansçıya aittir....
Davalı KÖMÜR İŞLETMELERİ A.Ş vekili istinaf dilekçesinde özetle; Mahkemece davalılar arasındaki ilişkinin asıl işveren-alt işveren ilişkisi olarak tanımlandığını, ancak davalılar arasındaki ilişkinin rödovans sözleşmesi-hasılat kira ilişkisi olduğunu, davalının sadece Maden Kanunu'ndan kaynaklanan yükümlülükleri kapsamında kontrol mühendisi ve kantar memuru çalıştırdığını, müvekkili şirkete bir takım denetleme ve kontrol yetkisi verilmesinin asıl-alt işveren sözleşmesi olarak kabulüne sebep olamayacağını, ruhsat sahibinin kontrol ve denetleme yetkisinin rödövans sözleşmesi için gerekli ve hatta zorunlu kabul edilmesi gerektiğini, asıl iş-yardımcı iş şartının oluşmadığını, sahada kiracı olan kişilerin çalıştırdığı işçilerin işe alınmasında işin kontrolünde davalı şirketin yetki ve sorumluluğu bulunmadığını, davada davalı şirkete husumet yöneltilemeyeceğini, emsal Yargıtay kararlarında rödövans sözleşmesinin niteliğinin hasılat kirası olarak ifade edildiğini ve rödövans sözleşmesiyle çalışan...
Bilindiği üzere rödövans sözleşmesi, nitelik olarak kira sözleşmesidir, HMK'nın 4. maddesi uyarınca kira sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklara bakmakla görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesi olduğundan (Yargıtay 3. Hukuk Dairesi'nin 2017/2873 esas, 2018/2486 karar sayılı ve 14/03/2018 tarihli kararında da belirtildiği üzere) yerel mahkemece görevsizlik kararı verilerek dosyanın İskilip Sulh Hukuk Mahkemesine gönderilmesi gerekirken eksik inceleme ve değerlendirme ile yetkisizlik kararı verildiği anlaşılmakla 6100 sayılı HMK'nın 353/1a-3 ve 355. Maddeleri uyarınca kararın kaldırılmasına karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Şti. arasında akdedilerek Genel Müdürlüğe verilen rödövans sözleşmesinin maden sicil kayıtlarına şerh edilmiş olduğu ve 24/02/2015 tarihli (davalıya ait rödövans sözleşmesinin sicile şerhi talebiyle verilen) dilekçe ekinde sunulan sözleşme ile aynı koordinatları kapsadığının tespiti üzerine, Genel Müdürlükçe aynı koordinatlar üzerinde iki farklı rödövansçı kabul edilmediğinden talebin değerlendirilemediğinin' bildirildiği, yani davalı şirketin rödövans sözleşmesinin maden siciline şerhinin yapılamadığı ve bu kapsamda dava dışı HBB Ltd. Şti.nin tüm rödövans sahasında rödövansçı olduğu gerekçesiyle davalı şirketin faaliyetinin durdurulduğu anlaşılmaktadır. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 136. (818 Sayılı Borçlar Kanun'unun 117.) maddesinde borcun ifası borçlunun sorumlu tutulamayacağı sebeplerle imkansızlaşırsa, borcun sona ereceği hükmü mevcuttur....
Ltd.Şti arasında imzalanmış, “Karadon 17 No lu Kömür SAHASININ Rödövans Karşılığı İşlettirilmesine İlişkin” sözleşmenin beşinci maddesinde üretim yıllarına göre, şirketçe taahhüt edilen asgari üretim miktarları yazılmış; üretim yıllarında taahhüt edilen asgari üretim miktarlarının altında üretim yapılması halinde dahi, işletmecinin (şirketin) yıllık taahhüt edilen miktar üzerinden hesaplanan rödövans bedelini ödemekle yükümlü olduğu; üretim yıllarında taahhüt edilen asgari üretimden fazla üretim yapılması halinde ise fazladan üretilen miktarın rödövans bedelinin ayrıca ödeneceği kabul edilmiştir....
Tic. ve .... arasında imzalanmış, “Karadon 17 No lu Kömür SAHASININ Rödövans Karşılığı İşlettirilmesine İlişkin” sözleşmenin beşinci maddesinde üretim yıllarına göre, şirketçe taahhüt edilen asgari üretim miktarları yazılmış; üretim yıllarında taahhüt edilen asgari üretim miktarlarının altında üretim yapılması halinde dahi, işletmecinin (şirketin) yıllık taahhüt edilen miktar üzerinden hesaplanan rödövans bedelini ödemekle yükümlü olduğu; üretim yıllarında taahhüt edilen asgari üretimden fazla üretim yapılması halinde ise fazladan üretilen miktarın rödövans bedelinin ayrıca ödeneceği kabul edilmiştir....
No lu Kömür SAHASININ Rödövans Karşılığı İşlettirilmesine İlişkin” sözleşmenin beşinci maddesinde üretim yıllarına göre, şirketçe taahhüt edilen asgari üretim miktarları yazılmış; üretim yıllarında taahhüt edilen asgari üretim miktarlarının altında üretim yapılması halinde dahi, işletmecinin (şirketin) yıllık taahhüt edilen miktar üzerinden hesaplanan rödövans bedelini ödemekle yükümlü olduğu; üretim yıllarında taahhüt edilen asgari üretimden fazla üretim yapılması halinde ise fazladan üretilen miktarın rödövans bedelinin ayrıca ödeneceği kabul edilmiştir....
Şti arasında imzalanmış, “Karadon 17 Nolu Kömür Sahasının Rödövans Karşılığı İşlettirilmesine İlişkin” sözleşmenin beşinci maddesinde üretim yıllarına göre, şirketçe taahhüt edilen asgari üretim miktarları yazılmış; üretim yıllarında taahhüt edilen asgari üretim miktarlarının altında üretim yapılması halinde dahi, işletmecinin (şirketin) yıllık taahhüt edilen miktar üzerinden hesaplanan rödövans bedelini ödemekle yükümlü olduğu; üretim yıllarında taahhüt edilen asgari üretimden fazla üretim yapılması halinde ise fazladan üretilen miktarın rödövans bedelinin ayrıca ödeneceği kabul edilmiştir....
Maden ruhsat sahibi (madenci) ile rödövansla sahayı işletecek olan (rödövansçı) rödövans sözleşmesini isterlerse adi yazılı şekilde, isterlerse noter de düzenleme şekilde yapabilirlerse de Maden Yönetmeliğinin 32. maddesine göre üçüncü kişi ve kuruluşların rödövans, kira, taşeron ve benzeri sözleşmelere dayanarak ruhsat sahasında madencilik faaliyetinde bulunabilmeleri, Maden işleri Genel Müdürlüğünün iznine bağlıdır. Ruhsat sahibi rödövans sözleşmesini yapıldığı tarihten itibaren bir ay içinde Maden İşleri Genel Müdürlüğüne bildirmek ve uygun görüş olmak zorundadır. Beyanda bulunma yetkisi ve zorunluluğu ruhsat sahibine aittir. Ruhsat sahibinin bir başvurusu olmadan, salt rödövansçının başvurusuna dayanılarak işlem yapılamaz. Rödövans sözleşmesinde ruhsat sahibi madenci, rödövansçının sahada maden işletmesi için gerekli bütün ortamı sağlamak zorundadır....
Dolayısıyla rödövans sözleşmesi rödövansçının bağımsızlığını ve inisiyatifini tamamen ortadan kaldıracak şekilde düzenlenemez. Rödövans sözleşmesinde, asgari üretim miktarı ile ton başına verilecek ücretin belirlenmesi hukuki ilişkiyi rödövans olmaktan çıkarmaz. Rödövans sözleşmesinde rödövansçı istediği kadar işçi alıp çıkartabilir, kanunlara aykırı olmamak şartıyla üretim sürecini istediği gibi yönetebilir, vardiyalar oluşturabilir, çalışma şartlarını belirleyebilir. Rödövansta önemli olan belirli nitelikte ve miktardaki madenin belirli zaman dilimleri içinde çıkartılarak istenilen yerlere sevkini yapmaktır. Davacının, davalı Balçınlar Madencilik Ltd. Şti.’ye ait işyerinde çalıştığı sabittir. Dosyaya sunulan, davalılar T4 ile Balçınlar Madencilik Ltd. Şti. arasında imzalanmış, 8 nolu maden sahasının rödövans karşılığı Balçınlar Madencilik Ltd. Şirketine işlettirilmesine ilişkin sözleşmenin ikinci maddesinde sözleşme konusu tanımlanmıştır....