Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği'ne göre, maden işletme ruhsat sahiplerinin, ruhsat sahalarının bir kısmı veya tamamı için üçüncü kişilerle yapmış oldukları rödövans sözleşmeleri ve bu sözleşmelerde yapılan değişiklikler, tarafların talebi halinde devir ve intikal işlemlerinde bilgilendirme amacıyla maden siciline şerh edilir. Tarafların birlikte rödövans sözleşmesinin iptalini talep etmeleri halinde de bu kayıtlar terkin edilir. Maden İşleri Genel Müdürlüğü hiçbir şekilde rödövans sözleşmelerine taraf değildir. Rödövans verenin borcu maden işletme iznini rödövansçıya belli bir süre için devretmektir. Maden işletme hakkına sahip olan kişiden belirli bir süreliğine işletme iznini alan rödövansçı da bunun karşılığında rödövans bedeli denen bir payı işletme iznini devreden kişiye vermektedir. Rödövans karşılığı kömür veya diğer cevherlerin üretimini yapan maden işletmelerinde ruhsat sahibine ödenen rödövans paylarının, çeşitli ödeme biçimleri söz konusu olabilmektedir....
-İş bu davada iddiamız davalılar arasında yapılan sözleşmenin rödövans sözleşmesi olmadığı ve kurulan ilişkinin rödövans değil asıl-alt işveren ilişkisi olduğudur. -Davalılar arasında imzalanmış olan sözleşme rödövans ilişkilerinde bulunması gereken şartları taşımamaktadır. Bu ilişki rödövans ilişkisi gibi gözükmekte ise de mahkemenin kabulünün aksine yapılan sözleşme rödövans sözleşmesi değildir. Yargıtay 9.Hukuk Dairesi Onursal Başkanı Sayın Osman Güven Çankaya'nın (Kamu Đ; C:13, S:3/2014 ) "Rödövans Alt İşverenlik Sözleşmesi Midir? " başlıklı makalesinde bir sözleşmenin rödövans olabilmesi için kabul edilen şartlar Yargıtay 22. Hukuk Dairesi Kararlarında ve pek çok hukuki makalede de aynen kabul edilmiştir. -Yargıtay 9.Hukuk Dairesi Onursal Başkanı Sayın Osman Güven Çankaya'nın Kamu Đ; C:13, S:3/2014 yayınlanmış olan "Rödövans Alt İşverenlik Sözleşmesi Midir?...
olmadığı halde ana statüsüne aykırı olarak yapılan sözleşmelerin rödövans olarak kabulünün mümkün olmadığından davalı kurumun davacıya karşı asıl işveren olarak sorumluluğunun kabulünün gerektiğini, -Davalı şirketle kurum arasında kurulan ilişkinin rödövans olduğu kabul edilmiş ise de; bu ilişki hukuken geçerli kanuna uygun bir rödövans olmadığı gibi benzer ilişkiler Yargıtay 22....
Taşkömürü Kurumuna ödenecek rödövans payı ve ödemeler” başlıklı 7. maddesi içeriğinde, üretim yıllarında ödenecek rödövans bedelinin, birinci üretim yılı olan yer teslim tarihi ile 31.12.2005 tarihine kadar ton başına 9,00 TL uygulanacağı, birinci üretim yılından sonraki yıllara ait rödövans bedelinin ise, Devlet İstatistik Enstitüsü üretici fiyatları indeksindeki madencilik ve taş ocakçılığı aralık ayı indeks sayısının, bir önceki yıl aralık ayı indeks sayısına göre değişim oranı (%) 'si uygulanmak suretiyle her yılın ocak ayında yeniden tespit edileceği kararlaştırılmış ve ödeme tarihleri belirlenmiştir....
Sözleşmenin “...’ya ödenecek rödövans payı ve ödemeler” başlıklı 7. maddesi içeriğinde, üretim yıllarında ödenecek rödövans bedelinin, birinci üretim yılı olan yer teslim tarihi ile 2005 yılında ton başına 9,00 TL uygulanacağı, birinci üretim yılından sonraki yıllara ait rödövans bedelinin ise, DIE üretici fiyatları indeksindeki madencilik ve taş ocakçılığı aralık ayı indeks sayısının, bir önceki yıl aralık ayı indeks sayısına göre değişim oranı (%) 'si uygulanmak suretiyle her yılın ocak ayında yeniden tespit edileceği kararlaştırılmış ve ödeme tarihleri belirlenmiştir....
Sözleşmenin “TTK’ya ödenecek rödövans payı ve ödemeler” başlıklı 7. maddesi içeriğinde, üretim yıllarında ödenecek rödövans bedelinin, birinci üretim yılı olan yer teslim tarihi ile 2005 yılında ton başına 9,00 TL uygulanacağı, birinci üretim yılından sonraki yıllara ait rödövans bedelinin ise, DIE üretici fiyatları indeksindeki madencilik ve taş ocakçılığı aralık ayı indeks sayısının, bir önceki yıl aralık ayı indeks sayısına göre değişim oranı (%) 'si uygulanmak suretiyle her yılın ocak ayında yeniden tespit edileceği kararlaştırılmış ve ödeme tarihleri belirlenmiştir....
Dolayısıyla rödövans sözleşmesi rödövansçının bağımsızlığını ve inisiyatifini tamamen ortadan kaldıracak şekilde düzenlenemez. Rödövans sözleşmesinde, asgari üretim miktarı ile ton başına verilecek ücretin belirlenmesi hukuki ilişkiyi rödövans olmaktan çıkarmaz. Rödövans sözleşmesinde rödövansçı istediği kadar işçi alıp çıkartabilir, kanunlara aykırı olmamak şartıyla üretim sürecini istediği gibi yönetebilir, vardiyalar oluşturabilir, çalışma şartlarını belirleyebilir. Rödövansta önemli olan belirli nitelikte ve miktardaki madenin belirli zaman dilimleri içinde çıkartılarak istenilen yerlere sevkini yapmaktır. Somut olayda, Mahkemece, davalı Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürlüğü ile davalı ... şirketi arasında rödövans sözleşmesi bulunduğu, maden sahasının davalı ......
Dolayısıyla rödövans sözleşmesi rödövansçının bağımsızlığını ve inisiyatifini tamamen ortadan kaldıracak şekilde düzenlenemez. Rödövans sözleşmesinde, asgari üretim miktarı ile ton başına verilecek ücretin belirlenmesi hukuki ilişkiyi rödövans olmaktan çıkarmaz. Rödövans sözleşmesinde... istediği kadar işçi alıp çıkartabilir, kanunlara aykırı olmamak şartıyla üretim sürecini istediği gibi yönetebilir, vardiyalar oluşturabilir, çalışma şartlarını belirleyebilir. Rödövansta önemli olan belirli nitelikte ve miktardaki madenin belirli zaman dilimleri içinde çıkartılarak istenilen yerlere sevkini yapmaktır. Somut olayda, Mahkemece, davalı Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürlüğü ile davalı ... şirketi arasında rödövans sözleşmesi bulunduğu, maden sahasının davalı ......
Sözleşmenin “TTK’ya ödenecek rödövans payı ve ödemeler” başlıklı 7. maddesi içeriğinde, üretim yıllarında ödenecek rödövans bedelinin, birinci üretim yılı olan 2005 yılında ton başına 9.050.000 TL uygulanacağı, birinci üretim yılından sonraki yıllara ait rödövans bedelinin ise, DIE toptan eşya fiyat indeksindeki madencilik ve taş ocakçılığı aralık ayı indeks sayısının, bir önceki yıl aralık ayı indeks sayısına göre değişim oranı kadar artış uygulanmak suretiyle her yılın ocak ayında yeniden tespit edileceği kararlaştırılmış ve ödeme tarihleri belirlenmiştir....
Köyünde bulunan ... erişim nolu sahada %8 rödövans karşılığında demir üretimi yapılacağının kararlaştırıldığını ancak ilgili rödövans sözleşmesinin işleme konulmadığını, sözleşmeden dolayı hiç bedel ödenmediğini, sözleşme yapıldıktan sonra sahanın işletmeci tarafından atıl durumda bırakılıp işletilmediğini ve verimliliğinin tahrip edildiğini, mevzuattan kaynaklanan yükümlülüklerin de yerine getirilmediğini belirterek sözleşmenin devamında hukuki yarar kalmadığından Elbistan 1. Noterliği'nin 21.05.2012 tarih ve ... yevmiye nolu fesihnamesi ile rödövans sözleşmesinin feshedilmiş olduğunu tespitine, feshin usulen geçersiz sayılması halinde şartları oluştuğundan sözleşmenin feshine, davalının kiralananı haksız işgali nedeniyle müdahalenin men'i ile kiralananın tahliyesine karar verilmesini talep etmiştir....
