Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği'ne göre, maden işletme ruhsat sahiplerinin, ruhsat sahalarının bir kısmı veya tamamı için üçüncü kişilerle yapmış oldukları rödövans sözleşmeleri ve bu sözleşmelerde yapılan değişiklikler, tarafların talebi halinde devir ve intikal işlemlerinde bilgilendirme amacıyla maden siciline şerh edilir. Tarafların birlikte rödövans sözleşmesinin iptalini talep etmeleri halinde de bu kayıtlar terkin edilir. Maden İşleri Genel Müdürlüğü hiçbir şekilde rödövans sözleşmelerine taraf değildir. Rödövans verenin borcu maden işletme iznini rödövansçıya belli bir süre için devretmektir. Maden işletme hakkına sahip olan kişiden belirli bir süreliğine işletme iznini alan rödövansçı da bunun karşılığında rödövans bedeli denen bir payı işletme iznini devreden kişiye vermektedir. Rödövans karşılığı kömür veya diğer cevherlerin üretimini yapan maden işletmelerinde ruhsat sahibine ödenen rödövans paylarının, çeşitli ödeme biçimleri söz konusu olabilmektedir....
Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği'ne göre, maden işletme ruhsat sahiplerinin, ruhsat sahalarının bir kısmı veya tamamı için üçüncü kişilerle yapmış oldukları rödövans sözleşmeleri ve bu sözleşmelerde yapılan değişiklikler, tarafların talebi halinde devir ve intikal işlemlerinde bilgilendirme amacıyla maden siciline şerh edilir. Tarafların birlikte rödövans sözleşmesinin iptalini talep etmeleri halinde de bu kayıtlar terkin edilir. Maden İşleri Genel Müdürlüğü hiçbir şekilde rödövans sözleşmelerine taraf değildir. Rödövans verenin borcu maden işletme iznini rödövansçıya belli bir süre için devretmektir. Maden işletme hakkına sahip olan kişiden belirli bir süreliğine işletme iznini alan rödövansçı da bunun karşılığında rödövans bedeli denen bir payı işletme iznini devreden kişiye vermektedir. Rödövans karşılığı kömür veya diğer cevherlerin üretimini yapan maden işletmelerinde ruhsat sahibine ödenen rödövans paylarının, çeşitli ödeme biçimleri söz konusu olabilmektedir....
Şti. arasında imzalanmış, 5 nolu maden sahasının rödövans karşılığı ...Madencilik Ltd. Şirketine işlettirilmesine ilişkin sözleşmenin ikinci maddesinde sözleşme konusu tanımlanmıştır....
Kurumuna ödenecek rödövans payı ve ödemeler” başlıklı 7. maddesi içeriğinde, üretim yıllarında ödenecek rödövans bedelinin, birinci üretim yılı olan yer teslim tarihi ile 31.12.2005 tarihine kadar ton başına 9,00 TL uygulanacağı, birinci üretim yılından sonraki yıllara ait rödövans bedelinin ise, Devlet İstatistik Enstitüsü üretici fiyatları indeksindeki madencilik ve taş ocakçılığı aralık ayı indeks sayısının, bir önceki yıl aralık ayı indeks sayısına göre değişim oranı (%) 'si uygulanmak suretiyle her yılın ocak ayında yeniden tespit edileceği kararlaştırılmış ve ödeme tarihleri belirlenmiştir....
Dolayısıyla rödövans sözleşmesi rödövansçının bağımsızlığını ve inisiyatifini tamamen ortadan kaldıracak şekilde düzenlenemez. Rödövans sözleşmesinde, asgari üretim miktarı ile ton başına verilecek ücretin belirlenmesi hukuki ilişkiyi rödövans olmaktan çıkarmaz. Rödövans sözleşmesinde rödövansçı istediği kadar işçi alıp çıkartabilir, kanunlara aykırı olmamak şartıyla üretim sürecini istediği gibi yönetebilir, vardiyalar oluşturabilir, çalışma şartlarını belirleyebilir. Rödövansta önemli olan belirli nitelikte ve miktardaki madenin belirli zaman dilimleri içinde çıkartılarak istenilen yerlere sevkini yapmaktır. TTK Genel Genel Müdürlüğü ile davalı T3....
Bakanlık izni alınmadan yapılan rödövans sözleşmesi ile ilgili yaptırım Kanunda özel olarak düzenlenmiştir. Maden Kanunu'nun Ek 7. maddesinin birinci fıkrasına göre “Ruhsat sahipleri ile üçüncü kişiler arasında rödövans sözleşmeleri Bakanlığın iznine tâbidir. İzin alınmaksızın yapılan rödövans sözleşmesi ile yürütülen madencilik faaliyetleri durdurulur”. 24/06/2010 tarihinde yürürlüğe giren 5995 sayılı Kanun ile Maden Kanunu’na eklenen Ek Madde 7'de “Maden ruhsat sahiplerinin, ruhsat sahalarının bir kısmında veya tamamında üçüncü kişilerle yapmış oldukları rödövans sözleşmelerinde, bu alanlarda yapılacak madencilik faaliyetlerinden doğacak İş Kanunu, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili idari, mali ve hukuki sorumluluklar rödövansçıya aittir. Ancak bu durum ruhsat sahibinin Maden Kanunundan doğan sorumluluklarını ortadan kaldırmaz.” hükmü düzenlenmiştir....
Diğer davalı yönünden ise davacının dava dışı Üzülmez 19 No.lu sahada rödövans sözleşmesi ile faaliyet gösteren Of-ton Madencilik işyerinde 07.04.2005-10.12.2009 ve 11.12.2009-19.09.2013 tarihleri arasında, Aknur Mad. Şirketi işyerinde 20.09.2013-10.09.2014 tarihleri arasında çalıştığı, 16.12.2014-03.04.2015 tarihleri arasında ise Karadon 17 No.lu maden sahasında rödövans sözleşmesi ile faaliyet gösteren davalı ... Mad....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; -İş bu davada davalılar arasında yapılan sözleşmenin rödövans sözleşmesi olmadığını, davalılar arasında kurulan ilişki rödövans değil asıl-alt işveren ilişkisi olduğunu, -Davalılar arasında imzalanmış olan sözleşme rödövans ilişkilerinde bulunması gereken şartları taşımadığını, bu ilişki rödövans ilişkisi gibi gözükmekte ise de mahkemenin kabulünün aksine yapılan sözleşme rödövans sözleşmesi olmadığını, -Davalı TTK Genel Müdürlüğü'ne ait işletme ruhsat sahasının tamamı davalı kurumun asıl işi açısından iş yeri olduğunu, davalı kurum işyerindeki asıl işini alt işverene İş Kanunun 2. maddesine aykırı olarak devir ettiğini, -Kurum 5 adet müessese müdürlüğündeki işletme müdürlüklerinde üretime yönelik işveren sıfatı devam ederken işletme ruhsatı kendisine ait olan saha içinde davalı şirket ve diğer bir çok şirkete işlettirme hakkına dayanarak taşkömürünü işletme yetkisinin verildiğini, kurum yapılan bu sözleşmelerle...
Madencilik ve Ticaret Ltd.Şti. olduğu, davacının dava dilekçesi ile taraflar arasında akdedilen 01.01.2010 başlangıç tarihli rödövans sözleşmesinin temerrüt nedeniyle feshine, sözleşmeye konu taşınmazın tahliyesine ve boş olarak davacıya teslimine, davalı şirket adına olan maden ruhsatının maden sicilindeki kaydının terkini ile davacı şirket adına kayıt ve tesciline, davacı şirketin 2019 Nisan - Aralık aylarına ilişkin rödövans kira ve KDV alacağı olarak şimdilik 20.000,00 TL'nin ve aylık ödeme tarihlerinden itibaren tahakkuk eden gecikme tazminatı ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ettiği, davanın derdest olduğu anlaşılmıştır. Görüldüğü gibi, davacı şirket derdest olan İstanbul 5. Sulh Hukuk Mahkemesinin ... Esas sayılı dosyasında öncelikle taraflar arasındaki rödövans sözleşmesinin feshini talep etmiştir. Dolayısıyla icra takibi ve eldeki davanın açıldığı tarih itibariyle taraflar arasında geçerli bir rödövans sözleşmesi bulunmaktadır....
Dava; İş sözleşmesinden kaynaklanan kıdem tazminatı ve bir kısım işçilik alacaklarının tahsili talebine ilişkindir. 1- Davaya konu temel uyuşmazlık davalı ile diğer davalı arasındaki ilişkinin rödovans sözleşmesi kapsamında bir hukuki ilişki mi yoksa asıl alt işveren ilişkisi mi olduğu konusunda toplanmaktadır. Öncelikle bu iki kavramın tanımı yapılmalıdır. 3213 sayılı Maden Kanunu gereğince alınan maden arama ve işletme ruhsatlarının ruhsat sahiplerince üçüncü kişilere maden sahalarının işletmesini devredilmesi için yapılan sözleşmelere rödövans sözleşmesi denir.24.10.2010 tarih ve 5995 sayılı yasa ile 3213 sayılı maden kanunu eklenen ek 7. maddede; "maden ruhsat sahiplerinin ruhsat sahalarının bir kısmında veya tamamında üçüncü kişilerle yapmış oldukları rödövans sözleşmelerinde o alanlarda yapılacak madencilik faaliyetlerinden doğacak iş kanunu iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili idari ve mali hukuki sorumluluklar rödövansçıya aittir....
