Asliye Ticaret Mahkemesi TARİHİ: 10.10.2019 NUMARASI: 2019/221 Esas - 2019/1090 Karar DAVA: Ceza koşulu alacağı (İşçinin rekabet yasağının ihlalinden kaynaklanan) Taraflar arasındaki cezai şart alacağı davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerle davanın kısmen kabulüne dair verilen hükme karşı, her iki taraf vekillerince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi, gereği konuşulup düşünüldü....

Davacı, davalının davacı şirkette proje müdürlüğünde ... sorumlusu olarak çalıştığını, kendi isteği ile işten ayrıldığını, iş sözleşmesine konu rekabet yasağına aykırı davrandığını belirterek cezai şart talebinde bulunmuştur. Davalı yan ise, davanın rekabet yasağının ihlalinden doğduğu ileri sürülen cezai şart alacağının tahsili istemine yönelik olduğunu, iş bu davanın görülme yerinin iş mahkemesi olduğunu savunmuştur. Davalı işçinin davacı şirketten ayrıldığı, taraflar arasında düzenlenen 04.06.2018 tarihli iş sözleşmesinin 1. Maddesine göre; “Haksız Rekabet Yaratma” başlığı altında rekabet yasağının kapsamı belirtilmiştir....

Somut olayda, --------- belirlendiği, bu surette rekabet yasağı sözleşmesinin içerdiği coğrafi koşul aşırı nitelikte ise de davalının davacı iş yerinden ayrıldıktan sonra 1 yıl dolmadan davacının faaliyet gösterdiği alanda ve aynı il sınırları içerisinde başka bir işletmede işe girmesi karşısında, rekabet yasağının aynı il sınırları içinde geçerli olduğunun kabulü ve coğrafi sınırın aynı il ile sınırlandırılması neticesinde, TBK'nın 444/1 ve 445 maddesindeki hüküm ve koşullar bakımından rekabet yasağı hükmünün geçerli olduğu sonucuna varılmıştır.--------------- Ancak aynı Kanun'un 444/2. maddesi “Rekabet yasağı kaydı, ancak hizmet ilişkisi işçiye müşteri çevresi veya üretim sırları ya da işverenin yaptığı işler hakkında bilgi edinme imkânı sağlıyorsa ve aynı zamanda bu bilgilerin kullanılması, işverenin önemli bir zararına sebep olacak nitelikteyse geçerlidir.” hükmüne haiz olup, anılan madde hükmü uyarınca rekabet yasağının işçinin yaptığı iş nedeniyle edindiği bilgileri, çalışmaya...

Şti. ünvanlı şirketin kurucusu olduğunu ve şirketin 22/01/2020 tarihinde tescil edildiğini, davalıya rekabet yasağına aykırı davrandığı gerekçesiyle 20.000 TL ceza şartın ödenmesinin ihtar edildiği, davalının ödeme yapmadığı, müvekkili şirketin davalının rekabet yasağına aykırı davranması nedeniyle maddi ve manevi olarak zarar gördüğünü belirterek 20.000 TL cezai şart alacağı, 5.000 TL manevi zarar alacağı ve 1.000 TL maddi zararının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....

GEREKÇE: Dava, hukuki niteliği itibariyle, hizmet sözleşmesi sona erdikten sonra işçinin rekabet yasağını ihlal ettiği iddiasına dayalı olarak TBK'nın 446. maddesi uyarınca ceza koşulu alacağının tahsili istemine ilişkindir....

kararlarına göre tek taraflı olarak getirilmesi hukuka aykırı olmakla birlikte kararlaştırılan tutarın fahiş oluşu nedeniyle kaldırılması ve her ----- indirilmesi gerektiğini, rekabet yasağına ilişkin sınırlamaların öncelikle işçinin yaptığı işin niteliğine göre belirlenmesi gerektiğini, bütün çalışanlar açısından her durumda geçerli olabilecek bir rekabet yasağı hükmünden söz edilebilmesinin mümkün olmadığını, bununla birlikte kabul anlamına gelmemek kaydı ile cezai şart olarak kararlaştırılan miktarın da işçinin iktisadi geleceğini tehlikeye düşürmemesi gerektiğini, müvekkillerinin rekabet yasağını herhangi bir şekilde ihlali söz konusu olmadığı gibi davacı tarafın önemli ölçüde zarara uğrama tehlikesinin de bulunmadığını, kabul anlamına gelmemek kaydı ile davacının beyanlarının aksine, cezai şartın hukuka uygun olduğu kabul edilse dahi müvekkilleri tarafından cezai şartın ihlalinin söz konusu olmadığını, davacı tarafın rekabet yasağının devamı konusunda ekonomik ve hukuki hiçbir yararının...

nun 445.madde hükmünde: Rekabet yasağının, işçinin ekonomik geleceğini hakkaniyete aykırı olarak tehlikeye düşürecek biçimde yer, zaman ve işlerin türü bakımından uygun olmayan sınırlamalar içeremeyeceği ve süresi, özel durum ve koşullar dışında iki yılı aşamayacağı; hâkimin, aşırı nitelikteki rekabet yasağını, bütün durum ve koşulları serbestçe değerlendirmek ve işverenin üstlenmiş olabileceği karşı edimi de hakkaniyete uygun biçimde göz önünde tutmak suretiyle, kapsamı veya süresi bakımından sınırlayabileceği belirlenmiştir. Burada hakime aşırı nitelikteki rekabet yasağının kapsamını veya süresini sınırlama yetkisi verilmiştir. Ne var ki, bu sınırlamanın ön şartı işverenin üstlenmiş olduğu bir karşı edimin bulunmasıdır. Oysa, olayda, ceza şartı öngörülen sözleşmede sadece davalı işçi aleyhine cezai şart konulmuş, davacı işveren aleyhine cezai şart ya da karşı bir edim ihdas edilmemiştir. Bunun doğal sonucu olarak, TBK.'...

KARŞI OY Dava, işçinin rekabet etme yasağına aykırılığa dayalı cezai şart istemine ilişkindir. Ceza koşulunun kendisi başlı başına bir borcun konusu değildir. Ceza koşulu, daima ifası gereken bir asıl borcun varlığını arar. Zira ceza koşulu, borçlunun borca uygun davranmasını temin eden bir tür güvencedir. Yine ceza koşulu asıl borca bağlı (fer'i) nitelikte bir borç doğurur. Ceza koşulu TBK. m. 179'da düzenlenmiştir. Bu düzenlemeye göre, ceza koşulunun türleri, seçimlik ceza koşulu, ifaya eklenen ceza koşulu ve ifa yerine ceza koşulundan (Dönme cezası) ibarettir. Bu genel düzenlemenin yanında TBK. m. 444/2 dönme cezası özel olarak düzenlenmiştir. Bu TBK 444/2 aynı TBK m. 179 maddesine bir aykırılık oluşturur. Sözleşme cezası burada da TBK m. 179 olduğu gibi, kural olarak, ödenmesi ile akitten cayma hakkını verir. TBK m. 179'un aksine, TBK m. 444/23 gereğince ifayı yada sözleşme cezasını talep etmek isteyip istemediğini alacaklı seçemez....

Dava, taraflar arasında akdedilen iş sözleşmesinden kaynaklı rekabet yasağının ihlali nedeniyle, cezai şart tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, mahkemenin görevsizliği sebebiyle davanın görev yönünden reddine, dosyanın görevli İstanbul Anadolu İş Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur. Taraflar arasında iş sözleşmesi akdedilmiş ve davalının davacı şirkette 17/05/2011 tarihinde işe başladığı ve 31/01/2020 tarihinde istifa ederek davacı şirketten ayrıldığı anlaşılmıştır. Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 03.12.2021 Tarih ve 2021/1534 Esas- 2021/6811 Karar sayılı Bölge Adliye Mahkemeleri Hukuk Daireleri’nin kesin nitelikteki kararları arasındaki uyuşmazlığın giderilmesine yönelik kararı ile;''.......

ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ: 14/12/2021 NUMARASI: 2019/449 Esas - 2021/999 Karar DAVA: Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan) İSTİNAF KARAR TARİHİ: 10/05/2022 Davanın göreve ilişkin dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine ilişkin kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü; DAVA: Davacı vekili , taraflar arasında imzalanan 16.07.2015 tarihli Belirsiz Süreli Hizmet Sözleşmesi ile rekabet yasağının düzenlendiğini, rekabet yasağının süre ile sınırlandırıldığı ve davalının serbest iradesi ile sözleşmenin ihlali durumunda son 1 yıl içindeki ücret alacağını cezai şart olarak ödenmeyi kabul ettiğini, davalının üretim sistemleri müdürü olarak üst düzey yönetici konumunda olup hizmet sektöründeki şirketin müşteri çevresi ve müşteri portföyünü, şirketin temel kazancını oluşturan proje ve araştırmalarını, şirket için ticari sır olan know-how mahiyetinde tüm bilgilere sahip olduğunu, Davalının,işten ayrıldıktan sonra davacının...