İş sözleşmesi devam ederken işçinin sadakat borcu gereği zaten rekabet yasağı bulunduğundan bu konuda ayrı bir anlaşmanın varlığına gerek yoktur. Rekabet yasağının ihlali halinde işveren, iş sözleşmesine aykırı davranıştan ötürü sözleşmeyi haklı nedenle feshedebileceği gibi, varsa zararının tazminini de isteyebilecektir. Türk Borçlar Kanunu'nun rekabet yasağının sona ermesini düzenleyen 447.maddesinde iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız olarak ya da işçi tarafından haklı nedenle feshedilmiş olması halinde rekabet yasağının sona ereceği düzenlenmiş olup, haklı fesih müessesesinin iş hukuku ilkeleri çerçevesinde ticaret mahkemesince değerlendirilmesinin güçlüğü ortadadır. Uyuşmazlığın kaynağı iş sözleşmesi olduğundan Türk Borçlar Kanununun 444 ve devamı maddelerine dayalı olarak İş Kanunu kapsamında işçi sayılan kişinin, rekabet yasağı sözleşmesinin ihlali nedeniyle açılan cezai şartın tahsiline ilişkin davalarda iş mahkemeleri görevlidir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI Mahkemece yapılan yargılama, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; "... davalının, davacı şirkette, 14.04.2014 tarihinde işe başladığı, işe girerken 14.04.2014 tarihli iş sözleşmesini ve rekabet yasağı sözleşmesini imzaladığı, iş sözleşmesinin 10. Maddesinde rekabet yasağına ilişkin hükümlerin konulduğu, sözleşmesinin 10/b maddesinde rekabet yasağını kapsayan hallerin ortaya konulduğu, rekabet yasağı süresinin 3 yıl ve tüm Türkiye coğrafi sınırları içerisinde geçerli olduğu hükmüne yer verildiği, sözleşmenin 10/g maddesinde cezai şart tutarının 25.000 EURO olarak belirlendiği, yine rekabet yasağı sözleşmesinin 2. Maddesinde benzer rekabet yasağı düzenlemesine yer verilerek 7. Maddesinde aynı miktarda cezai şarta yer verildiği, davacı şirketin reklam bölümünde yönetici pozisyonunda çalışmakta iken 08.07.2015 tarihinde istifa ederek işten ayrıldığı, 01.09.2015 tarihinde .... Ltd. Şti....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, taraflar arasında imzalanan hizmet aktinde yer alan rekabet yasağına ilişkin hükümlerin ihlali nedeniyle cezai şart istemine ilişkindir. Davacının, davalı ile aralarında düzenledikleri Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi ve bu sözleşme içerisinde belirtilen 13. Maddede belirtilen Rekabet ve Çalışma Yasağı hükmüne dayanarak davalının rekabet yasağını ihlal ettiği gerekçesi ile TBK.444 ve devamı maddeleri uyarınca tazminat davası açtığı anlaşılmıştır. 6102 sayılı TTK'nın 54. ve devamındaki maddelerde haksız rekabete ilişkin düzenlemelere yer verilmiş olup haksız rekabet; aldatıcı hareket veya hüsnüniyet kaidelerine aykırı sair suretlerle iktisadi rekabetin her türlü suistimalidir şeklinde tanımlanmıştır....
Polikliniği adıyla davalı tarafından müvekkilinin ... 160 metre uzaklıkta olduğunu, davalı tarafından rekabet yasağı kanununa uymadığını, madde 446'da aykırı davranışların sonuçları düzenlendiğini, hükme göre rekabet yasağına aykırı davranın işçi, bunun sonucu olarak işverenin uğradığı bütün zararları gidermekle yükümlü olduğunu, somut olayda da sözleşmede geçersiz sayılmayı gerektirir haksız şart bulunmadığını, rekabet yasağı kaydı taşıyan hükmün geçerli olduğunu, bu sebeple müvekkili şirketin işçiden cezai şart ve uğradığı diğer tüm maddi ve manevi zararları isteme hakkı bulunduğunu, hizmet sözleşmesi m5/h hükmü ile de sabit olduğu üzere hekimler ile akdedilen iş sözleşmeleri feshedilmiş dahi olsa, hekimlerin işten ayrıldıktan sonraki 2 yıl süre ile iş yeri açmaları yasaktır....
DAVA KONUSU : Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan) KARAR : KAYSERİ 2....
, haksız fesih nedeniyle rekabet yasağı hükümsüz kaldığından haksız ve hukuki mesnetten yoksun işbu davanın reddi gerektiğini, dava konusu rekabet yasağı sözleşmesinin geçersiz olduğunu, zira bu yasağın bir kelepçeleme sözleşmesi niteliğinde olduğunu, davalının davacı şirketi zarara uğratmadığını, davalının ayartmama yükümlülüğüne aykırı davranmadığını, davacının talep ettiği tazminat tutarının haksız ve hukuka aykırı olduğunu belirterek davanın reddini talep ve müdafaa etmiştir....
Rekabet yasağı kaydı, ancak hizmet ilişkisi işçiye müşteri çevresi veya üretim sırları ya da işverenin yaptığı işler hakkında bilgi edinme imkânı sağlıyorsa ve aynı zamanda bu bilgilerin kullanılması, işverenin önemli bir zararına sebep olacak nitelikteyse geçerlidir.” “Sınırlandırılması” başlıklı 445.maddesinde “Rekabet yasağı, işçinin ekonomik geleceğini hakkaniyete aykırı olarak tehlikeye düşürecek biçimde yer, zaman ve işlerin türü bakımından uygun olmayan sınırlamalar içeremez ve süresi, özel durum ve koşullar dışında iki yılı aşamaz. Hâkim, aşırı nitelikteki rekabet yasağını, bütün durum ve koşulları serbestçe değerlendirmek ve işverenin üstlenmiş olabileceği karşı edimi de hakkaniyete uygun biçimde göz önünde tutmak suretiyle, kapsamı veya süresi bakımından sınırlayabilir.”...
Bilirkişi heyeti 07/09/2020 havale tarihli raporunda; dosyada bulunan 06/02/2008 tarihli ve 26/12/2011 tarihli iki ayrı rekabet etmeme sözleşmesine ilişkin olarak, rekabet etmeme sözleşmesinin şekle ve esasa bağlı bir eksikliği ve geçersizliğinin bulunmadığının kabulü halinde, mevzuat, yargı kararları, rekabet etmeme sözleşmesine ilişkin hükümler ve tarafların iddia ve savunmaları ile dosyadaki belgeler ve bilgilerin birlikte değerlendirilmesi sonucunda rekabet etmeme sözleşmesinin geçerli olacağını, rekabet etmeme sözleşmesinde belirlenmiş olan ve davalı tarafın talebiyle icraya konulan 72.176,88-TL cezai şart tutarında indirim yapılıp yapılmayacağının takdirinin mahkemede olduğunu bildirmiştir. Rekabet etmeme borcu, iş akdinin sonuçlarından olan; işçinin, işverene sadakat borcunun olumsuz yönünü ifade eder. TBK madde 444'te düzenlenen rekabet yasağı asli yükümlülük doğuran bir sözleşme değildir, iş akdine bağlı olarak fer'i nitelikte bir yükümlülük doğurmaktadır....
Dava konusu rekabet yasağı ve buna dayalı cezai şarta ilişkin olarak taraflarca hizmet sözleşmesi dışında, hizmet sözleşmesinin eki niteliğindeki rekabet etmemeye yönelik " Taahhütname " başlıklı sözleşme akdedilmiştir. Bahsi geçen bu sözleşmeye işçi aleyhine rekabet yasağı öngörülmüş ve yasağın ihlali ceza koşuluna bağlanmıştır. Rekabet yasağı 6098 sayılı TBK'nın Genel Hizmet Sözleşmesi hükümleri içinde 444 ilâ 447. maddelerinde düzenlenmiştir. TBK'nın 444. maddesi uyarınca, fiil ehliyetine sahip olan işçi, işverene karşı, sözleşmenin sona ermesinden sonra herhangi bir biçimde onunla rekabet etmekten, özellikle kendi hesabına rakip bir işletme açmaktan, başka bir rakip işletmede çalışmaktan veya bunların dışında, rakip işletmeyle başka türden bir menfaat ilişkisine girişmekten kaçınmayı yazılı olarak üstlenebilir....
Dava konusu rekabet yasağı ve buna dayalı cezai şarta ilişkin olarak taraflarca hizmet sözleşmesi dışında, hizmet sözleşmesinin eki niteliğindeki rekabet etmemeye yönelik " Taahhütname " başlıklı sözleşme akdedilmiştir. Bahsi geçen bu sözleşmeye işçi aleyhine rekabet yasağı öngörülmüş ve yasağın ihlali ceza koşuluna bağlanmıştır. Rekabet yasağı 6098 sayılı TBK'nın Genel Hizmet Sözleşmesi hükümleri içinde 444 ilâ 447. maddelerinde düzenlenmiştir. TBK'nın 444. maddesi uyarınca, fiil ehliyetine sahip olan işçi, işverene karşı, sözleşmenin sona ermesinden sonra herhangi bir biçimde onunla rekabet etmekten, özellikle kendi hesabına rakip bir işletme açmaktan, başka bir rakip işletmede çalışmaktan veya bunların dışında, rakip işletmeyle başka türden bir menfaat ilişkisine girişmekten kaçınmayı yazılı olarak üstlenebilir....
