ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2020/185 KARAR NO : 2021/650 DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 11/03/2020 KARAR TARİHİ : 12/10/2021 Mahkememizde görülmekte olan itirazın iptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin uzun yıllardır kılavuzluk hizmeti veren bir şirket olduğunu, davalı arasında iş ilişkisinin kurulması sırasında akdedilen hizmet sözleşmesinde hizmet akdinin sona ermesinden sonraki döneme ilişkin olarak rekabet yasağı düzenlemesi bulunduğunu, bu hükme göre davalı kılavuz rekabet yasağını ihlal etmesi durumunda cezai şart ödemesi gerektiğini, davalının 31/12/2018 tarihli yönetmelik değişikliğini takiben 2019 yılı Şubat ayı içerisinde noter kanalı ile ihtarname göndererek ve hiçbir sebep bildirmeksizin istifa ettiğini, hemen akabinde kılavuzluk hizmetleri sektöründe faaliyet gösteren...
Maddesi gereğince istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık halleri gözetilerek yapılan istinaf incelemesinde; Dava, davalı işveren tarafından davacı işçi aleyhine açılmış, rekabet yasağı ve gizlilik sözleşmesinden kaynaklanan cezai şart istemine ilişkindir. Davacı, davalı işyerinde 20/02/2020- 06/10/2021 tarihleri arasında çalışmış, çalışması istifa ile sona ermiştir. İş bu dava ise 02/08/2022 tarihinde açılmış olup, davacı taraf davalının ihracat şefi olarak davalı işyerinde çalışırken ayrılması sonrası aralarında gizlilik sözleşmesi ve rekabet yasağına ilişkin fikri haklar sözleşmesi bulunmasına rağmen,davacının aynı faaliyet alanında hizmet veren LYKSOR Kimya San. A.Ş. bünyesinde çalışmaya başlaması sebebiyle sözleşmeyi ihlal etmesi nedeniyle cezai şart talebinde bulunduğu anlaşılmaktadır. SGK kayıtlarında davacının bahsi geçen şirkette 21/11/2021 tarihinde çalışmaya başladığı anlaşılmaktadır....
Dava, rekabet yasağı sözleşmesinin ihlali iddiasına dayalı cezai şart istemine ilişkindir. Taraflar arasında imzalanan rekabet yasağı sözleşmelerinin 4/3. maddesinde “rekabet yasağı anlaşmasının coğrafi sınırının “Tüm Dünya” olarak belirlendiği” görülmektedir. Mahkemece yukarıda yapılan özetten de anlaşılacağı üzere “rekabet yasağı sözleşmesinin ...'nın 27. maddesi gereğince kesin olarak hükümsüz olduğu, davacı vekili dava dilekçesinde BK'nın 445/2. maddesi gereğince rekabet yasağında yer sınırının, davacı şirket merkezinin ve ana faaliyet yerinin ... ili olması nedeniyle ... ili ile sınırlandırılması gerektiğini beyan etmiş ise de anılan maddenin uygulanabilmesi, sözleşmenin hakim tarafından hakkaniyete uygun biçimde kapsam ve süresinin sınırlandırılabilmesi için sözleşmenin kesin hükümsüzlük haline ulaşmayacak şekilde aşırı nitelikte rekabet yasağı hükümleri içermesi gerektiği, somut olayda ...'...
Kanun koyucu, geçerli bir rekabet yasağı anlaşmasının sınırlarını kesin olarak çizmiş, gerekirse hakimin müdahalesini de öngörmüş, bu şekilde yapılan rekabet yasağı anlaşmasını ihlal eden işçiyi de işverenin zararlarını tazmin yükümlülüğü altına almıştır. Böyle bir durumda işveren, işçinin rekabet yasağını ihlal ettiği olgusunun yanında, bu nedenle bir zararının da oluştuğunu kanıtlayarak tazminat talep edebilecektir. Görüldüğü üzere, işçi ve işverenin, TBK'nın 445. maddesindeki sınırlar içinde kalmak kaydıyla, rekabet yasağı anlaşması yapmalarına yasal bir engel yoktur. Zaten cezai şartın amacı da zararın tazminidir. Ancak borçlu, cezai şart ödemeyi taahhüt etmişse, artık alacaklı herhangi bir zarara uğradığını iddia etmek veya zararının kapsamını ispat etmek zorunda kalmadan, tazminat elde etmek imkanı bulacaktır....
nezdinde çalıştığı biçimde ürün müdürü görevi ile işveren ile aynı sektörde faaliyet gösteren bir şirket veya işyerinde çalışmamayı kabul, beyan ve taahhüt ettiğini, davacının bu taahhüdüne aykırı davranışı veya ihlali halinde davalı, rekabet yasağı kuralına maruz kalan müvekkiline rekabet yasağı sözleşmesinin imzalanmasıyla birlikte alınan 20.000- TL bedelli teminat senedindeki bedeli ödemeyi kabul, beyan ve taahhüt ettiğini, hal böyle olmasına rağmen, davacının müvekkil ile imzaladığı rekabet yasağı sözleşmesi ve gizlilik taahhütnamesine aykırı şekilde 2 yıllık yasak sona ermeden İstanbul sınırlan içinde Pharmactive ilaç San....
nezdinde çalıştığı biçimde ürün müdürü görevi ile işveren ile aynı sektörde faaliyet gösteren bir şirket veya işyerinde çalışmamayı kabul, beyan ve taahhüt ettiğini, davacının bu taahhüdüne aykırı davranışı veya ihlali halinde davalı, rekabet yasağı kuralına maruz kalan müvekkiline rekabet yasağı sözleşmesinin imzalanmasıyla birlikte alınan 20.000- TL bedelli teminat senedindeki bedeli ödemeyi kabul, beyan ve taahhüt ettiğini, hal böyle olmasına rağmen, davacının müvekkil ile imzaladığı rekabet yasağı sözleşmesi ve gizlilik taahhütnamesine aykırı şekilde 2 yıllık yasak sona ermeden İstanbul sınırlan içinde Pharmactive ilaç San....
Dava, rekabet yasağı ihlalinden kaynaklanan cezai şart istemine ilişkindir....
Ayrıca, taraflar arasındaki rekabet yasağı sözleşmesinde iş akdinin sona ermesinden sonrası için rekabet yasağının düzenlenmiş olması nedeniyle, iş akdinin sona erdiği 17.09.2014 tarihi itibariyle uyuşmazlıkta 6098 sayılı TBK'nin 445. maddesi tatbik edilecektir. TBK'nin 445/1 fıkrasında rekabet yasağı kaydı içeren sözleşmelerde yer, zaman ve işin türü bakımından sınırlama öngörüldüğü gibi, aynı maddenin ikinci fıkrasında da mahkemece aşırı nitelikteki rekabet yasağı hükümlerinin kapsamı veya süresi bakımından sınırlandırılabileceği düzenlenmiştir. Bu durumda, mahkemece taraflar arasındaki rekabet yasağına ilişkin sözleşme hükmünün TBK'nin 445/2. maddesi çerçevesinde değerlendirilip, tartışılarak bir sonuca gidilmesi gerekirken, yazılı gerekçeyle davanın reddine karar verilmesi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir...'' gerekçeleri kapsamında bozulması üzerine bozma ilamına uyulmasına karar verilerek yargılamaya devam edilmiştir. Ancak Yargıtay 9....
İş akdi sona erdikten sonra işçinin işverenle rekabet etmeme borcu ancak böyle bir sözleşme ile kararlaştırıldığı takdirde söz konusu olmaktadır (Prof. Dr. S. Süzek, İş Hukuku, Beta Yayınları, 2005, s.277). Bu noktada, iş görme ve sadakat borçları ile rekabet etmeme borcu (rekabet yasağı) arasındaki ayrıma değinilmesinde yarar bulunmaktadır. İş görme ve sadakat borçları, açıkça kararlaştırılmasa bile her iş sözleşmesinde vardır. Rekabet etmeme borcu ise, ancak iş sözleşmesi taraflarının açıkça kararlaştırmaları hâlinde ortaya çıkar. Bundan başka, iş görme ve sadakat borçlarının yerine getirilmesi sadece sözleşmenin yürürlüğü sırasında söz konusudur. Buna karşılık Borçlar Kanunu’nda düzenlenmiş olan rekabet etmeme borcu ise iş sözleşmesinden sonraki süre içinde yerine getirilir....
Hukuk Dairesi'nin 2020/599 esas ve 2022/1457 karar sayılı ilamı) Tüm açıklamalar ışığında somut uyuşmazlık değerlendirildiğinde; Taraflar 05/09/2016 tarihli rekabet yasağı sözleşmesi imzalandığı, sözleşmenin ilk üç maddesinde rekabet yasağı hükümleri, 4. Maddesinde kapsamı, 5....
