ASLİYE HUKUK (FSHHM)MAHKEMESİ TARİHİ : 03/10/2019 NUMARASI : 2017/740 ESAS-2019/355 KARAR DAVA KONUSU : Tazminat (Fikir Ve Sanat Eseri Sözleşmesinden Kaynaklanan) KARAR : Taraflar arasında görülen Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'ndan kaynaklı haklara müdahalenin men'i, ref'i ile maddi ve manevi tazminat istemine ilişkin davanın yapılan yargılaması sonucunda verilen karara karşı davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine HMK'nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi....

H U K U K İ N İ T E L E N D İ R M E - G E R E K Ç E : Dava, haksız rekabetten kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir. Davacı ve davalı ... arasında imzalanan 09/06/2016 tarihli belirsiz süreli hizmet akdinin 12.2. Maddesinde de rekabet yasağı düzenlemesi yapılmış ise de davacının dayanağı bu sözleşme değil 14/03/2019 tarihli rekabet yasağı sözleşmesidir. Sözleşme: Davacı ile davalı arasında imzalanan 14.03.2019 tarihli ikale sözleşmesinin "REKABET YASAĞI" başlıklı 4. Maddesi davalıya işten ayrıldıktan sonra birtakım rekabet etmeme yükümlülükleri getirmiştir. Bu maddeye göre "Her ne sebeple olursa olsun çalışan, bu anlaşmanın imzalanma tarihinden itibaren 2 yıl süreyle ...sınırları dahilinde İşverenle rekabet etmeyecektir. Bu rekabet yasağı kapsamında, çalışan veya şirketi, işverene rakip bir işletmede İşveren bünyesinde yapmış olduğu nitelikte bir işi yapamaz ve işverene rakip bir işletmeyle farklı türde bir menfaat ilişkisine giremez....

ile Davalı ... ... arasında iş sözleşmesinden sona ermesinden sonraki döneme ilişkin bir rekabet yasağı sözleşmesinin iş sözleşmesinin işçinin haklı sebeple iş sözleşmesini fesih etmesi sebebiyle hükümsüz kalacağı; bununla birlikte davalı işçinin iş sözleşmesinin feshi tarihinde rekabet etmeme taahhüdünde bulunduğu; rekabet etmeme taahhüdünü içeren 4.c bendinin yer aldığı Sulh ve İbra başlıklı metinde ihrazi kayıt ile imzalandığı; işçinin bu noktada işçilik alacaklarını almak kaygısı ve amacıyla metni imzaladığı ve iş sözleşmesinin sona erdiği tarihte düzenlenen rekabet yasağı taahhütnamesinin baskı altında ve işçinin işçilik haklarını alamayacağı korkusuyla müzayaka halindeki davalı işçiye zorla imzalatıldığı; sonuç ve kanaatine Sayın Mahkemece ulaşılması halinde de baskı altında imzalanan rekabet etmeme taahhüdünün hukuken geçerli olmadığı; davalı işçinin haklı sebeple iş sözleşmesini sona erdirmesi sebebiyle iş sözleşmeleri bittikten sonra da sır saklamakla yükümlü olmadığı; Mahkeme...

Bu noktada, iş görme ve sadakat borçları ile rekabet etmeme borcu (rekabet yasağı) arasındaki ayrıma değinilmesinde yarar bulunmaktadır. İş görme ve sadakat borçları, açıkça kararlaştırılmasa bile her iş sözleşmesinde vardır. Rekabet etmeme borcu ise, ancak iş sözleşmesi taraflarının açıkça kararlaştırmaları hâlinde ortaya çıkar. Bundan başka, iş görme ve sadakat borçlarının yerine getirilmesi sadece sözleşmenin yürürlüğü sırasında söz konusudur. Buna karşılık Borçlar Kanunu’nda düzenlenmiş olan rekabet etmeme borcu ise iş sözleşmesinden sonraki süre içinde yerine getirilir. Rekabet etmeme yükümüne dair sözleşmenin yazılı şekilde yapılması, iş ve süre ile sınırlandırılmış olması, işçinin ekonomik geleceğini hakkaniyete aykırı olarak tehlikeye sokmaması ve işçinin reşit olması gerekir....

İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili; TTK 4/1-c maddesi uyarınca hizmet sözleşmesinin sona ermesinden sonraya ilişkin rekabet yasağı düzenlemesinin ihlali sebebiyle açılacak davaların madde aralığı belirtilmek suretiyle mutlak ticari davalardan olduğunu, uyuşmazlığın ortaya çıktığı dönemde tarafların zaten işçi ve işveren sıfatına haiz olmadığını, uyuşmazlığın kaynağının rekabet yasağı sözleşmesi olduğunu, ticaret mahkemelerinin görevli olduğunu, bu nedenlerle görevsizlik kararının kaldırılmasını talep etmiştir. GEREKÇE: Dava, hizmet sözleşmesi sona erdikten sonra işçinin rekabet yasağını ihlal ettiği iddiasına dayalı olarak sözleşmede öngörülen ceza koşulunun tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece, görevsizlik kararı 12.10.2017 tarihli, 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'nun 5....

Rekabet yasağına ilişkin 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 444–447.maddeleri hizmet sözleşmesine ilişkin hükümler içinde düzenlenmiştir. Her iki kanunda da rekabet yasağına ilişkin sözleşmenin kurulması ve sınırları özellikle işçinin korunması ilkesi dikkate alınarak düzenlenmiştir. Gerçekten, işçinin çalışma hakkı, rekabet yasağına ilişkin sözleşmelerin yer, süre ve konu itibariyle sınırlandırılmasını gerektirmektedir. İşçi ile işveren arasında sözleşmenin sona ermesinden sonraki dönem için rekabet yasağına ilişkin bir anlaşma olmadıkça, Borçlar Kanunu'ndaki hükümler tek başına işverene talep hakkı vermez. Başka bir anlatımla, taraflarca rekabet yasağı konusunda anlaşma yapılmışsa işveren, sözleşmeye aykırı davranıldığını ileri sürerek cezai şart ya da tazminat talebinde bulunabilecektir. Bu nedenle, burada borcun kaynağı kanun değil, iş sözleşmesidir....

HUKUKİ DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE: Dava, patent hakkından kaynaklı haksız rekabet ve tazminat davasıdır. 6102 Sayılı TTK m.4 te düzenlenen davalar mutlak ticari davalar olup görevli mahkeme Asliye Ticaret Mahkemeleridir. Mahkemelerin görevi kanunla düzenlenmiş olup görev kuralları kamu düzenindendir ve mahkemece yargılamanın her aşamasında resen gözetilmesi gerekmektedir. İhtisas mahkemeleri ile diğer hukuk mahkemeleri çevresindeki ilişki görev ilişkisidir. Tüm dosya kapsamı gözetildiğinde eldeki dava her ne kadar haksız rekabete dayalı tazminat davası ise de davanın patent hakkına dayalı açıldığı anlaşılmakla 6769 sayılı SMK 156/1 maddesi uyarınca mahkememizin görevsizliğine karar verilmiştir. HÜKÜM:(Gerekçesi kararda açıklandığı üzere) 1-Mahkememizin GÖREVSİZLİĞİNE, 2-Davanın HMK 114/1-c maddesi uyarınca mahkemenin görevli olması ile ilgili dava şartı yokluğu sebebiyle HMK 115/2. Maddesi gereğince usulden reddine, 3-HMK 20....

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE Dava: Davalının eyleminin, davacı şirkete ait "...", "...", "..." ibareli markalarından kaynaklı haklara tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğinin tespiti, önlenmesi, durdurulması, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydı ile şimdilik 1000TL maddi, 1000 TL manevi tazminatın tahsiline ilişkindir....

İşçi, işe alındığı andan işten çıkarılacağı ana kadar işverene karşı rekabet yapamaz. Zira söz konusu zaman parçası içinde yapılmış rekabet, sadakat borcuna aykırılık oluşturur. İşçinin İş Kanunu’nun 25/II- b, d ve e bentleri gereğince doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması sadakat borcunun ihlali olarak kabul edilmiş; bu hâlde işverenin iş akdini feshedebileceği gibi tazminat da isteyebileceği hükme bağlanmıştır. Rekabet etmeme borcu ise işçinin öteki borçları gibi her iş sözleşmesi için söz konusu olan borçlardan değildir. İş akdinin devamı süresince işçinin işverenle rekabet etmemesi sadakat borcu içinde yer alan bir yükümlülüktür. Buna karşılık taraflar iş ilişkisi devam ederken sözleşmenin bitiminden sonra işçinin rekabet etmeyeceğine dair bir hükmün iş akdine konulmasını veya bu konuda ayrı bir sözleşme (rekabet yasağı sözleşmesi) yapılmasını kararlaştırabilirler....

Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davacının müvekkili bankadan kullanmış oludğu herhangi bir ... bulunmadığını, huzurdaki davanın haksız fiil hükümlerine tabi olduğunu ve zamanaşımına uğradığını, davaya dayanak alınan Rekabet kurulu Kararı hakkında taraflarınca iptal davası açıldığını, söz konusu iptal davasının sonucunun bekletici mesele yapılması gerektiğini, müvekkili banka ile hiçbir ... ilişkisi ve sözleşmesi olmayan davacının maddi tazminat talebinin hukuki şartlarının gerçekleşmediğini, Rekabet Kurulu'nun müvekkili banka aleyhine idari para cezası verilmiş olmasının tek başına davacının zarara uğradığının kabulüne sebebiyet vermediğini, huzurdaki işbu maddi tazminat davasının dayanağını teşkil eden rekabet kurulunca tesis edilmiş bulunan idari para cezasının iptali amacıyla ikame edilen Ankara 2....