ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/590 ESAS KARAR NO : 2023/107 DAVA : İtirazın İptali (Hasılat Kirası Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 02/08/2022 KARAR TARİHİ : 14/02/2023 Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hasılat Kirası Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde; "Müvekkil şirket ile davalı şirket arasında ------ yevmiye numaralı rödövans sözleşmesi bulunmaktadır. Davalı şirket ile müvekkil arasındaki anılan rödovans sözleşmesine dayanan ticari ilişki nedeniyle davalı tarafın müvekkil şirkete 322.613,15 TL bakiye borcu mevcuttur....
T3 İşyeri Devir Protokolü ile iş sözleşmesinden doğan tüm hak ve borçları devir aldığı, müvekkil şirketin "işveren" sıfatı bulunmadığından husumet yönünden davanın reddi gerektiği, davacının çalıştığı işyeri Rödövans Sözleşmesi ile diğer davalıya devredildiği, Maden Kanunu ek md. 7/3 "Maden ruhsat sahiplerinin, ruhsat sahalarının bir kısmında veya tamamında üçüncü kişilerle yapmış oldukları rödövans sözleşmelerinde, bu alanlarda yapılacak madencilik faaliyetlerinden doğacak İş Kanunu, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili idari, mali ve hukuki sorumluluklar rödövansçıya aittir....
İşyeri Devir Protokolü ile iş sözleşmesinden doğan tüm hak ve borçları devir aldığı, müvekkil şirketin "işveren" sıfatı bulunmadığından husumet yönünden davanın reddi gerektiği, davacının çalıştığı işyeri Rödövans Sözleşmesi ile diğer davalıya devredildiği, Maden Kanunu ek md. 7/3 "Maden ruhsat sahiplerinin, ruhsat sahalarının bir kısmında veya tamamında üçüncü kişilerle yapmış oldukları rödövans sözleşmelerinde, bu alanlarda yapılacak madencilik faaliyetlerinden doğacak İş Kanunu, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili idari, mali ve hukuki sorumluluklar rödövansçıya aittir....
T3 İşyeri Devir Protokolü ile iş sözleşmesinden doğan tüm hak ve borçları devir aldığı, müvekkil şirketin "işveren" sıfatı bulunmadığından husumet yönünden davanın reddi gerektiği, davacının çalıştığı işyeri Rödövans Sözleşmesi ile diğer davalıya devredildiği, Maden Kanunu ek md. 7/3 "Maden ruhsat sahiplerinin, ruhsat sahalarının bir kısmında veya tamamında üçüncü kişilerle yapmış oldukları rödövans sözleşmelerinde, bu alanlarda yapılacak madencilik faaliyetlerinden doğacak İş Kanunu, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili idari, mali ve hukuki sorumluluklar rödövansçıya aittir....
Davalı KÖMÜR İŞLETMELERİ A.Ş vekili istinaf dilekçesinde özetle; Mahkemece davalılar arasındaki ilişkinin asıl işveren-alt işveren ilişkisi olarak tanımlandığını, ancak davalılar arasındaki ilişkinin rödovans sözleşmesi-hasılat kira ilişkisi olduğunu, davalının sadece Maden Kanunu'ndan kaynaklanan yükümlülükleri kapsamında kontrol mühendisi ve kantar memuru çalıştırdığını, müvekkili şirkete bir takım denetleme ve kontrol yetkisi verilmesinin asıl-alt işveren sözleşmesi olarak kabulüne sebep olamayacağını, ruhsat sahibinin kontrol ve denetleme yetkisinin rödövans sözleşmesi için gerekli ve hatta zorunlu kabul edilmesi gerektiğini, asıl iş-yardımcı iş şartının oluşmadığını, sahada kiracı olan kişilerin çalıştırdığı işçilerin işe alınmasında işin kontrolünde davalı şirketin yetki ve sorumluluğu bulunmadığını, davada davalı şirkete husumet yöneltilemeyeceğini, emsal Yargıtay kararlarında rödövans sözleşmesinin niteliğinin hasılat kirası olarak ifade edildiğini ve rödövans sözleşmesiyle çalışan...
Ltd.Şti arasında imzalanmış, “Karadon 17 No lu Kömür SAHASININ Rödövans Karşılığı İşlettirilmesine İlişkin” sözleşmenin beşinci maddesinde üretim yıllarına göre, şirketçe taahhüt edilen asgari üretim miktarları yazılmış; üretim yıllarında taahhüt edilen asgari üretim miktarlarının altında üretim yapılması halinde dahi, işletmecinin (şirketin) yıllık taahhüt edilen miktar üzerinden hesaplanan rödövans bedelini ödemekle yükümlü olduğu; üretim yıllarında taahhüt edilen asgari üretimden fazla üretim yapılması halinde ise fazladan üretilen miktarın rödövans bedelinin ayrıca ödeneceği kabul edilmiştir....
Şti arasında imzalanmış, “Karadon 17 Nolu Kömür Sahasının Rödövans Karşılığı İşlettirilmesine İlişkin” sözleşmenin beşinci maddesinde üretim yıllarına göre, şirketçe taahhüt edilen asgari üretim miktarları yazılmış; üretim yıllarında taahhüt edilen asgari üretim miktarlarının altında üretim yapılması halinde dahi, işletmecinin (şirketin) yıllık taahhüt edilen miktar üzerinden hesaplanan rödövans bedelini ödemekle yükümlü olduğu; üretim yıllarında taahhüt edilen asgari üretimden fazla üretim yapılması halinde ise fazladan üretilen miktarın rödövans bedelinin ayrıca ödeneceği kabul edilmiştir....
Tic. ve .... arasında imzalanmış, “Karadon 17 No lu Kömür SAHASININ Rödövans Karşılığı İşlettirilmesine İlişkin” sözleşmenin beşinci maddesinde üretim yıllarına göre, şirketçe taahhüt edilen asgari üretim miktarları yazılmış; üretim yıllarında taahhüt edilen asgari üretim miktarlarının altında üretim yapılması halinde dahi, işletmecinin (şirketin) yıllık taahhüt edilen miktar üzerinden hesaplanan rödövans bedelini ödemekle yükümlü olduğu; üretim yıllarında taahhüt edilen asgari üretimden fazla üretim yapılması halinde ise fazladan üretilen miktarın rödövans bedelinin ayrıca ödeneceği kabul edilmiştir....
No lu Kömür SAHASININ Rödövans Karşılığı İşlettirilmesine İlişkin” sözleşmenin beşinci maddesinde üretim yıllarına göre, şirketçe taahhüt edilen asgari üretim miktarları yazılmış; üretim yıllarında taahhüt edilen asgari üretim miktarlarının altında üretim yapılması halinde dahi, işletmecinin (şirketin) yıllık taahhüt edilen miktar üzerinden hesaplanan rödövans bedelini ödemekle yükümlü olduğu; üretim yıllarında taahhüt edilen asgari üretimden fazla üretim yapılması halinde ise fazladan üretilen miktarın rödövans bedelinin ayrıca ödeneceği kabul edilmiştir....
Bilindiği üzere rödövans sözleşmesi, nitelik olarak kira sözleşmesidir, HMK'nın 4. maddesi uyarınca kira sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklara bakmakla görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesi olduğundan (Yargıtay 3. Hukuk Dairesi'nin 2017/2873 esas, 2018/2486 karar sayılı ve 14/03/2018 tarihli kararında da belirtildiği üzere) yerel mahkemece görevsizlik kararı verilerek dosyanın İskilip Sulh Hukuk Mahkemesine gönderilmesi gerekirken eksik inceleme ve değerlendirme ile yetkisizlik kararı verildiği anlaşılmakla 6100 sayılı HMK'nın 353/1a-3 ve 355. Maddeleri uyarınca kararın kaldırılmasına karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
